کاربردهای استخر نقدینگی

برای فهم تفاوت استخرهای نقدینگی با دفاتر ثبت سفارش (Order Book)، بهتر است ابتدا به توضیح اجزای بنیادی یا فاندامنتال تجارت الکترونیک، یعنی دفاتر ثبت سفارش، بپردازیم. به بیان ساده، دفتر ثبت سفارش مجموعه‌ای از سفارشاتی است که در حال حاضر برای یک بازار معین در دسترس وجود دارد.

فروش و خرید پنکیک cake

ارز دیجیتال پنکیک (Pancake) رمز ارز بومی صرافی غیرمتمرکز پنکیک سواپ (PancakeSwap) است. صرافی پنکیک سواپ یکی از صرافی‌های برجسته بازار است که روی بلاکچین بایننس راه‌اندازی شده است و برای مبادله توکن‌های مبتنی بر استاندارد BEP20 مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رمز ارز پنکیک، توکن بومی صرافی غیرمتمرکز پنکیک سواپ (PancakeSwap) است. صرافی پنکیک سواپ در سپتامبر 2020 راه‌اندازی شد.

پلتفرم پنکیک سواپ یک پروژه بازار ساز خودکار و همچنین معروف‌ترین پلتفرمی است که از استاندارد توکن‌های BEP20 پشتیبانی می‌کند. در پلتفرم پنکیک سواپ کاربران از طریق استیکینگ (Staking) و ییلد فارمینگ (Yieldfarming) می‌توانند توکن‌های کیک که توکن بومی این شبکه هستند را به عنوان پاداش دریافت کنند.

در فرایند استخراج ارز دیجیتال پنکیک کاربران ارز‌های خود را به استخر نقدینگی واریز می‌کنند و در ازای آن توکن‌های تأمین نقدینگی (LP) را دریافت می‌کنند. از توکن‌های تأمین نقدینگی می‌توان در شبکه پنکیک سواپ برای پرداخت هزینه‌های معاملاتی استفاده کرد.

علاوه بر این، صرافی پنکیک سواپ دارای دو توکن دیگر به نام‌های کیک (CAKE) و سیروپ (SYRUP) است. کاربران با واریز کردن توکن‌های تأمین نقدینگی به استخر‌های استخراج توکن کیک را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند و همچنین با استیک کردن توکن‌های کیک، توکن سیروپ را به عنوان پاداش دریافت خواهند کرد.

هدف از ایجاد توکن کیک، افزایش انگیزه تأمین‌کنندگان نقدینگی است. با این حال این تنها کاربرد توکن کیک نیست و این توکن کاربرد‌های زیادی همچون، ضرب توکن‌های غیرمثلثی (NFT)، ایجاد پروفایل برای کاربران، تأمین نقدینگی جفت ارز‌های مرتبط، سهام گذاری در استخر‌های سیروپ، شرکت در حاکمیت اکوسیستم صرافی پنکیک سواپ از طریق روی دادن به پروپوزال‌های بهبود شبکه و . دارد.

صرافی پنکیک سواپ از مدل بازار ساز خودکار (AMM) استفاده می‌کند که در آن سفارش خرید یا فروش کاربران با دیگر سفارش‌های موجود در استخر نقدینگی تطابق داده می‌شود.

تاریخچه قیمت پنکیک

توکن پنکیک در تاریخ 29 سپتامبر 2020 با قیمت 0/0002 دلار به بازار عرضه شد و به سرعت به قیمت 1/13 دلار رسید. پس از این تا چندین ماه رشد چشمگیری نداشت و تا فوریه 2021 در حدود 0/60 دلار باقی ماند.

سرانجام در آوریل 2021 روند صعودی در پیش گرفت و به قیمت 28 دلار صعود کرد. خوشبختانه این رمز ارز در 28 دلار توقف نکرد و روند صعودی خود را ادامه داد تا اینکه در تاریخ 30 آوریل با رسیدن به قیمت 42 دلار بازار جهانی را شوکه کرد.

بالاترین قیمتی که توکن پنکیک تا کنون به آن دست یافته است همان 42 دلار است و پس از آن قیمت این توکن دوباره افت کرد. توکن پنکیک اگرچه از ماه آوریل تا الآن افت‌وخیزهای زیادی را کاربردهای استخر نقدینگی تجربه کرده است اما موفق نشد دوباره به رکورد خود نزدیک شود.

توکن پنکیک در حال حاضر در ژانویه 2022 به قیمت 11 دلار در بازار جهانی معامله می‌شود.

کارمزد پنکیک

کارمزد معاملات خرید پنکیک در رمزینکس به صورت درصد از هر دو طرف معامله یعنی سفارش‌دهنده (کسی که سفارش را ثبت می‌کند) و سفارش‌پذیر (کسی که سفارش را تکمیل می‌کند) دریافت می‌شود. این میزان کارمزد به حجم معاملات یک ماه اخیر کاربر بستگی دارد.

حجم معاملات ماهیانه	Maker (سفارش دهنده)	Taker (سفارش پذیر)
کمتر از 50 میلیون تومان	% 0.3	% 0.32
50 تا 200 میلیون تومان	% 0.2	% 0.25
200 تا 500 میلیون تومان	% 0.15	% 0.2
500 میلیون تومان و بیشتر	% 0.12	% 0.18

کامزد انتقال به کیف پول پنکیک

کارمزدهای برداشت براساس کارمزدهای جهانی شبکه ی بلاک چین رمز ارز ها محاسبه شده است. حداکثر کارمزد کاربردهای استخر نقدینگی انتقال ارز دیجیتال پنکیک به کیف پول، 0.1 پنکیک می باشد. لازم به ذکر است میزان کارمزد برداشت ارز دیجیتال با توجه به حجم مبادلات و میزان ترافیک متغیر می باشد.

نحوه خرید و فروش پنکیک

خرید پنکیک از صرافی ارز دیجیتال ایرانی روند ساده‌ای دارد. صرافی‌ها اغلب یا فروشگاهی هستند یا بازار معاملاتی دارند. پنکیک در بازار ارزهای دیجیتال، جایگاه ویژه‌ای برای خود دست و پا کرده است. از تمامی صرافی‌های خارجی و صرافی ارز دیجیتال ایرانی رمزینکس قادر به خرید ارز دیجیتال پنکیک هستید. مهم رعایت امنیت و احتیاط برای دوری از هر گونه تحریم و کلاهبرداری است.

• ابتدا باید در سایت ثبت‌نام کنید
• مدارک هویتی خواسته شده را ارسال کنید
• با ارسال مدارک سطح برنزی برای شما فعال خواهد شد
• تکمیل فرایند احراز هویت
• فعال شدن سطح طلایی برای شما
• واریز ریال به حساب
• خرید ارز دیجیتال مورد نظر
• فروش ارز دیجیتال مورد نظر
• برداشت ریالی از حساب

به محض ثبت‌نام اولیه و بارگذاری مدارک خواسته شده، می‌توانید در سطح برنزی به خرید ارز دیجیتال پنکیک مشغول شوید. حین اینکه شما مشغول به خرید پنکیک هستید، فرایند احراز هویت شما بعد از چند روز تکمیل خواهد شد و قادر به فعالیت در سطح طلایی بدون محدودیت خواهید بود.

خرید پنکیک

برای خرید پنکیک در صرافی رمزینکس دو راه پیش رو دارید. روش اول این است که مقدار پنکیک مورد نظر خود را به طور مستقیم از رمزینکس خریداری کنید. روش دوم هم ورود به رمزینکس تریدر است. رمزینکس تریدر یک بازار معاملاتی همتا به همتا است که شما در آن به طور مستقیم با کاربران وارد معامله خرید و فروش رمز ارز پنکیک می‌شوید.

در بازار معاملاتی یا همان رمزینکس تریدر سفارش خرید پنکیک خود را به دو صورت سفارش خرید محدود سفارش خرید سریع ثبت کنید. سفارش‌گذاری با قیمت مدنظر خود در بازار، سفارش محدود و ثبت سفارش بر اساس قیمت تعیین شده توسط فروشندگان، سفارش سریع است.

در خرید سریع پنکیک سفارش شما در سریع‌ترین زمان ممکن و حتماً صورت خواهد گرفت اما در سفارش محدود خرید پنکیک تکمیل سفارش به تطابق قیمت سفارش خرید شما با قیمت سفارش فروش دیگر کاربران بستگی دارد.

فروش پنکیک

فرایند فروش ارز دیجیتال پنکیک در صرافی رمزینکس به مانند خرید آن، به دو صورت ثبت سفارش فروش محدود و سریع خواهد بود و چگونگی آن دقیقاً مشابه با سفارش‌های خرید است که در بالا توضیح داده شد. جهت دریافت اطلاعات بیشتر درباره نحوه خرید و فروش پنکیک و سایر ارزهای دیجیتال از رمزینکس وارد صفحه ی راهنمای استفاده از کاربردهای استخر نقدینگی رمزینکس شوید.

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟ کسب درآمد در دیفای

سیستم مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi)، زمینه را برای رشد بی‌سابقه فعالیت‌ها بر بستر بلاکچین فراهم آورده است. صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) از نظر حجم معاملاتی خود قادر به رقابت معنادار با صرافی‌های متمرکز هستند. از دسامبر سال ۲۰۲۰ به بعد، نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار در پروتکل‌های دیفای سرمایه ذخیره شده است. این اکوسیستم با وجود انواع جدید محصولات خود به‌ سرعت در حال گسترش است. اما چه عاملی این گسترش اکوسیستم را محقق ساخته است؟ یکی از فناوری‌های اصلی پشت تمامی این محصولات و اکوسیستم فعلی دیفای، استخر نقدینگی (Liquidity Pool) نام دارد.

این استخرها بخشی بسیار مهم از بازارسازهای خودکار (AMM)، پروتکل‌های قرض-وام، ییلد فارمینگ، دارایی‌های مصنوعی، بیمه درون زنجیره‌ای، بازی‌های مبتنی بر بلاکچین و … به شمار می‌روند. ایده پشت استخرهای نقدینگی به‌ خودی ‌خود بسیار ساده است. اساساً، استخر نقدینگی را می‌توان به ‌عنوان پشته بزرگی از دارایی دیجیتال در نظر گرفت. اما اینکه در محیطی آزاد که هر فردی می‌تواند نقدینگی خود را به آن بیفزاید با این پشته پول چه کاری انجام دهید، موضوعی است که در این مطلب سعی داریم به آن بپردازیم. بنابراین اگر می‌خواهید بدانید که سیستم دیفای چگونه ایده استخرهای نقدینگی کاربردهای استخر نقدینگی را محقق ساخته، به خواندن ادامه این مقاله ادامه دهید.

استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟

به مجموعه‌ای از سرمایه قفل‌شده در یک قرارداد هوشمند، یک استخر نقدینگی گفته می‌شود. استخرهای نقدینگی به ‌منظور تسهیل انجام معاملات، وام‌دهی و بسیاری عملکردهای دیگر به صورت غیرمتمرکز به کار می‌روند.

استخرهای نقدینگی را می‌توان ستون اصلی بسیاری از صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) از قبیل یونی سواپ در نظر گرفت. کاربرانی که تحت عنوان تأمین‌کنندگان نقدینگی (LP) شناخته می‌شوند، به‌ منظور ایجاد یک بازار جدید مقدار یکسانی از دو توکن را به یک Liquidity Pool اضافه می‌کنند. این افراد در ازای تأمین سرمایه و متناسب با سهم خود از نقدینگی کل، کارمزدهای معاملات صورت‌گرفته در استخر خود را دریافت می‌دارند.

از آنجایی‌ که هر فردی می‌تواند یک تأمین‌کننده نقدینگی باشد، بازارسازهای خودکار یا AMM ها بازارسازی را با سهولت بیشتری در دسترس کاربران خود قرار داده‌اند.

یکی از نخستین پروتکل‌هایی که در آن از استخرهای نقدینگی استفاده گردید، پروتکل بنکور (Bancor) نام داشت. اما مفهوم استخرهای نقدینگی با رواج یونی سواپ توجهات بیشتری را به خود جلب کرد.

برخی از دیگر صرافی‌های محبوب که از استخرهای نقدینگی در شبکه اتریوم استفاده می‌کنند عبارت‌اند از: صرافی سوشی سواپ (SushiSwap)، کرو (Curve) و بالانسر (Balancer). استخرهای نقدینگی در این صرافی‌ها حاوی توکن‌های ERC-20 هستند. همچنین از جمله معادل‌های مشابه در زنجیره هوشمند بایننس (BSC) می‌توان پنکیک سواپ (PancakeSwap)، بیکری سواپ (BakerySwap) و برگر سواپ (BurgerSwap) را نام برد که در آنها توکن‌های BEP-20 در استخرها ذخیره می‌گردد.

تفاوت استخر نقدینگی (Liquidity Pool) با دفاتر ثبت سفارش (Order Book) در چیست؟

برای فهم تفاوت استخرهای نقدینگی با دفاتر ثبت سفارش (Order Book)، بهتر است ابتدا به توضیح اجزای بنیادی یا فاندامنتال تجارت الکترونیک، یعنی دفاتر ثبت سفارش، بپردازیم. به بیان ساده، دفتر ثبت سفارش مجموعه‌ای از سفارشاتی است که در حال حاضر برای یک بازار معین در دسترس وجود دارد.

سیستمی که سفارش‌ها را با یکدیگر مطابقت می‌دهد، تحت عنوان سیستم مچینگ (Matching) شناخته می‌شود. دفتر ثبت سفارش و سیستم مچینگ اجزای اصلی هر صرافی متمرکز (CEX) را تشکیل می‌دهند. مدل فوق موجب تسهیل فوق‌العاده و کارآمد مبادلات و ایجاد بازارهای مالی پیچیده می‌گردد.

تجارت دیفای بر مبنای انجام معاملات درون زنجیره‌ای بنا گردیده و در آن هیچ فرد یا گروه متمرکزی وجوه را در اختیار خود ندارد. این امر به بروز مشکل در زمینه دفاتر ثبت سفارش می‌انجامد؛ چراکه هر برهم‌کنشی با دفتر ثبت سفارش نیازمند پرداخت کارمزدهای مربوط به سیستم گس است و بنابراین موجب هزینه بسیار مضاعف آن برای انجام معاملات می‌گردد.

همچنین به ‌این ‌ترتیب بازارسازی برای آن دسته از معامله‌گرانی که برای جفت ارزهای معاملاتی نقدینگی تأمین می‌کنند، بسیار هزینه‌بر خواهد بود. اما از همه مهم‌تر آنکه اغلب بلاکچین‌ها قادر به فراهم‌کردن توان عملیاتی موردنیاز برای معامله روزانه میلیاردها دلار پول نیستند.

این بدان معنا است که در بلاکچینی مانند اتریوم، عملاً وجود صرافی درون زنجیره مبتنی بر دفتر سفارش‌ها، امری غیرممکن خواهد بود. در اینجا می‌توان از سایدچین‌ها (Sidechains) یا راهکارهای لایه ۲ (layer-two) بهره گرفت که در دست ساخت قرار دارند. اما به هر ترتیب، شبکه در وضع کنونی آن قادر به فراهم‌آوردن توان عملیاتی لازم نخواهد بود.

پیش از آنکه ادامه دهیم، باید اشاره کنیم که برخی از صرافی‌های غیر متمرکز به ‌خوبی با سیستم دفاتر ثبت سفارش درون زنجیره‌ای کار می‌کنند. برای مثال، صرافی غیر متمرکز بایننس روی شبکه بایننس بنا شده و به طور خاص به ‌منظور تجارت سریع و ارزان به کار می‌رود. مثال دیگر این امر، پروژه Serum است که روی بلاکچین سولانا (Solana) تأسیس شده است.

با وجود این، چون بیشتر دارایی‌های موجود در فضای رمزارزها در شبکه اتریوم هستند، امکان مبادله آنها در شبکه‌های دیگر بدون استفاده از یک ‌جور پل میان زنجیره‌ای (Cross-Chain bridge) وجود ندارد.

استخر نقدینگی چگونه کار می‌کند؟

نوآوری چشمگیر بازارسازهای خودکار (AMMs) موجب شده است که معاملات درون زنجیره‌ای بدون نیاز به دفتر سفارش‌ها قابل انجام باشند. این قابلیت، معادلات را به‌کلی تغییر داده است. چون برای انجام معاملات، وجود یک طرف معامله مستقیم ضروری نیست، معامله‌گران می‌توانند در خصوص اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی گوناگون نسبت به جفت توکن‌های با شانس نقدینگی پایین در صرافی‌های اوردر بوک، تصمیم‌گیری کنند.

صرافی‌های مبتنی بر دفتر سفارشات را می‌توان همتا به همتا (Peer-to-Peer) در نظر گرفت. در این صرافی‌ها خریداران و فروشندگان از طریق دفتر سفارش به هم مربوط می‌شوند. برای مثال، تجارت در صرافی غیر متمرکز بایننس همتا به همتا است؛ چراکه معاملات به طور مستقیم میان کیف پول‌های کاربران صورت می‌گیرد.

اما تجارت با استفاده از بازارسازهای خودکار امر متفاوتی است. در واقع می‌توان تجارت در AMMها را همتا – به – قرارداد (Peer-to-Contract) دانست.

فرآیند تعیین قیمت و نحوه مشارکت در استخر نقدینگی

همان‌طور که ذکر کردیم، یک استخر نقدینگی از تجمیع سرمایه‌های سپرده‌گذاری‌شده در یک قرارداد هوشمند تشکیل شده است. این سرمایه‌ها توسط تأمین‌کنندگان نقدینگی به استخر واریز می‌گردند. هنگامی که می‌خواهید معامله‌ای را در یک AMM به انجام برسانید، طرف معامله‌ای به معنای سنتی آن نخواهید داشت. در عوض، این معامله را در Liquidity Pool و در مقابل نقدینگی جفت ارز مدنظر خود انجام خواهید داد. بنابراین خریداران برای خرید خود نیازی به یک فروشنده در سمت دیگر و در همان لحظه به‌خصوص نخواهند داشت؛ بلکه تنها کافی است که نقدینگی کافی از توکن مورد نظرشان در استخر وجود داشته باشد.

برای مثال هنگامی که می‌خواهید جدیدترین توکن مبتنی بر غذا را در یونی سواپ خریداری کنید، فروشنده‌ای در سمت دیگر، آن‌طور که مرسوم است، وجود نخواهد داشت. در عوض، فعالیت شما توسط الگوریتمی کاربردهای استخر نقدینگی که اتفاقات استخر را مدیریت می‌کند، ساماندهی می‌شود. به ‌علاوه، قیمت‌گذاری نیز توسط همین الگوریتم و بر مبنای معاملات صورت‌گرفته در استخر تعیین می‌گردد.

البته این نقدینگی نیز باید به جایی منتقل گردد و از آنجایی‌ که هر فردی می‌تواند یک LP باشد، این تأمین‌کنندگان نقدینگی را می‌توان به نحوی طرف معامله خود در نظر گرفت. اما وجه تمایز این سیستم با مدل دفتر سفارش این است که شما با قراردادهایی که استخرهای نقدینگی را مدیریت می‌کنند سروکار خواهید داشت.

سود استخر نقدینگی

تا اینجا بیشتر در مورد بازارسازهای خودکار که محبوب‌ترین مصداق کاربرد استخرهای نقدینگی به شمار می‌آیند صحبت کردیم. با این حال، همان‌طور که گفتیم، فلسفه استخر نقدینگی فوق‌العاده ساده است و بنابراین می‌توان آن را به روش‌های مختلف مورداستفاده قرار داد.

یکی از این موارد، ییلد فارمینگ (Yield Farming) یا استخراج نقدینگی است. استخرهای نقدینگی اساس پلتفرم‌های خودکار تولید سود مانند yearn را تشکیل می‌دهند و در این پلتفرم‌ها کاربران وجوه خود را به استخرهایی که بعدها به ‌منظور تولید سود به کار می‌روند، می‌افزایند.

توزیع توکن‌های جدید در میان اشخاص درست یکی از مشکلات بسیار دشوار در پروژه‌های رمزارز به شمار می‌رود. استخراج (ماینینگ) نقدینگی یکی از رویکردهای نسبتاً موفق در این زمینه بوده است. اساساً توکن‌ها بر مبنای الگوریتم در میان کاربرانی که توکن‌های خود را در استخر نقدینگی قرار می‌دهند، توزیع می‌گردند. سپس توکن‌های تازه ضرب شده، متناسب با سهم هر کاربر از Liquidity Pool توزیع می‌شوند.

به ‌خاطر داشته باشید؛ این توکن‌ها می‌توانند حتی توکن‌هایی از استخرهای نقدینگی دیگر باشند که به آنها «توکن‌های استخر» گفته می‌شود. برای مثال، اگر شما برای یونی سواپ نقدینگی فراهم آورید یا سرمایه‌های خود را در کامپاند (Compound) به ‌عنوان وام ذخیره کنید، توکن‌هایی به ‌ازای سهم خود در استخر دریافت خواهید کرد. حتی می‌توانید این توکن‌ها را در یک استخر دیگر سپرده‌گذاری کنید و شاهد دریافت بازگشت سرمایه خود باشید. این پروتکل‌ها با اقداماتی از قبیل ادغام توکن‌های استخر از دیگر پروتکل‌ها با محصولات خود، موجب پیچیدگی هر چه بیشتر این زنجیره‌ها شده‌اند.

مزایای استخر نقدینگی

علاوه بر آنچه که گفتیم، می‌توانیم سیستم حاکمیتی را نیز به ‌عنوان یکی از مصادیق کاربرد استخرهای نقدینگی در نظر آوریم. در برخی موارد، آستانه بسیار بالایی برای آرای موردنیاز جهت ارائه پیشنهادات حاکمیتی رسمی وجود دارد. در عوض اگر وجوه در کنار هم جمع شوند، شرکت‌کنندگان می‌توانند حمایت خود را از یک هدف مشترک که به نظرشان برای پروتکل حائز اهمیت است، ابراز دارند.

یکی دیگر از بخش‌های نوظهور سیستم دیفای، بیمه مربوط به خطرات قرارداد هوشمند است که بسیاری از مصادیق آن توسط استخرهای نقدینگی تأمین می‌گردد.

از جمله موارد دیگر استفاده پیشرفته استخرهای نقدینگی، می‌توان از مفهوم ترانشه یا Tranching نام برد. مفهومی که از بازارهای مالی سنتی وام‌گرفته شده و عبارت است از تقسیم محصولات مالی بر مبنای خطرات و میزان بازگشت آنها. همان‌طور که انتظار دارید، این محصولات LP ها را قادر می‌سازند که به طور سفارشی میزان ریسک و بازگشت سرمایه خود را انتخاب کنند.

ضرب (minting) دارایی‌های مصنوعی (synthetic assets) نیز در شبکه بلاکچین منوط بر استخرهای نقدینگی است. با افزودن وثیقه به Liquidity Pool و اتصال آن به یک اوراکل مطمئن، شما می‌توانید توکن مصنوعی خودتان را بسازید. این توکن می‌تواند بسته به انتخاب خودتان، وابسته (pegged) به هر یک از انواع دارایی باشد. حقیقت آن است که در عمل مسئله از اینها پیچیده‌تر است. با این ‌حال ایده اصلی پشت آن به همین سادگی است که گفتیم.

علاوه بر مواردی که برشمردیم، کاربردهای متعدد بسیاری برای استخرهای نقدینگی وجود دارد که برخی هنوز برای ما شناخته‌نشده هستند؛ این بر عهده توسعه‌دهندگان هوشمند دیفای است که در آینده پرده از این اسرار بردارند.

خطرات استخر نقدینگی

اگر قصد تأمین نقدینگی برای یکی از بازارسازهای خودکار را دارید، نخست باید با مفهوم ضرر ناپایدار آشنا گردید. به طور خلاصه، ضرر ناپایدار آن میزان ارزش ازدست‌رفته به واحد دلار است که در هنگام تأمین نقدینگی برای یک AMM در مقایسه با زمانی که هودل می‌کنید (HODLing) متحمل می‌گردید.

مواجهه با ضرر ناپایدار برای آن دسته از افرادی که به تأمین نقدینگی AMMها می‌پردازند، امری بسیار محتمل است. این ضرر گاهی اوقات اندک است و گاهی می‌تواند بسیار عظیم باشد؛ بنابراین باید دقت داشته باشید که پیش از سپرده‌گذاری وجوه خود در استخرهای نقدینگی دوطرفه، حتماً در مورد ضرر ناپایدار اطلاعات کسب کنید.

موضوع دیگری که باید مدنظر داشته باشید، خطرات مربوط به قرارداد هوشمند است. هنگامی که شما اقدام به سپرده‌گذاری وجوه خود در Liquidity Pool می‌نمایید، استخر محل نگهداری سرمایه شما خواهد بود؛ بنابراین، اگرچه به طور فنی هیچ فرد واسطه‌ای اختیار اموال شما را نخواهد داشت، خود قرارداد هوشمند را می‌توان مسئول نگهداری از این وجوه دانست؛ بنابراین در صورت وجود هر گونه ایراد یا باگ در قرارداد، سرمایه شما ممکن است برای همیشه از دست برود. یک مثال دیگر زمانی است که از طریق یک وام فلش (فلش لون) سرمایه شما مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد.

سعی کنید نسبت به پروژه‌هایی که توسعه‌دهندگان آن اجازه تغییر قوانین مدیریتی استخر را دارند، احتیاط بیشتری به خرج دهید.

گاهی اوقات، توسعه‌دهندگان کد ادمین یا امتیازهای دسترسی دیگری را در کد قرارداد هوشمند در اختیار دارند. این موضوع به طور بالقوه آنان را قادر می‌سازد که کنترل سرمایه شما را در استخر به دست بگیرند؛ بنابراین برای پیشگیری از چنین اقدامات مخربی حتماً این نکته را مدنظر داشته باشید و با روش‌های گوناگون کلاهبرداری و بهترین راه مقابله با این کلاهبرداری‌ها در سیستم دیفای آشنا گردید.

سخن پایانی

استخر های نقدینگی یا Liquidity Pool ها در حال حاضر یکی از فناوری‌های محوری و زیربنای پشته فناوری سیستم تأمین مالی غیرمتمرکز (DeFi) به شمار می‌روند. این استخرها امکان معامله، وام‌دهی، تولید سود و بسیاری امکانات دیگر را به صورت غیرمتمرکز به کاربران خود اعطا می‌کنند. این قراردادهای هوشمند تقریباً تمامی قسمت‌های شبکه دیفای را پوشش می‌‌دهند و به ‌احتمال زیاد در آینده نیز به همین روند ادامه خواهند داد.

آیا همچنان در کاربردهای استخر نقدینگی مورد استخرهای نقدینگی و شبکه مالی غیرمتمرکز سؤال دارید؟ آیا می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد موضوعات موردبحث در این مقاله به دست آورید؟ در این صورت سؤالات خود را در بخش «دیدگاه خود را ثبت کنید» با ما در میان بگذارید.

نوشته استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟ کسب درآمد در دیفای اولین بار در رمزارز نیوز. پدیدار شد.

آشنایی با مکانیزم AMM و کاربرد آن در صرافی های غیرمتمرکز

یکی از اهداف اصلی به وجود آمدن بیتکوین و در ادامه آن بازار رمزارزها، ایجاد دنیایی غیرمتمرکز بوده است. کاربران بازار رمزارزها نیز پیرو همین موضوع، همواره علاقه‌مند به استفاده از خدمات غیرمتمرکز بوده‌اند و به همین دلیل همیشه به دنبال راه‌حلی برای ایجاد یک سیستم تبادلاتی (صرافی) غیرمتمرکز بوده‌اند. در اواخر سال 2018 اپلیکیشن غیرمتمرکز Uni-Swap با بهره‌گیری از مکانیزمی به نام مکانیزم بازار ساز خودکار (AMM)، برای اولین بار امکان تبادل غیرمتمرکز دارایی‌های دیجیتالی را برای کاربران بازار رمز ارزها فراهم کرد. اما مکانیزم amm چیست؟ آیا با نحوه کار استخرهای نقدینگی آشنایی دارید؟

در ادامه با بیتفا همراه باشید تا به معرفی نحوه کار این مکانیزم پرداخته، به صورت کامل با آن آشنا شویم و به سوالات ذکر شده پاسخ دهیم!

نحوه کار صرافی‌های متمرکز (CEX)

برای درک بهتر مکانیزم AMM و نحوه کاربردهای استخر نقدینگی کار صرافی‌های غیرمتمرکز بهتر است ابتدا با صرافی‌های متمرکز آشنا شوید. صرافی‌های متمرکز مانند صرافی‌های بایننس و کوکوین، نحوه کاری سنتی و متمرکزی دارند. این نوع صرافی‌ها با دفتر سفارشات (Order-Book) و بازارسازها متمرکز (Market-Maker) کار می‌کنند؛ به این صورت که در این نوع ساز و کار یک گروه فروشنده و یک گروه خریدار وجود دارند و علاوه بر این دو، یک گروه نیز تحت عنوان بازارساز فعالیت دارد که دو گروه خریداران و فروشندگان را به یکدیگر متصل می‌کند. با یک مثال این نوع ساز و کار را بیشتر توضیح دهیم.

با بیت کوین مثال بزنیم؛ گروهی از افراد که قصد فروش دارند (فروشندگان)، میزان حجم و پیشنهاد قیمتی خود برای به فروش رساندن بیت کوین‌ را ثبت می‌کنند. در مقابل گروهی از افرادی نیز که قصد خرید دارند (خریداران)، حجم مورد نیاز و پیشنهاد قیمتی برای خرید بیت کوین را ثبت می‌کنند. این پیشنهادات همگی در یک دفتر سفارشات ثبت می‌شوند و گروهی تحت عنوان بازارساز این پیشنهادات را بررسی کرده و یک قیمت متعادل تحت عنوان قیمت بازار برای هر دو گروه ایجاد می‌کنند. آن‌ها خریداران و فروشندگانی که پیشنهاد قیمتی برابر برای خرید و فروش دارایی‌های خود در نظر داشته‌اند را به یک دیگر متصل کرده و از هر دو طرف یک میزان کارمزد دریافت می‌کنند؛ به این کار، ایجاد کردن بازار گفته می‌شود. این نوع ساز و کار علاوه بر بازار رمز ارزها، در اکثر بازارهای مالی دیگر نیز استفاده می‌شود. اما مشکلی که کاربران بازار رمز ارزها با صرافی‌های متمرکز دارند ماهیت متمرکز بودن آن می‌باشد. در ادامه با معایب آن آشنا خواهیم شد!

معایب صرافی‌های متمرکز چیست؟

همانطور که بالاتر به آن اشاره کردیم و از اسمشان نیز مشخص است، صرافی‌های متمرکز ماهیت متمرکز دارند. به این صورت که قدرت مدیریت در جهت ایجاد بازار، در دستان گروهی مشخص از افراد یعنی همان بازار سازان قرار دارد و آن‌ها می‌توانند قیمت را دستکاری کنند. این موضوع خلاف اهداف اصلی کریپتوکارنسی‌ها یعنی غیرمتمرکز سازی می‌باشد. به همین دلیل جامعه رمز ارزها به فکر ایجاد یک ساز و کار جدید و غیرمتمرکز افتادند؛ ساز و کاری که AMM یا همان بازار ساز خودکار نام گرفت و باعث ایجاد صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و رشد چشمگیر حوزه DeFi شد.

آشنایی با صرافی‌های غیرمتمرکز

در صرافی‌های غیرمتمرکز برخلاف صرافی‌های متمرکز، از دفتر سفارشات استفاده نمی‌شود و در این نوع صرافی‌ها خریدار و فروشنده وجود ندارد. این نوع صرافی‌ها مبتنی بر مکانیزم AMM فعالیت می‌کنند و متشکل از استخرهای نقدینگی، تامین کنندگان نقدینگی و کاربران صرافی می‌باشند. در ادامه با هر کدام از این موارد آشنا خواهیم شد.

استخرهای نقدینگی در صرافی‌های غیرمتمرکز

استخرهای نقدینگی همانطور که از اسمشان معلوم است، نقدینگی لازم برای اپلیکیشن‌ها غیرمتمرکز و پروتکل‌های فعال در حوزه DeFi را تامین می‌کنند و پررنگ‌ترین نقش را در مکانیزم AMM ایفا می‌کنند. این استخرها درواقع قراردادهای هوشمندی هستند که تامین کنندگان نقدینگی دارایی‌های خود را در آن‌ها قفل کرده و نقدینگی مورد نیاز را تامین می‌کنند. (برای اطلاعات بیشتر در رابطه با استخرهای نقدینگی پیشنهاد می‌کنم ویدئو "استخرهای نقدینگی (Liquidity pool) چیست؟" را از سایت بیتفا مشاهده کنید)

تامین کنندگان نقدینگی

تامین کنندگان نقدینگی (Liquidity Provider) که به آن‌ها LP نیز گفته می‌شود، کاربرانی هستند که رمز ارزها و توکن‌های خود را در قراردادهای هوشمند یا همان استخرهای نقدینگی قفل کرده و ایجاد نقدینگی می‌کنند. این کاربران دارایی‌های خود را در اختیار پلتفرم‌ها قرار می‌دهند تا توسط کاربران مورد استفاده قرار گیرد؛ در مقابل از کاربرانی که از این نقدینگی‌ها استفاده می‌کنند، درصدی را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.

کاربران صرافی‌های غیرمتمرکز

در صرافی‌های غیرمتمرکز خریدار یا فروشنده وجود ندارد و هر دو نقش یکسانی دارند. بالاتر با استخرهای نقدینگی آشنا شدیم، این نوع استخرها معمولاً به صورت جفت ارز فعالیت می‌کنند؛ برای مثال استخر BTC/ETH را فرض کنید، در این استخر باید ارزش برابری از هر کدام از ارزهای بیت کوین و اتریوم قرار بگیرد، برای مثال اگر ارزش بیت کوین برابر 20,000 دلار و اتریوم برابر با 2,000 دلار باشد به ازای هر واحد بیت کوین، 10 واحد اتریوم باید در این استخر وجود داشته باشد.

کاربری که قصد تبدیل کردن اتریوم‌های خود به رمزارز بیت کوین را داشته باشد، باید اتریوم‌های خود را در این استخر قرار دهد تا بتواند به نسبت مشخص (ده به یک) بیت کوین از استخر برداشت کند.

مجموعه‌‌ای از موارد گفته شده، ساز و کار AMM را تعریف می‌کند.

نحوه کار مکانیسم بازارساز خودکار (AMM)

در این نوع ساز و کار تامین کنندگان نقدینگی، دو نوع ارز را با نسبت‌ها مختلف در یک قرارداد هوشمند یا همان استخر نقدینگی قفل می‌کنند و استخر مورد نظر فعالیت خود را شروع می‌کند. برای مثال یک تامین کننده نقدینگی، استخری به صورت جفت ارز برای دو توکن X و Y ایجاد می‌کند. این کاربر 1000 واحد از توکن X و 500 واحد از توکن Y را در این استخر قرار می‌دهد؛ در نتیجه نسبت قیمتی این دو رمزارز به صورت دو به یک (1:2) می‌باشد و کاربران برای برداشت هر واحد از توکن Y می‌بایست 2 واحد از توکن X را در آن استخر قرار دهند و برعکس. البته کاربر یک میزان کارمزد نیز علاوه بر آن باید به عنوان پاداش تامین کننده پرداخت کند؛ این میزان پاداش در اکثر پلتفرم‌ها معمولاً عددی بین 0.3 تا 0.25 درصد از کل تراکنش می‌باش؛ یعنی 2.5 تا 3 دلار به ازای هر 1000 دلار معامله.

مکانیزم AMM درواقع وظیفه کنترل و ایجاد نسبت قیمتی درست میان کاربردهای استخر نقدینگی این دو رمزارز (جفت ارز) را برعهده دارد.

مشکل اولیه ساز و کار AMM

برای درک بهتر مشکل مدل اولیه AMM یک مثال واقعی از این ساز و کار بزنیم.

استخر ETH/USDT را تصور کنید، فرض کنید قیمت جهانی رمزارز ETH برابر 1000 دلار و قیمت رمزارز USDT برابر با 1 دلار می‌باشد؛ در نتیجه نسبت این دو ارز در این استخر به صورت 1 به 1000 (1:1000) می‌باشد. موجودی این استخر اگر در کل برابر با 10,000 دلار باشد، از آنجایی که نصف موجودی این استخر باید ETH و نصف دیگر آن USDT باشد در نتیجه در این استخر 5,000 دلار یا 5 واحد رمزارز ETH و 5,000 دلار یا 5,000 واحد رمزارز USDT قرار دارد.

کاربر (A) را تصور کنید که 1000 واحد رمزارز USDT دارد و قصد تبدیل کردن USDTهای خود به رمزارز ETH را دارد. او 1000 واحد رمزارز USDT خود را در این استخر قرار می‌دهد؛ در نتیجه بنا بر دانشی که تا به حال از نحوه کار استخرهای نقدینگی (درواقع همان مکانیزم AMM) کسب کرده‌ایم، این کاربر 1 واحد رمزارز ETH از استخر برداشت می‌کند. پس از انجام شدن این مبادله موجودی استخر برابر با 4 واحد ETH و 6000 واحد USDT خواهد بود. (نسبت جفت ارزهای این استخر تبدیل به 1 به 1500 خواهد شد)

اکنون اگر همان کاربر (یا حتی کاربر دیگری) 1 واحد ETH برداشتی خود را مجدد در این استخر قرار دهد بنا بر نسبت جدید این استخر (1:1500)، می‌تواند 1500 واحد USDT برداشت کند. در نتیجه اگر کاربر (A) این کار را انجام دهد، دارایی او از 1000 واحد USDT که در ابتدا داشت، تبدیل به 1500 واحد USDT خواهد شد و موجودی کل استخر برابر با 5 واحد ETH و 4500 واحد USDT خواهد شد. درواقع تامین کننده نقدینگی این استخر 500 واحد USDT متضرر خواهد شد. اما راه حل این مشکل چیست؟

آشنایی با Price Impact، کلید گم شده مکانیسم AMM

مثال قبل به صورت ساده سازی شده و در مقیاس بسیار پایین بود تا بهتر متوجه مطلب شوید. در استخرهای نقدینگی زمانی که حجم معامله کاربر درصد بالایی از کل موجودی استخر باشد، این مشکل پیش می‌آید اما توسعه دهندگان برای برای بهینه‌تر ساختن مکانیسم AMM، الگوریتم constant product market maker (بازارساز ثابت محصول) را توسعه دادند.

این الگوریتم درواقع کارمزدی تحت عنوان Price Impact را طبق فرمولی مبتنی بر یک منحنی محاسبه می‌کند و علاوه بر پاداش تامین کننده نقدینگی، این کارمزد را نیز از کاربر می‌گیرد. کارمزد Price impact در شرایط عادی و در استخرهایی با نقدینگی بالا بسیار ناچیز است (کمتر از 1 دلار به ازای هر 10,000 دلار معامله) اما اگر میزان حجم معامله کاربر، درصد بالایی از کل دارایی قفل شده در استخر باشد این میزان کارمزد نیز طبق همان منحنی ذکر شده افزایش می‌یابد. هدف از ایجاد Price Impact کنترل کردن بهینه‌تر نسبت جفت ارزهای قرار گرفته در استخرها می‌باشد تا فرصت کمتری برای آربیتراژ در این استخرها پیش بیاید. این الگوریتم که برای اولین بار توسط UniSwap ارئه شد، باعث تکامل هرچه بیشتر مکانیزم AMM شده و با رفع مشکل آن، باعث ایجاد کاربرد گسترده برای آن شده است.

ضرر ناپایدار در مکانیسم AMM

ضرر ناپایدار یکی از شایع‌ترین ریسک‌های این مکانیسم و البته کل حوزه DeFi به حساب می‌آید. ضرر ناپایدار زمانی پیش می‌آید که یکی از دو رمزارزی که تامین کننده در استخر قرار داده است، نوسان قیمتی بیشتری نسبت به رمزارز دیگر تجربه کند. در ادامه، این موضوع را با یک مثال ساده توضیح خواهیم داد.

قیمت رمزارز ETH را برابر با 1000 دلار و قیمت استیبل کوین DAI را برابر با 1 دلار فرض کنید. فرد "A" به عنوان یک تامین کننده نقدینگی، 1 واحد ETH و 1000 واحد DAI در این استخر قرار می‌دهد. به جز فرد "A"، تامین کنندگان دیگری نیز در این استخر، نقدینگی تامین کرده‌اند و موجودی کل استخر برابر با 20 واحد ETH و 20,000 واحد DAI معادل 40,000 دلار شده است. در نتیجه سهم از استخر فرد A برابر با 5 درصد می‌باشد.

اکنون فرض کنید درحالی که قیمت رمزارز DAI برابر با یک دلار ثابت مانده است، قیمت جهانی رمزارز ETH به 2000 دلار افزایش بیابد؛ در این شرایط میان قیمت جهانی رمزارز ETH (که برابر با 2000 دلار است) و قیمت آن در این استخر (که برابر با 1000 دلار است) اختلاف ایجاد می‌شود. در نتیجه آربیتراژ گیرها از این فرصت ایجاد شده استفاده می‌کنند و DAIهای خود را در استخر قرار داده‌ و به ازای آن رمزارز ETH از این استخر برداشت می‌کنند.

بعد از این که این آربیتراژ گیری‌ها انجام شده و قیمت رمزارز ETH در استخر با قیمت جهانی آن برابر شد، میزان ETHهای این استخر به دلیل برداشت آربیتراژ گیرها به 14 واحد ETH کاهش یافته و میزان رمزارزهای DAI به دلیل واریز از طرف آربیتراژ گیر‌ها به 28,000 واحد افزایش پیدا می‌کند. با افزایش قیمت ETH موجودی کل این استخر نیز از لحاظ دلاری رشد کرده و از 40,000 دلار به 56,000 دلار افزایش می‌یاید؛ نسبت ارزهای قرار گرفته در استخر هم با نسبت آن‌ها در بازار جهانی (1:2000) برابر شده است. در نگاه اول تامین کنندگان نیز باید سود کرده باشند، اما شرایط فرد "A" را دقیق‌تر بررسی کنیم.

بررسی سود و ضرر فرد A (تامین کننده نقدینگی)

تامین کننده در ابتدا، 1 واحد ETH و 1000 واحد DAI که در مجموع 2000 دلار ارزش دارند را در استخر قرار داده و 5 درصد از سهم استخر را به خود اختصاص داد. این درحالی است که کل دارایی‌های استخر در این مرحله برابر با 20 واحد ETH و 20,000 واحد DAI معادل 40,000 دلار بود. سپس با افزایش قیمت رمزارز ETH و فعالیت آربیتراژ گیر‌ها دارایی کل استخر تبدیل به 14 واحد ETH و 28,000 واحد DAI معادل با 56,000 دلار شد که شاهد 16,000 دلار (40 درصد) رشد بودیم.

از آن جایی که سهم فرد A از کل استخر برابر با 5 درصد است، پس در حال حاضر و پس از فعالیت آربیتراژ گیر‌ها، دارایی‌های او در این استخر برابر با 0.7 واحد رمزارز ETH و 1,400 واحد رمزارز DAI شده است که معادل با 2,800 دلار می‌باشد. در نتیجه این تامین کننده 800 دلار سود کرده است، اما شما فرض کنید او نقدینگی خود را در استخر قرار نمی‌داد.

در این شرایط فرد "A" همچنان 1 واحد ETH (که معادل 2,000 دلار می‌باشد) و 1000 واحد DAI (که معادل 1,000 دلار می‌باشد) خواهد داشت که مجموع آن برابر با 3,000 دلار می‌باشد. درنتیجه اگر او دارایی خود را در استخر قرار کاربردهای استخر نقدینگی نمی‌داد، به جای 800 دلار، 1000 دلار سود می‌کرد، در واقع او به دلیل تامین نقدینگی 200 دلار ضرر کرده است. این موضوع فقط مختص به کاربر "A" نمی‌باشد، بلکه کل استخر نیز شاهد این ضرر بوده‌ است. اگر این استخر مورد هدف آربیتراژ قرار نمی‌گرفت و حجم و میزان دارایی‌های قفل شده در آن ثابت می‌ماند، ارزش دارایی‌های آن (20 واحد ETH و 20,000 واحد DAI) به جای آن که از 40,000 دلار به 56,000 دلار افزایش یابد به 60,000 دلار افزایش می‌یافت و در نتیجه این استخر در مجموع شاهد 4,000 دلار ضرر ناپایدار بوده است.

روش‌های مقابله با ضرر ناپایدار

مثال ذکر شده در بالا، نوع ساده‌سازی شده این اتفاق است و در شرایط واقعی به دلیل کارمزدهایی که استخر از کابران می‌گیرد این میزان ضرر بشدت کاهش می‌یابد و در اکثر مواقع تامین کنندگان به دلیل کارمزدهایی که دریافت می‌کنند، در نهایت سود می‌برند. اما در هر صورت این ریسک وجود دارد و استخرها و تامین کنندگان زیادی درگیر این نوع ضرر شده‌اند.

برای کاهش احتمال و میزان این ضرر، توصیه می‌شود نقدینگی خود را در استخری قرار دهید که جفت ارز قرار گرفته شده در آن، نوسان قیمتی نزدیک‌تری به یک دیگر داشته باشند. البته این کاربردهای استخر نقدینگی نکته را نیز در نظر داشته باشید که پروژه‌های DeFi به دنبال بهینه‌تر ساختن مکانیزم AMM و کم کردن این ریسک، در حال توسعه استخرهایی به صورت تک ارزی و یا صندوق‌های بیمه هستند تا این میزان ریسک را به حداقل برسانند و تامین کنندگان با خیال راحت‌تری سرمایه خود را در این استخر‌ها قرار دهند. اما در مجموع ضرر ناپایدتر فاکتور جدا نشدنی از مکانیزم AMM می‌باشد و تامین کنندگان قبل از کار با این نوع مکانیزم باید در رابطه با این ریسک آگاهی کامل داشته باشند.

جمع‌بندی

مکانیسم AMM را می‌توان قلب تپنده صرافی‌های غیرمتمرکز و حتی DeFi دانست. این مکانیسم محیطی غیرمتمرکز، بدون نیاز به دفتر سفارشات و بدون دخالت شخص ثالث در جهت انجام معاملات ایجاد کرده است. AMM نحوه تعیین قیمت و تایمن نقدینگی به صورت غیرمتمرکز را تعریف می‌کند. انتظار می‌رود کاربردهای استخر نقدینگی در آینده با بهینه‌تر شدن این نوع مکانیزم، کاربرد گسترده‌تری برای صرافی‌های غیرمتمرکز ایجاد شود و درصد زیادی از کاربران از صرافی‌های متمرکز (CEX) به صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) کوچ کنند.

بررسی استخر نقدینگی و کارایی اش

استخرهای نقدینگی و کشت سود چیست ؟ و چگونه کار می کند؟

استخرهای نقدینگی و کشت سود چیست ؟ و چگونه کار می کند؟ در این مطلب به بررسی استخر نقدینگی و…

تترفا با هدف رفع نیاز کاربران ایرانی برای مبادله دارایی های دیجیتال در بهار 1401 شکل گرفت. پلتفرم تترفا بستری برخط برای خرید، فروش و تبادل ارزهای دیجیتال می باشد. تترفا دارای احراز هویت چند مرحله ای کاربران خود می باشد تا بتوانیم امنیت مالی را در بالاترین سطح ممکن برای کاربران عزیزمان تامین کنیم. پس از تحقیقات اولیه و سنجش میزان نیاز بازار ایران به چنین محصولی، هسته اولیه تیم شکل گرفت. تترفا با کمک تیم پویای خود همواره کوشیده پیشرفته ترین قابلیت ها و ویژگی ها را همگام با بازارهای جهانی در اختیار کاربران قرار دهد.

استخر نقدینگی در دیفای چیست و چگونه کار می کند؟

استخر نقدینگی یکی از فناوری های بنیادی موجود در اکوسیستم دیفای (DeFi) است. استخرهای نقدینگی بخشی اساسی از بازارسازهای خودکار (AMM) ، پروتکل های وام ، بیمه های زنجیره ای و بازی های مبتنی بر بلاکچین هستند.

ایده این فناوری کاملاً ساده است. استخر نقدینگی اساساً وجوهی است که در یک انبوه دیجیتالی بزرگ جمع آوری می شود. اما می توان با این وجوه چه کاری انجام داد؟

معرفی

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) انقلابی در فعالیتهای موجود ایجاد کرده است. اکنون حجم معاملات صرافی های غیرمتمرکزبه طور معنی داری می تواند با صرافی های متمرکز رقابت کند. از دسامبر سال ۲۰۲۰ ، تقریباً ۱۵ میلیارد دلار دارایی در پروتکل های DeFi قفل شده است.

اما چه چیزی این همه گسترش و پیشرفت را ممکن می کند؟ یکی از فن آوری های اساسی در پس همه این پیشرفت ها ، استخر نقدینگی است.

استخر نقدینگی چیست؟

استخر نقدینگی مجموعه وجوهی است که در یک قرارداد هوشمند قفل شده است. استخرهای نقدینگی برای تسهیل معاملات غیرمتمرکز ، وام دهی و بسیاری از عملکردهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرند که بعداً بررسی خواهیم کرد.

استخرهای نقدینگی ستون فقرات بسیاری از صرافی های غیرمتمرکز (DEX) مانند Uniswap هستند. کاربرانی که تامین کنندگان نقدینگی (LP) نامیده می شوند ، برای ایجاد بازار در استخر ، ارزهای مورد نیاز و نسبت جفت ارز آن را فراهم می کنند.

تامین کنندگان نقدینگی در ازای تأمین وجوه و متناسب با سهم خود از کل نقدینگی ، از معاملاتی که در استخر اتفاق می افتد ، کارمزد می گیرند. از آنجا که هرکسی می تواند تأمین کننده نقدینگی باشد ، بازارسازهای خودکار یا AMM ها بازار را در دسترس همه قرار داده اند.

یکی از اولین پروتکل هایی که از استخرهای نقدینگی استفاد کرد ، Bancor بود. اما مفهوم استخر نقدینگی با محبوبیت Uniswap مورد توجه بیشتری قرار گرفت. برخی دیگر از صرافی های معروف که از استخرهای نقدینگی در اتریوم استفاده می کنند، عبارتند از: سوشی سواپ ، کرو و بالانسر.

استخرهای نقدینگی چگونه کار می کنند؟

بازارسازهای خودکار (AMM) روند انجام کارها را تغییر داده اند. AMM ها نوآوری قابل توجهی هستند که امکان معاملات درون زنجیره ای و بدون نیاز به دفتر سفارش را فراهم می کنند و برای انجام معاملات به هیچ یک از طرفین به صورت مستقیم احتیاج نیست.

شما می توانید یک صرافی با دفتر سفارش را به صورت نظیر به نظیر تصور کنید ، جایی که خریداران و فروشندگان توسط دفتر سفارش به یکدیگر متصل می شوند. به عنوان مثال ، تجارت در Binance DEX نظیر به نظیر است زیرا معاملات مستقیماً بین کیف پول های کاربران انجام می شود. خرید و فروش با استفاده از AMM متفاوت است. می توانید معامله در AMM را به عنوان نظیر به قرارداد در نظر بگیرید.

هنگام انجام معامله در AMM ، شما طرف مقابلی در معامله ندارید. در عوض شما معامله را با نقدینگی موجود در استخر نقدینگی انجام می دهید. برای یک خریدار ، در آن لحظه خاص نیازی به فروشنده نیست و فقط لازم است که نقدینگی کافی در استخر وجود داشته باشد.

استخرهای نقدینگی برای چه مواردی استفاده می شوند؟

یکی از موارد استفاده استخرهای نقدینگی ، استخراج نقدینگی است. استخرهای نقدینگی اساس سیستم عامل های خودکار کسب بازده هستند. جایی که کاربران وجوه خود را به استخرهایی واریز می کنند که برای کسب بازده استفاده می شوند.

توزیع توکن های جدید یک مشکل بسیار رایج برای پروژه های رمزنگاری است. استخراج نقدینگی یکی از موفقیت آمیزترین رویکردها برای حل این مشکل بوده است. اساساً توکن ها با استفاده از یک الگوریتم بین کاربرانی توزیع می شوند که توکن های خود را در یک استخر نقدینگی قرار می دهند. سپس ، توکن های ضرب شده متناسب با سهم هر کاربر از استخر ، بین آن ها توزیع می شود.

می توانیم به نظرسنجی برای اتخاذ تصمیمات یک پروتکل نیز به عنوان یک مورد استفاده فکر کنیم. اگر وجوه در استخر جمع آوری شود ، شرکت کنندگان می توانند به دنبال رسیدن به یک هدف مشترک که برای پروتکل مهم می باشد، همکاری کنند.

از بخش های جدید DeFi ، می توان به بیمه در برابر ریسک قرارداد هوشمند اشاره کرد. بخش مهمی از اجرای این بیمه نیز توسط استخرهای نقدینگی تأمین می شود.

یکی دیگر از کاربردهای جالب توجه استخرهای نقدینگی ، استفاده از tranch است. این مفهوم از امور مالی سنتی گرفته شده و شامل تقسیم محصولات مالی بر اساس ریسک و بازده آنها است. همانطور که انتظار داشتید ، این ویژگی به تامین گنندگان نقدینگی اجازه می دهد تا مدل های ریسک و بازده سفارشی خود را انتخاب کنند.

همچنین ایجاد دارایی های مصنوعی در بلاکچین نیز به استخر نقدینگی متکی است.

ریسک های مربوط به استخرهای نقدینگی

اگر نقدینگی را برای AMMها تامین کنید ، باید از مفهومی به نام ضرر ناپایدار مطلع باشید. باید کاربردهای استخر نقدینگی بدانید که هنگامی که نقدینگی به AMM واریز شود ، امکان کم شدن ارزش دارایی وجود دارد. اگر نقدینگی یک AMM را تأمین می کنید ، احتمالاً در معرض ضرر ناپایدار هستید. این ضرر گاهی اوقات می تواند کم باشد و گاهی اوقات می تواند بسیار زیاد باشد.

نکته دیگری که باید به خاطر بسپارید ، ریسک های قرارداد هوشمند است. وقتی وجوه خود را به یک استخر نقدینگی واریز می کنید ، این وجوه در اختیار استخر است. در حالی که از نظر فنی هیچ واسطه ای مالکیت وجوه شما را در دست ندارد ، اما می توان قرارداد هوشمند را متولی آن وجوه دانست.

همچنین مراقب پروژه هایی باشید که توسعه دهندگان اجازه تغییر قوانین حاکم بر استخر را دارند. گاهی اوقات ، توسعه دهندگان می توانند یک کلید مدیریتی یا برخی از دسترسی های مخصوص را در کد قرارداد هوشمند داشته باشند. این مسئله می تواند آنها را قادر به انجام کارهای مخربی مانند کنترل منابع مالی موجود در استخر کند.

سخن پایانی

استخر نقدینگی یکی از اصلی ترین فناوری های موجود در DeFi است. این استخرها معاملات غیرمتمرکز ، سیستم وام دهی ، کسب بازده و موارد دیگر را امکان پذیر می کنند. این قراردادهای هوشمند تقریباً در هر قسمت از DeFi تأمین می شوند و به احتمال زیاد ، در ادامه پیشرفت زیادی خواهند داشت.

مهندس بختیار آهنی

بختیار آهنی کارشناسی ارشد هوش مصنوعی، ۱۸ سال سابقه برنامه نویسی، هم بنیان گذار کریپتوتانگ و مدیرمسئول پایگاه تحلیلی کارآفرینان کردستان است.

۵ سال هست که تمام تمرکز خود را روی بازار رمزارزها گذاشتم و در حال توسعه کریپتوتانگ و ساخت یک پلتفرم تخصصی برای ارزیابی پروژه های رمزارزی هستم.