سبدگردانی در بورس چه تفاوتی با صندوقهای سرمایهگذاری دارد؟
بهترین شیوه سرمایهگذاری و حفظ ارزش سرمایه در مقابل تورم برای افرادی که از زمان یا دانش کافی برای مدیریت پرتفوی خود برخوردار نیستند، سرمایهگذاری غیر مستقیم در بورس است.
سبدگردانی در بورس و سرمایهگذاری در صندوقهایی از قبیل صندوق درآمد ثابت و صندوق سهامی، از مهمترین روشهای کسب سود از بورس به صورت غیرمستقیم بهشمار میروند. در این مقاله ضمن بررسی دقیق هر کدام از این روشها، تفاوتهای آنها را بررسی میکنیم. در انتهای مقاله نیز پرسشهایی مطرح میکنیم که با پاسخ به آنها میتوانید مناسبترین روش سرمایه گذاری خود را بیابید.
هدف شما از سرمایهگذاری چیست؟
حفظ ارزش دارایی از آسیب تورم، سرمایهگذاری به هدف خرید دارایی ارزشمندی مانند خانه یا سرمایهگذاری برای آینده فرزندان، تنها تعدادی از پاسخهای احتمالی افراد به این پرسش است؛ اما تمام آن نیست. افراد به دلایل کاملا متفاوتی وارد بورس شده و به سرمایهگذاری روی میآورند. علاوه بر این، میزان ریسکپذیری سرمایهگذاران نیز با هم یکسان نیست؛ بنابراین نمیتوان یک گزینه سرمایهگذاری یافت که برای همه مناسب باشد. صندوقهای سرمایهگذاری با توجه به انواع مختلفی که دارند، میتوانند پاسخ خوبی به این مسئله باشند. تنوع انواع صندوقهای سرمایهگذاری به نحوی است که هر سرمایهگذار با توجه به میزان ریسکپذیری، ترجیحات و اهداف مالی خود میتواند صندوقی را انتخاب کند که تا حد زیادی با نیازهای او همخوانی داشته باشد.
برخی از انواع صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری بسته به نحوه تخصیص منابع مالی در اختیار خود میان داراییهای مالی مختلف، به انواع گوناگونی تقسیم میشوند. در ادامه برخی از مهمترین این صندوقها را مورد بررسی قرار دادهایم. فراموش نکنید ریسک سرمایهگذاری در تمام این صندوقها با توجه به مدیریت حرفهای آنها کمتر از سرمایهگذاری مستقیم در بورس است.
منابع مالی این صندوق صرف سرمایهگذاری در داراییهایی میشود که عموما از درآمد سبدگردانی در بازار نزولی ثابت برخوردارند. از مهمترین داراییهای صندوق درآمد ثابت میتوان به سپردههای بانکی، اوراق مشارکت، گواهیهای سپرده کالایی، سهام و وجه نقد اشاره کرد. مهمترین نکته در ارتباط با صندوقهای درآمد ثابت از جمله صندوق دوم اکسیر و لبخند فارابی (ETF) این است که سرمایهگذاری در آنها عموما با بازدهی بیش از سپردهگذاری در بانک همراه است. به عنوان مثال متوسط بازدهی صندوق دوم اکسیر فارابی طی سالهای اخیر بین 20 تا 25 درصد بوده است. علاوه بر این، سرمایهگذاری در این صندوقها کاملا بدون ریسک است.
بخش عمده داراییهای صندوق سهامی صرف خرید سهام شرکتهای مختلف میشود. همانطور که میدانید خرید و فروش مستقیم سهام در بورس نیاز به کسب دانش و تخصص در زمینه مسائلی نظیر تابلوخوانی، تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی دارد. چرا که بدون بررسی دقیق وضعیت کلی شرکتها، تحلیل صورتهای مالی و بررسی وضعیت قیمت سهم در طول زمان، نه میتوان سهام بنیادی بازار را شناسایی کرد و نه میتوان در زمان مناسب نسبت به خرید آن اقدام کرد. علاوه بر این تشخیص زمان مناسب برای خروج از سهم نیز نیاز به دانش و تجربه فراوانی دارد. با کنار هم گذاشتن تمام این عوامل نتیجه این است که خرید و فروش مستقیم سهام، اگرچه میتواند بسیار سودآور باشد، اما نیاز به مهارت و دانش بسیار دارد و با در نظر گرفتن ریسکی که در ذات عمل خرید و فروش سهام وجود دارد، میتوان گفت که اگر این کار را فردی با دانش اندک انجام دهد، میزان ریسک سرمایهگذاری او دو چندان خواهد بود.
برای کسانی که زمان کافی برای یادگیری این موارد ندارند یا نسبت به بازار سهام تسلط کافی دارند، اما زمان دنبال کردن وضعیت بازار و شرکتها را ندارند و در عین حال به سود سرمایهگذاری در سهام شرکتها علاقهمندند، سرمایه گذاری در صندوق سهامی گزینه مناسبی به شمار میرود. مدیریت این صندوق بر عهده افراد حرفهای بازار سرمایه است و تحت هر شرایطی میتوان انتظار داشت عملکرد مناسبی داشته باشد. منظور از عملکرد مناسب این است که در دوران رونق اقتصادی و زمانی که وضع عمومی بازار مناسب است، بازدهی این صندوقها بالاتر از شاخص کل باشد و در زمان ریزش بازار نیز انتظار میرود مدیران حرفهای صندوق سهامی ارزش داراییهای سرمایهگذاران را تا حد زیادی حفظ کنند و مانع این شوند که در دوران نزولی بازار سرمایه، خریداران بخش زیادی از سرمایه خود را از دست بدهند. با اینحال افراد باید در نظر داشته باشند سرمایهگذاری در صندوق سهامی به سرمایهگذاران ریسکپذیر توصیه میشود.
منابع مالی این صندوق ترکیبی از داراییهای مالی با درآمد ثابت و داراییهایی با بازدهی متغیر مانند سهام است. در نتیجه سرمایهگذاری در این دست صندوقها نه به اندازه صندوق درآمد ثابت بدون ریسک است و نه به اندازه صندوق سهامی پرریسک. این موضوع باعث میشود سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مختلط برای سرمایهگذارانی که نه کاملا محتاط هستند و نه کاملا ریسکپذیر، گزینه مناسبی بهشمار رود.
خرید سکه و طلا از دیرباز یکی از اقداماتی بوده که افراد برای حفظ ارزش سرمایه خود انجام میدادند؛ اما امروزه مشکلات مربوط به حفظ و نگهداری طلا و البته نقدشوندگی پایینتر طلا نسبت به داراییهای دیگر، اهمیت بیشتری پیدا کرده و باعث شده افراد بهدنبال گزینههای جایگزین باشند. در چنین شرایطی، اهمیت صندوقهای طلا بیش از پیش آشکار میشود. مدیران این دسته از صندوقها، منابع مالی صندوق را صرف سرمایهگذاری در سکه و طلا میکنند و خرید واحدهای این صندوقها، به لحاظ حفظ ارزش دارایی، درست مانند خرید طلای فیزیکی عمل میکند. در عین حال با توجه به ماهیت صندوقها، با سرمایهگذاری در آن مشکلات مربوط به نگهداری از طلای فیزیکی و نقدشوندگی اندک آن بهطور کامل از میان برداشته میشود.
تا این قسمت از مقاله با مهمترین صندوقهای سرمایهگذاری آشنا شدید؛ اما فراموش نکنید این صندوقها انواع متعددی دارند و در این مقاله تنها به برخی از رایجترین انواع آنها پرداختیم. در ادامه با سبدگردانی در بورس، شیوه محبوب دیگری از سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس آشنا میشوید و نکاتی را مطرح میکنیم که در انتخاب یک شیوه مناسب سرمایهگذاری به شما کمک خواهد کرد.
سبدگردانی در بورس؛ راهکاری برای سرمایهگذاری اختصاصی
همانطور که در قسمت قبل مقاله اشاره شد، سرمایهگذاری در صندوقها متناسب با ویژگیهای اختصاصی هر سرمایهگذار انجام نمیشود و سرمایهگذاران صرفا میتوانند در گزینهای که با نیازهای آنها همخوانی بیشتری دارد، سرمایهگذاری کنند؛ اما سرمایهگذاری در صندوق، تنها شیوه سرمایهگذاری غیر مستقیم در بورس نیست.
سبدگردانی در بورس، شیوهای دیگر سبدگردانی در بازار نزولی برای ورود غیر مستقیم به این بازار است. در این روش متقاضیان با مراجعه به یک شرکت سبدگردان معتبر که از سوی سازمان بورس مجوز فعالیت دارد، درخواست خدمات سبدگردانی میدهند. مدیران شرکت سبدگردان پس از بررسی وضعیت ریسکپذیری و اهداف مالی متقاضی، سبدی از داراییهای مالی مختلف را برای او تشکیل داده و برای مدتی مشخص که معمولا یک سال است، مدیریت آن را بر عهده میگیرند.
لازم به ذکر است برای استفاده از خدمات سبدگردانی در بورس باید با شرکت مورد نظر قرارداد سبدگردانی امضا کنید. در این قرارداد موارد مهمی از قبیل طول دوره سبدگردانی، میزان کارمزد ثابت و متغیر و مواردی از این دست مورد توافق طرفین قرار میگیرد. نکته مهم دیگر در خصوص سبدگردانی در بورس، حداقل سرمایه مورد نیاز برای استفاده از این خدمات است. هزینهبر بودن ارائه این دست خدمات اختصاصی سبب میشود شرکتهای سبدگردان حداقل سرمایهای را برای سبدگردانی تعیین کنند. بهعنوان مثال حداقل سرمایه مورد نیاز برای استفاده از خدمات سبدگردانی فارابی معادل یک میلیارد تومان است.
کدام روش برای شما مناسبتر است؟
پیش از هر چیز در نظر داشته باشید برای انتخاب بهترین شیوه سرمایه گذاری در بورس، همواره میتوانید از خدمات مشاوران سرمایهگذاری کارگزاری فارابی استفاده کنید. اما اگر قصد دارید خودتان تصمیمگیری کنید، لازم است پاسخ پرسشهای زیر را مشخص کنید:
- تعیین میزان ریسکپذیری: برای یک سرمایهگذاری موفق باید پیش از هر کار بدانید تا چه میزان توان تحمل ریسک دارید. برای این کار میتوانید از تستهای ریسکسنجی استفاده کنید. نهایتا در نظر داشته باشید صندوق درآمد ثابت کاملا بدون ریسک بوده و سرمایهگذاری در موارد دیگر از قبیل صندوق مختلط و صندوق سهامی با میزان بالاتری از ریسک همراه است.
- تعیین مدت زمان سرمایهگذاری: اگر تصور میکنید پس از مدتی کوتاه به سرمایه خود نیاز خواهید داشت، بهترین کار این است که مبلغ مورد نظر را صرف سرمایهگذاری در صندوق درآمد ثابت کنید. چرا که سرمایهگذاری در این صندوق بدون ریسک است و شما هر زمان که به سرمایهتان نیاز داشته باشید، میتوانید در کوتاهترین زمان ممکن اصل سرمایه، به علاوه سود روزشمار تعلق گرفته به آن را دریافت کنید.
در صورتی که مدت طولانیتری برای سرمایهگذاری خود در نظر دارید، میتوانید گزینههای دیگر نظیر صندوقهایی با ریسک بالاتر یا سبدگردانی را در نظر بگیرید.
- سرمایه شما چقدر است؟ اگر از شرط حداقل سرمایه یک میلیارد تومانی برخوردار هستید و برای زمان بیشتری به سرمایه خود نیاز ندارید، سبدگردانی در بورس بهترین راهکار سرمایهگذاری برای شماست. در غیر این صورت صندوقهایی با ریسک و بازده بالاتر جایگزین مناسبی هستند.
این مطلب توسط شرکت های ثالث به عنوان بیانیه مطبوعاتی یا رپورتاژ آگهی ارسال شده و گجت نیوز در قبال موارد مندرج در آن مسئولیتی ندارد.
دلیل عدم صدور مجوز سبدگردانی از تیرماه تاکنون
میثم فدایی، مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس دلیل عدم صدور مجوز برای شرکتهای سبدگردان در ماههای اخیر را تشریح کرد و توضیحاتی درمورد ساز و کارهای این شرکت ها داد.
میثم فدایی در گفتوگو با خبرنگار شهر بورس، درباره انتقادات از تغییر سرمایه اولیه نهادهای مالی، اظهار داشت: افزایش سرمایههای نهادهای مالی کاملاً مشخص بوده و این موضوع به نفع بازار و سرمایهگذاران و حتی شرکتهاست.
وی در خصوص میزان سرمایه شرکتهای تأمین سرمایه، گفت: اغلب این شرکتها سرمایهای بیش از هزار میلیارد دارند. یعنی پیشازاین افزایش دادهاند و سرمایههای خود را از 700 به محدوده 2 هزار میلیارد رساندهاند. علت اصلی این افزایش سرمایه افزایش مارکت اوراق بدهی به 450 همت بود و در مقابل کفایت سرمایه، این شرکتها حدود 100 همت است، یعنی این اعداد قابلمقایسه نیست.
مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس با اشاره به روند شرکتهای پردازش اطلاعات، خاطرنشان کرد: هر شرکت پذیریش دادههای در سال اول تأسیس بدون در نظر بسیاری از مسائل تنها برای نیروی انسانی باید بیش از 10 میلیارد تومان هزینه کند.
فدایی درباره وضعیت سبد گردانها توضیح داد: یکی از علتهای عدم صدور مجوز از تیرماه تاکنون، بحث استعلام تخلفات بود. در گام اول تخلفات به تخلفاتی که مانع از صدور مجوز میشود تقسیم شد که گام بزرگی در خصوص تسهیل مجوز بدهی سبد گردانها و کاهش میزان استعلامات بود.
مدیریت نظارت بر نهادهای مالی ادامه داد: با ورود هیئتمدیره جدید، سیاستهای مجوزدهی تغییری نکرده و وضعیت سرمایههای شرکت سبد گردان نیز کاملاً مشخص است.
وی تأکید کرد: شرکت باید اعلام کند که در محدوده و میزانی فعالیت خواهد کرد. برای نمونه شرکت با 4 میلیارد سرمایه ابتدایی شروع به کار اما پس از یک سال پس از تسویه هزینههای موجود با کاهش سرمایه نخستین روبهرو شده و مجبور به افزایش سرمایه شده اما در این افزایش سرمایه هیئتمدیره به مشکل برمیخورند و به ترتیب شرکت سبد گردانی با مشکلات جدی مواجه و اغلب سبد گردانها پس از یک سال فعالیت به مشکلات جدی برمیخورند.
فدایی توضیح داد: مارکت بازار گردانی همانند کارگزار نیست. کارگزاری کاری به وضعیت بازار ندارد و به معاملات فکر میکند اما در بازار گردانی اگر بازار روند خوبی نداشته و بازده ایجاد نشود به کارمزد صفر میرسد باکاری که ما در طی یک سال اخیر در حوزه تسهیل مجوزدهی انجام دادیم در حوزه صندوق و بازار گردانی کارمزد از یک درصد به یکدهم درصد رسیده است.
این مقام مسئول در خصوص هزینه نیروی کار گفت: هزینه نیروی در بازار سرمایه دو تورم دارد؛ یک تورم عمومی است که میگویند که 50 درصد هزینهها رشد کرده و دوم تورم داخل صنعت است. با توجه به این موضوع اغلب شرکتها نمیتوانند نیروی تحلیلگر پیدا کنند.
وی ادامه میدهد: در اینجا دو راهحل وجود دارد یا باید بگوییم مجوز نمیدهیم که تا تأمین درست نیروی انسانی مجوز نمیدهیم و یا اینکه قائل به انحصار نباشیم. بازار سرمایه در نهادهای مالی باید یکی از راهحل را انتخاب کند. این روزها صدور مجوز آسان شده اما شرکتها نیز باید به هزینه نیروی انسانی فکر کنند.
فدایی با اشاره به مصوبه جدید سازمان بورس درمورد سرمایه اولیه نهادهای مالی ، خاطرنشان کرد: در راستای همین مشکلات، تصمیماتی گرفته شده که سرمایه اولیه شرکت به 10 میلیارد برسد تا فارغ از خرید محل شرکت، حداقل با شرایط امروز بورس بتواند دو سال در بازار باقی بماند.
مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس در پایان با مثالی، ابلاغ این مصوبه را اصولی دانست و گفت: سبد گردان هایی که در یک سال اخیر با سرمایه 4 میلیارد تومان تأسیس شدند، همه بدون استثنا استثنا نصف سرمایه خود را مصرف کرده و مشمول ماده 141 قانون شدهاند. همه آنها هم درخواست افزایش سرمایه سنگین دارند. روز گذشته دو سبد گردان با فعالیت کمتر از یک سال درخواست افزایش سرمایه سبدگردانی در بازار نزولی سنگین یعنی از 4 به 50 میلیارد از محل آورده نقدی داشتند؛ مگر بخش خصوصی برنامهای ندارد؟
آپ سرمایههای خرد را هم سبدگردانی میکند / سرمایهگذاری غیرمستقیم برای همه
طی تفاهمنامه همکاری شرکت آسان پرداخت پرشین و آرمان اقتصاد، امکان سبد گردانی سرمایههای خرد به اپلیکیشن آپ اضافهشده است، الهام موسوی نسب مدیر سرویسهای اپلیکیشن آپ در مصاحبهای با راه پرداخت از انگیزههای آپ برای انجام این اقدام گفت و اعلام کرد: «میخواهیم پرتفوی سرمایهگذاران خرد مانند پرتفوی سرمایهگذاران کلان به صورت حرفهای مدیریت شود.»
الهام موسوی نسب مدیر سرویسهای اپلیکیشن آپ از نقطه شروع سبد گردانی در آپ گفت: «سال گذشته، افراد حقیقی سرمایههای خرد زیادی را وارد بازار کردند اما شاخص بورس نزولی شد و سرمایهگذاران ضررهای سنگینی را متحمل شدند. در کنار عوامل مؤثر در ریزش بازار، افرادی هستند که به دلیل محدودیت دانش و آگاهی و کمبود زمان نمیتوانند بهدرستی پرتفوی خود را مدیریت کنند. بهاینترتیب، تصمیم گرفتیم شرایط سرمایهگذاری غیرمستقیم را برای تمام مردم ازجمله افراد با سرمایه اندک هم فراهم کنیم.»
به گفته او، فکر کردیم همه کاربران آپ ممکن است شرایط استفاده از خدمات سرمایهگذاری غیرمستقیم را نداشته باشند.
موسوی با اشاره به همکاری آپ با سبد گردانی آرمان اقتصاد بیان کرد: «آپ ارائه خدمات سبد گردانی به سرمایهگذارهای خرد را هدف اصلی خود قرار داد تا صاحبان سرمایههای مذکور هم بتوانند همگام با افراد حرفهای عمل کنند. در همین راستا با آرمان اقتصاد که یکی از بهترین سبد گردانهای کشور است تفاهمنامه همکاری امضا کرد. نهادمالی سبد گردانی آرمان اقتصاد پیشازاین فقط به افراد با سرمایههای ۱۰۰ و 500 میلیون تومان ارائه خدمت میکرد؛ طی این قرارداد مقرر شد سقف سرمایهگذاری کاهش پیدا کند.»
او در خصوص مزایای خدمت سبد گردانی گفت: «خدمات سبد گردانی پتانسیل سوددهی بالاتری نسبت به صندوقهای سرمایهگذاری دارند، همچنین در این روش تا سقف سود ۲۰ درصد از سرمایهگذار کارمزدی دریافت نمیشود بعد از عبور از این سقف هم دریافت کارمزد ۸۰ به ۲۰ است. درامد سبد گردانی کاملاً از سود سبد به دست میآید. این اصل میتواند نوعی تضمین منطقی برای عدم مواجه زیان باشد. البته آشکار است که هرگز تضمینی برای سودآوری وجود ندارد اما با توجه به روند درآمد سبدها، شرکتها تمام سعی خود را برای جلوگیری از قوع زیان به کار میگیرند.»
اولویت ما فرهنگسازی است
موسوی در خصوص استراتژی آپ هنگام ورود به حوزه سبد گردانی گفت: «ما کاربران زیادی داریم و در مواردی مانند احراز هویت سجام، صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت، صندوقهای etf و.. هم عملکرد مثبتی از خود نشان دادهایم. واکنشها به خدمات بورسی آپ مثبت بود، نتیجه گرفتیم که آپ در بازار سرمایه میتواند موفق و برای افراد اولویت باشد.»
او ادامه داد: «ما پیشازاین صندوق سرمایهگذاری درامد ثابت fixed income را در اپلیکیشن آپ داشتیم، درست است که این صندوق ریسک بسیار کمی دارد اما از تورم عقبتر است و بهره سود را کاهش میدهد.»
او بار دیگر به تعداد کاربران آپ اشاره کرد و توضیح داد: «در حال حاضر موضوع سبد گردانی بسیار باب شده و افراد حقیقی به تبلیغات سودجویانه دست میزنند. برای همین سبد گردانی را به خدماتمان اضافه کردیم تا نه تنها به نفع بازار سرمایه باشد، بلکه برای کاربرانمان هم مفید واقع شود.»
به گفته او، هدف اصلی ما این بود که به سرمایهگذاری غیرمستقیم کمک کنیم و خدماتمان در اپلیکیشن آپ فقط به fixedincome خلاصه نشود.
او به سؤال راه پرداخت مبنی بر اینکه آیا انتظارات و پیشبینیهای شما درباره استقبال از سبد گردانی به وقوع پیوسته ؟ پاسخ داد: «با توجه به گاردی که جامعه نسبت به بازار سرمایه دارد، انتظار نداریم کاربران به سبد گردانی تمایل زیادی نشان دهند. بااینوجود فکر میکنم باگذشت زمان و سبدگردانی در بازار نزولی مشاهده بازدهی این روش، تمایل افراد به سبد گردانی بیشتر خواهد شد.» به گفته او، در وهله اول فرهنگسازی درباره فواید سرمایهگذاری غیرمستقیم برای ما اهمیت دارد.
موسوی در خصوص همکاری با سایر سبد گردانها نیز گفت: «ما با هر سبد گردانی که زیرساختهای مطابق با استانداردهای آپ را داشته باشد، مذاکره خواهیم کرد. در حال حاضر فقط زیرساختهای آرمان اقتصاد توانایی پذیرش تعداد زیاد کاربران آپ را دارد.»
سبدگردانی چیست و چطور انجام میشود؟
سبدگردانی چیست و چطور انجام میشود؟
سبدگردانی در کنار صندوق های سرمایهگذاری، از مرسوم ترین روش های سرمایه گذاری در بورس هستند. بعضی ها فکر می کنند که سبدگردانی فقط مختص افراد تازه کار است. اما حرفه ای یا غیر حرفه ای فرقی ندارد، همه می توانند از خدمات سبدگردانی استفاده کنند.
افراد زیادی هستند که به دلیل مشغله کاری و یا نداشتن دانش کافی از خیر سرمایه گذاری مستقیم در بازارهای مالی می گذرند و به سود اندک بانک راضی می شوند.
اما نهادهای مالی متنوعی وجود دارند که می توانند بجای خود فرد برایش سرمایه گذاری کنند و به مدیریت سرمایه آنها بپردازند. یکی از این نهادها، شرکت های سبدگردان هستند که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت میکنند. در ادامه به معرفی این شرکت ها می پردازیم و با سازوکار سبدگردانی آشنا خواهیم شد.
سبدگردانی چیست و به چه معنا است؟
بیایید این موضوع را با زبان ساده بررسی کنیم. در سبدگردانی که به آن خدمات مدیریت پرتفوی (Portfolio Management Service) هم گفته میشود، افرادی متخصص در زمینه سرمایهگذاری، با توجه به ویژگیهای شخصیتی و شرایط مالی شما، برایتان یک سبد سرمایهگذاری (پرتفوی) تشکیل می دهند. بعد از تشکیل سبد بهطور مستمر بر آن نظارت میکنند و متناسب با اطلاعات منتشر شده و تغییرات شرایط اقتصادی، سیاسی و… سبد شما را بهینه میکنند تا به هدف نهایی خود که همان کسب سود و افزایش ارزش سبد است، برسند.
برای این کار بین شما (سرمایهگذار) و شرکت سبدگردان یک قرارداد بسته میشود که بعد از آن، شرکت سبدگردان با سرمایه شما برایتان در اوراق بهادار مختلف خرید و فروش میکند. در این فرایند میزان هرکدام از داراییها، زمان خرید و فروش آن و قیمتها بهطور دقیق مشخص میشوند.
این کار را هم محض رضای خدا انجام نمیدهند و در قبال ارائه خدمات از شما کارمزد میگیرند.
مزایای استفاده از سبدگردانی
شرکتهای سبدگردان توسط تحلیلگران، معاملهگران و مدیران متخصص اداره میشوند بهخاطر همین هم استفاده از خدمات سبدگردانی برای سرمایهگذاری در بورس، مزایای زیادی دارد که در ادامه به آن اشاره میکنیم.
کم کردن ریسک سرمایهگذاری بهدلیل استفاده از افراد متخصص
جلوگیری از بروز رفتارهای هیجانی بهدلیل آشنایی متخصصان با خطاهای ادراکی و مدیریت نسبتا عقلایی سبد
تشکیل سبد سرمایهگذاری و تنوعبخشی به آن، متناسب با درجه ریسکپذیری فرد
شفافیت بالای اطلاعاتی
مدیریت وجوه نقد سرمایهگذاران با حفظ قابلیت نقدشوندگی
شرکتهای سبدگردان
در ایران شرکتهای سبدگردان در آذر ماه ۱۳۸۴، بهعنوان یک نهاد مالی واسطهای معرفی شدند. اما دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکتهای سبدگردان در سال ۱۳۸۹ به تصویب هیاتمدیره سازمان بورس اوراق بهادار رسید. اولین شرکت سبدگردان هم در خرداد ماه ۱۳۹۰ مجوز فعالیت خود را دریافت کرد. با گذشت زمان بر تعداد این شرکتها اضافه شده است.
در واقع شرکتهای سبدگردان، شخصیتی حقوقی هستند که تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت میکنند.
این شرکتها باتوجه به ویژگیهای شخصیتی سرمایهگذاران مثل درجه ریسکپذیری، وضعیت مالی و….. آنها را طبقهبندی میکنند. سپس سبدی متناسب با شرایط فرد طراحی میکنند.
علاوه بر شرکتهای سبدگردان سایر نهادهای مالی مثل شرکتهای کارگزاری، شرکتهای تامین سرمایه و… نیز در صورت اخذ مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار، میتوانند سبدگردانی کنند. کسانی که بدون داشتن مجوز، سبدگردانی کنند تحت پیگرد قانونی قرار میگیرند.
طبق اساسنامه شرکتهای سبدگردان، این شرکتها در صورت اخذ مجوز از سازمان میتوانند خدماتی همچون مشاوره جهت سرمایهگذاری، پردازش اطلاعات مالی و مشاوره عرضه و پذیرش هم ارائه دهند. تعداد زیادی از صندوقهای سرمایهگذاری هم وجود دارند که تحت مدیریت شرکتهای سبدگردان هستند.
توجه داشته باشید، شرکتی که برای سبدگردانیِ سرمایه خود انتخاب میکنید، حتما دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار باشد، هرگز به یک شرکت بیمجوز اعتماد نکنید. برای مطلع شدن از لیست شرکتهای با مجوز، میتوانید به سایت سازمان بورس مراجعه کرده و در بخش نهادهای مالی تحت نظارت با این شرکتها آشنا شوید.
سبدگردانها میتوانند توافقهای متفاوتی با هر مشتری داشته باشند. تمامی موارد توافق شده باید در قرارداد ذکر شوند.
برای سرمایهگذاری در شرکتهای سبدگردان، حداقل میزان سرمایه شما باید از یک حدی بالاتر باشد تا شرکت، سبدگردانی شما را به عهده بگیرید. برای مثال ممکن است یک شرکت سبدگردان، مدیریت سرمایههای کمتر از ۵۰۰ میلیون تومان را قبول نکند، در حالی که شرکت دیگر حداقل سرمایه لازم برای سبدگردانی را چند میلیارد تومان قرار بدهد. معمولا سرمایههای کمتر از این، به سمت صندوقهای سرمایهگذاری مشترک هدایت میشوند.
این مبلغ اولیه باتوجه به سیاستهای مالی شرکتها توسط خود شرکت مشخص میشوند و الزامی جهت یکسان بودن این مبلغ در تمامی شرکتها وجود ندارد. اما در زمان انعقاد قرارداد، طبق قانون، ارزش سبد اختصاصی مشتری حداقل باید برابر با ۱۰ میلیون تومان باشد.
سبدگردان کیست؟ آیا قابل اعتماد است؟
در مقاله گواهینامههای بورسی در رابطه با انواع گواهینامهها صحبت کردیم و گفتیم برای فعالیت در نهادهای مالی بهعنوان تحلیلگر، معاملهگر، مدیر سبد و…. نیاز به گواهینامه مخصوص داریم.
پس هر کسی نمیتواند بهعنوان مدیر یک شرکت سبدگردان انتخاب شود و تنها افرادی که دارای گواهینامه مدیریت سبد یا ارزشیابی اوراق بهادار هستند، میتوانند به سبدگردانی بپردازند.
تنها داشتن گواهینامه حرفهای هم کافی نیست. فردی که بهعنوان سبدگردان انتخاب میشود باید حداقل دارای یکسال سابقه مرتبط باشد. در گذشته قرار گرفتن در این سمت آسانتر بود، مثلا میشد از افرادی که دارای گواهینامه تحلیلگری هستند و حداقل ۳ سال سابقه کار مرتبط دارند استفاده کرد.
با این تفاسیر میتوان اطمینان پیدا کرد که این افراد در کار خود بهنحوی خبره محسوب میشوند، پس میتوان نسبت به عملکرد آنها خوشبین بود. برای بررسی چگونگی عملکرد شرکتهای سبدگردان و صندوقهای تحت نظارت آنها میتوان میزان بازدهی واقعی را با بازدهی مورد انتظار مقایسه کرد.
شرکتهای سبدگردانی چه کاری انجام میدهند؟
شرکتهای سبدگردان معمولا قوانین خاصی برای پذیرش مشتریان خود دارند. برای مثال، میزان سرمایه اولیه شما را بررسی میکنند و اگر سرمایه کافی داشتید، سایر ویژگیهای شخصیتی شما مثل میزان ریسکپذیریتان، بازده مورد انتظارتان و…. بررسی میشوند. سپس متناسب با این ویژگی شما، اقدام به تشکیل سبد سرمایهگذاری میکنند.
اگر فردی ریسکپذیر هستید، احتمالا حجم عمدهای از سبد شما را به سرمایهگذاری در سهام تخصیص میدهند و مابقی را در اوراق بهاداری مثل اوراق خزانه که ریسک پایینی دارند، سرمایهگذاری میکنند. اما اگر فردی ریسکگریز باشید، قسمت عمدهای از سبد شما به اوراق صندوق با درآمد ثابت اختصاص مییابد و تنها قسمت کمی از سرمایه شما در سهام سرمایهگذاری میشود.
قبل از ارائه خدمات سبدگردانی، قراردادی بین سرمایهگذار و سبدگردان بسته میشود. در این قرارداد مواردی چون میزان کارمزد، تعهدات سبدگردان در قبال سرمایهگذار، نحوه گزارشدهی سبدگردان و… مشخص میشود.
معیارهای انتخاب سبدگردان مناسب
بررسی عملکرد و چگونگی سودآوری شرکت سبدگردان را در سالهای اخیر. (چگونگی عملکرد بهخصوص در زمانهایی که بازار نزولی است بسیار مهم است.)
میزان سرمایه در اختیار شرکت و محبوبیت آن در بین سرمایهگذاران
بررسی سابقه مدیریت شرکت، تحلیلگران، معاملهگران و…
تمامی این موارد میتواند به ما در انتخاب یک شرکت سبدگردانی مناسب کمک کند.
آیا شرکتهای سبدگردان درصد سود تضمین شدهای را به مشتریان ارائه میدهند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت خیر. با توجه به نوسانات بورس اوراق بهادار و این که میزان سود مشخصی را نمیشود برای سهمها تعیین کرد، سازمان بورس به هیچ شرکتی اجازه تضمین سود نمیدهد.
در زمان بستن قرارداد سبدگردانی ممکن است شرکت از شما بخواهد که یک بیانیه ریسک را امضا کنید. امضای این بیانه به این معنا است که از ریسک سرمایهگذاری در بورس آگاهی دارید و توقع ندارید که سود ثابت بگیرید.
درآمد سبدگردانها از چه محلی ایجاد میشود؟
سبدگردانها با توجه به خدماتی که به سرمایهگذاران ارائه میدهند کارمزد دریافت میکنند. درآمد سبدگردانها بیشتر به عملکرد خودشان و سودی سبدگردانی در بازار نزولی که برای سرمایهگذار ایجاد میکنند بستگی دارد و به صورت درصدی از سود سرمایهگذار است.
بنابراین شرکتهای سبدگردانی تلاش میکنند تا بهترین عملکرد را داشته باشند تا مقدار بیشتری پول به خودشان هم برسد. اگر میزان سود ایجاد شده توسط سبدگردان کمتر از یک عدد مورد توافق (سود بانکی، بازدهی شاخص و…) باشد، سودی به سبدگردان تعلق نمیگیرد.
تفاوت سبدگردانی با صندوقهای سرمایهگذاری
ممکن است با خود بگویید صندوقهای سرمایهگذاری نیز همین کاربرد را داشتند و افراد میتوانستند متناسب با ویژگیهای خود یکی را انتخاب کنند. اما باید بگوییم، در صندوقهای سرمایهگذاری افراد واحدهای صندوق را خریداری میکردند و نمیدانستند صندوق دقیقا از چه سهمهایی تشکیل شده است.
در صندوقهای سرمایهگذاری شما بهطور غیرمستقیم از طریق واحدها، مالکیت سهمها را برعهده دارید اما در شرکتهای سبدگردان شما یک سبد منحصر بفرد دارید و بهطور مستقیم مالک سهمها هستید. در سبدگردانی، حتی تفاوتهای اندک در درجه ریسکپذیری افراد، بر ساختار سبدی که برای او تشکیل میدهند نیز تاثیر دارد.
مثلا اگر شما درجه ریسکگریزیتان کم باشد اما فرد دیگری درجه ریسکگریزی بسیار بالایی داشته باشد، به شما و شخص دیگر سبدی با سهمهای یکسان تعلق نمیگیرد. اما در صندوقها، افراد ریسکگریز بدون توجه به درجه ریسکگریزیشان، سبدی یکسان دارند.
سبدگردانی و کد بورسی
خدمات سبدگردانی در پرتفوی شخصی شما انجام میشود. به این منظور حتما باید کد بورسی داشته باشید.
معمولا شرکتهای سرمایهگذاری یا خودشان کارگزاری دارند یا با یک کارگزاری هماهنگ هستند که برای مشتریان جدید کد سبدگردانی در بازار نزولی بورسی صادر کنند.
شرکت سبدگردان یا خدمات سبدگردانی را در پرتفوی شخصی شما انجام میدهد، یا برایتان نامکاربری و رمزعبور جدید تعریف میکند.
توصیه میشود اگر در کارگزاری دیگری حساب دارید، حتما موضوع را به سبدگردان بگویید تا با کارگزار ناظر سهم به مشکل برنخورید.
نحوه محاسبه کارمزد
معمولا دو روش برای محاسبه کارمزد سبدگردان وجود دارد.
روش اول این است که هر ماه، میزان تغییر ارزش پرتفوی محاسبه شده و کارمزد از اختلاف آن محاسبه میشود.
روش دوم این است که کارمزد هر سهم، بعد از فروختن آن تعیین شود. مثلا اگر روی یک سهم ۵۰ درصد سود کردید، کارمزد مشخص شده را از این ۵۰ درصد پرداخت کنید.
توجه کنید که اگر رقم سرمایه شما بیشتر سبدگردانی در بازار نزولی شود، درصد کارمزد کاهش پیدا میکند.
استقلال سبد گردان
بعضی از افراد با وجود این که از خدمات سبد گردانی بهره میبرند، دوست دارند که مدام به پرتفوی خود سر بزنند، از درصد سود و زیان روزانه باخبر شوند و حتی از سبد گردان بخواهند که یک سهم را برایشان بخرد یا بفروشد.
این کار را نکنید!
دخالت در کار سبد گردان در نهایت به شما آسیب می زند و تمرکز را از او می گیرد.
همچنین اگر قرار است وقت و انرژی شما برای پرتفوی بورسی تلف شود، پس چرا دارید به سبد گردان کارمزد می دهید؟ شما به او پول میدهید که وقت و اعصاب خود را آزاد کنید. نه این که بیشتر از قبل دچار اضطراب و استرس شوید.
تفاوت سبد گردانی و صندوق سرمایه گذاری مشترک
شاید برای شما سوال شود که چرا بجای خدمات سبد گردانی، پول خود را به صندوق های سرمایه گذاری مشترک نبریم؟
خوبی صندوق این است که کار مزدی به مراتب کم تر دارد و از مالیات معاف است. در حالی که وقتی سبد گردان در پرتفوی شما سهم می سبدگردانی در بازار نزولی خرد، باید مالیات آن پرداخت شود.
پس آیا سرمایه گذاری در صندوق بهتر نیست؟
جواب این سوال به روحیه شما بستگی دارد.
در خدمات سبد گردانی، سهام در پرتفوی شما خریداری می شود. شما برای این که سود مجامع را بگیرید یا با آن سود دوباره سهم بخرید، اختیار تام دارید. از طرفی مدیر سبد، با توجه به روحیه و میزان ریسک پذیری شما سهام خریداری می کند.
یک خوبی دیگر این است که می توانید به درستی ببینید چه سهم هایی دارید و هر کدام دقیقا چقدر سود یا زیان داشته اند.
تفاوت دیگر این است که قیمت هر واحد از صندوق سرمایه گذاری مشترک، با عرضه و تقاضا تعیین می شود. در نتیجه قیمت بازار نسبت به NAV آن می تواند اختلاف پیدا کند.
آشنایی با بازارهای صعودی و نزولی
بازار معاملات فارکس جزو محبوب ترین بازار ها در بین سرمایه گذاران است.
- موفقیت در معاملات
- چگونگی روند بازارهای صعودی
- چگونگی روند بازارهای نزولی
از جمله نکات مهمی است که معامله گران باید به آن توجه کنند.
ما تصمیم گرفتهایم در این مقاله اطلاعاتی را درباره بازارهای صعودی و نزولی در اختیارتان قرار دهیم.
همچنین به بررسی استراتژی های معاملاتی مناسب در این بازارها می پردازیم:
ویژگی های بازار نزولی
مسلما تا کنون با واژه بریش یا اصطلاح «بازار خرسی» آشنا شدهاید.
اما درک شما از این بازار تا چه حد است؟
معاملهگری که در بازار نزولی معامله می کند از ویژگیهای آن آگاه است. همچنین سعی دارد در این بازار سود خود را از معامله بدست آورد.
در این شرایط معاملهگران پوزیشن فروش باز میکنند اما چرا نام این بازار، بازار خرسی است؟
از جمله ویژگی های این بازار این است که قیمت داراییهای آن رو به نزول و کاهش میرود.
خرسها هستند که بر بازار حاکمند و قیمتها را به سمت سرازیری هل میدهند تا بتوانند روند بازار را در جهت دلخواه پیش ببرند.
منظور از «خرسی»، بازاری است که در آن معاملهگران نسبت به نزول قیمتها آگاهند و در این شرایط معاملات خود را انجام میدهند.
در بازارهای خرسی قیمتها کاهشی است. توجه داشته باشید که بازه زمانی این بازار کاملا مشخص نیست.
معمولا به فاکتورهایی از جمله بازه زمانی ای که معاملهگران در این بازارها فعالیت میکنند وابسته است.
مثلا زمانی که شما به نمودار روزانه نگاه میکنید باید روند کاهشی قیمتهای تا یک ماه قبل را مورد بررسی قرار دهید.
ویژگیهای بازار صعودی
بازار صعودی در واقع، نقطه مقابل بازار نزولی است که درباره آن از اصطلاح «بازار گاوی» استفاده میشود.
به زبان ساده، بازار گاوی بازاری در حال صعود است (قیمتها در این بازار در حال رشد هستند). دراین بازار، سرمایهگذاران معتقدند که روند صعودی شکل گرفته در دراز مدت ادامه خواهد یافت.
در اغلب موارد، در دوران بازار گاوی، اقتصاد کشور قدرتمند است و نرخ بیکاری در حداقل ممکن قرار دارد.
در این بازار، این گاوها هستند که کنترل امور را در دست میگیرند و قیمتها را به سمت سبدگردانی در بازار نزولی بالا هل میدهند.
زمانی که معاملهگران، سیگنال بازار صعودی را دریافت کنند پوزیشن خرید خود را باز میکنند.
عمر روند افزایشی قیمتها مانند بازار نزولی مشخص نیست و معمولا تا جایی ادامه پیدا میکند که گاوها نتوانند قیمتها را کنترل کنند.
شما به عنوان یک معاملهگر باید با استفاده از:
- نمودارها
- آنالیزهای تکنیکال
- تحلیل فاندامنتال
- روند قیمتها
توجه کنید و سپس با توجه به نوع بازار پیشرو معاملات خود را انجام دهید.
مقایسه کلی بازارهای نزولی و صعودی
شما میتوانید در هر دو بازار معامله کنید و سود بدست آورید. اما دانستن تفاوتهای آنها میتواند در افزایش سود حاصل از معاملات تان نقش موثری داشته باشد.
همانطور که اشاره کردیم رفتار قیمت در این دو بازار متفاوت است. در بازار نزولی با کاهش قیمتها روبهرو هستید در صورتی که روند حرکت آنها در بازار صعودی برعکس است.
در زیر به بررسی چند تفاوت مهم در این بازارها میپردازیم:
عرضه و تقاضا
بازار صعودی، میزان تقاضا بیشتر از عرضه است. در این شرایط بسیاری از معاملهگران به دنبال خرید در این بازارها هستند.
پس با افزایش این تقاضاها، قیمتها نیز افزایش پیدا میکنند. به گونهای که افراد دارایی مورد نظر خود با هر قیمتی میخرند.
این در صورتی است که تعداد فروشندگان در این بازارها کم است.
در بازارهای نزولی وضعیت متفاوت است. سرمایهگذاران بیشتری به دنبال فروش داراییهای خود هستند. تعداد خریداران کم و در نتیجه عرضه از تقاضا پیشی میگیرد. در این شرایط قیمتها کاهش پیدا میکنند.
واکنش های سرمایهگذاران
در بازار صعودی به دلیل افزایش مداوم قیمتها، معامله گران نسبت به نتیجه سرمایهگذاری خود خوشبین هستند.
در بازار نزولی وضعیت کمی متفاوت است. این بازار می تواند برای معالهگران سودآور باشد اما به دلیل کاهشی شدن قیمتها،
بار منفی زیادی را بر دوش معاملهگران می گذارد.
به همین دلیل افراد زیادی در این بازار دارایی خود را به فروش میرسانند.
اخبار اقتصادی
یک بازار صعودی در اثر انتشار دادهها و اخبار اقتصادی مثبت مانند:
- شاخص رشد اقتصادی
- افزایش سود سهام شرکتها، به روند افزایشی خود ادامه میدهد.
از طرفی دیگر، بازار نزولی نیز تحت تاثیر شرایط و اخبار اقتصادی منفی مانند:
- درآمد ضعیف سهام شرکتها
- وضعیت بد اقتصادی قرار دارد.
فرصتها
بازار صعودی می تواند برای سرمایهگذاران و سبدگردانی در بازار نزولی معاملهگران شرایط مناسبی را فراهم آورد. معامله گران میتوانند در صورت افزایش قیمتها پوزیشن خود را ببندند.به این ترتیب به سود مورد نظر خود دست پیدا کنند.
در بازار نزولی نیز، معاملهگران میتوانند بدون مالکیت دارایی، خرید و فروش خود را انجام دهند.
استراتژی ها معاملاتی مناسب برای بازارهای صعودی
معاملهگران و سرمایهگذاران با هدف افزایش سرمایه وارد بازار معاملات میشوند. این افراد می توانند از فروش دارایی خود با قیمتی بالاتر به سود مورد نظر دست پیدا کنند.
همچنین، سرمایهگذاران بسته به نوع روش معاملاتی خود با هولد کردن سهام و یا دارایی مورد نظر میتوانند در دراز مدت سرمایه خود را افزایش دهند.
بسیاری از افراد معتقدند که برای انجام معاملات به صورت اصولی باید از آنالیزهای تکنیکال و فاندامنتال استفاده کنند، این در حالی است که بسیاری دیگر تنها براساس حدس و گمان معاملات خود را پیش میبرند.
در زیر به 2 نمونه از استراتژیهای رایج در این بازارها اشاره میکنیم:
استراتژی خرید در زمان افزایش قیمتها
هدف معاملهگران این است که دارایی مورد نظر را با قیمت پایین خریداری کنند. سپس آن را در بازار صعودی با قیمت بالاتر به فروش برسانند.
آنها به این ترتیب می توانند سود مورد نظر خود را از معاملات بدست آورند.
بسیاری از معاملهگران به دلیل شرایط متغیر بازار از آنالیزهای فاندامنتال و تکنیکال استفاده میکنند. زیرا هیچ ضمانتی وجود ندارد که شما در صورت پایین بودن قیمتها وارد بازار شوید و بازار روندی صعودی در پیش بگیرد.
استراتژی بالا بردن تعداد معاملات موفق
در صورت ادامه روند افزایشی بازار میتوانید به حجم پوزیشنهای باز خود اضافه کنید. شما با این کار سود خود را در معاملات افزایش می دهید.
استراتژی های معاملاتی مناسب برای بازارهای نزولی
معامله در بازارهای نزولی سختتر از بازارهای صعودی است. کاهش قیمتها در بازار نزولی باعث ضرر معاملهگران میشود.
اما اگر این افراد مالک دارایی خود نباشند می توانند از فرصت پیش آمده استفاده کنند و بر اساس تفاوتهای قیمتی ایجاد شده اسپکیولیت کنند.
سعی کنید با پایین آمدن قیمت، دارایی خود را بفروشید.
اگر پیشبینی شما از بازار، نزولی شدن آن باشد میتوانید با:
- باز کردن یک پوزیشن فروش
- تعیین سطح سود مورد نظر
- و اعمال مدیریت ریسک
از انجام معاملات در این بازار سود ببرید.
در بازارهای نزولی، سرمایهگذاران باید به روند کاهش قیمتها توجه کنند. در صورت کم شدن ارزش دارایی خود و احساس خطر آن را به فروش برسانند.
افزایش سرمایه از جمله نکات دیگری است که معامله گران باید به آن توجه کنند. اگر معاملهگری پوزیشن فروش خود را باز کند، در صورتی که بتواند سود خوبی سبدگردانی در بازار نزولی بدست آورد;
میتواند با اضافه کردن به حجم پوزیشن و همچنین تغییر تارگت سود خود آن را به مدت بیشتری باز نگه دارد و به این ترتیب سود معاملاتی خود را افزایش دهد.
سخن آخر اینکه معامله در هر دو بازار نزولی و صعودی امکانپذیر است و شما میتوانید به عنوان یک معاملهگر و یا سرمایهگذار سود خود را بدست آورید.
بازارهای صعودی فرصت های زیادی را برای شما فراهم میکنند که در صورت داشتن دانش و مهارت کافی میتوانید بهره مناسبی از آنها ببرید.
در مقابل، بازارهای نزولی تنها برای معاملهگرانی که مالک دارایی خود نباشند. همچنین براساس تغییرات قیمت معامله میکنند سودآور خواهد بود.
پیشنهاد ما این است که ابتدا با افتتاح حساب دمو در وبسایت AMarkets، مهارت خود را در محیطی بدون ضرر تقویت کنید و سپس وارد بازار اصلی شوید.
برای کسب تجربه و داشتن معاملاتی موفق می توانید با مطالعه تحلیلهای فاندامنتال و دیدن ویدئوهای آموزشی به دانش معاملاتی خود بیفزایید.
با افتتاح حساب
در وبسایت AMarkets از طریق ما، بهترین خدمات، تکنولوژیهای جدید و بهترین شرایط معاملاتی در بازار فارکس را تجربه کنید:
دیدگاه شما