در پس پرده سرخ‌پوشی بازار سرمایه چه می‌گذرد؟
بازار سرمایه امروز در روندی نزولی قرار گرفته است و خروج سرمایه از بورس نیز طی روزهای گذشته با رشد همراه بوده است؛ فعالان بازار سرمایه معتقدند، ابهامات بسیاری در بازار سهام این روزها وجود دارد که صدای بسیاری از سرمایه‌گذاران را در آورده و تعدادی از سهامداران خرد نیز از بازار خارج شده‌اند.
فضای سیاسی و متغیرهای اقتصادی، ابهاماتی را ایجاد کرده است که بورس دیگر جذابیت گذشته را نداشته باشد، در عین حال هنوز برخی تحلیلگران سال ۱۴۰۱ را سال پرواز بورس می‌دانند، اما در شرایط فعلی به دلیل ریزش های بازار سهام، سهامداران خرد با تردید در حال تصمیم گیری هستند. بررسی روند بازار نشان می‌دهد که از ابتدای خردادماه تاکنون شاخص با افت ۴.۵ درصدی مواجه شده است.
گروه های پالایشی و خودرویی امروز هم با افت قیمت شدید مواجه شدند و قرمزترین گروه‌های بازار سرمایه بودند.
بررسی دلایل ریزش بورس
مجتبی دانشی، کارشناس بازار سرمایه گفت: فاصله گرفتن نرخ ارز آزاد از نرخ نیمایی به دلایل غیر اقتصادی عامل ریزش بورس بوده است. این مساله سبب زیان شرکت‌های صادراتی شده است. از طرف دیگر، وعده‌های دولت در مورد صنعت خودرو نیز محقق نشد.
وی ادامه داد: گزارش های پالایشگاهی ها که طی روزهای گذشته منتشر شده است، با ابهامات بسیاری مواجه شد که همین مساله باعث افت قیمت سهام این شرکت‌ها و در نتیجه کل بازار سهام شده است. افت قیمت‌ها در بازار جهانی نیز با کاهش مواجه شده که این مساله نیز دلیل دیگری برای افت بازار سهام بوده است.
افت دسته جمعه شاخص‌های عملکردی بورس
در پایان معاملات روز شنبه، شاخص کل بورس با کاهش ۱۲ هزار و ۸۳ واحدی نسبت به روز چهارشنبه به رقم یک میلیون و ۵۰۱ هزار و ۶۳۱ واحد رسید. بازدهی این شاخص منفی هشت دهم درصد بوده است.
شاخص کل هموزن نیز با افت ۴ هزار و ۲۷۷ واحدی در سطح ۴۱۷ هزار و ۲۰۳ واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص هم منفی ۱.۰۱ درصد بوده است. شاخص کل فرابورس نیز ۲۰۲ واحد پائین آمد و در سطح ۲۰ هزار و ۲۰۹ واحد قرار گرفت.
کاهش ارزش کل معاملات بازار سهام
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم ۷ هزار و ۶۴۵ میلیارد تومان کاهش یافت که نسبت به روز چهارشنبه افت ۱۸ درصدی را داشته است. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه هزار و ۴۹۰ میلیارد تومان بود که ۱۹ درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.
امروز ارزش معاملات خرد سهام با افزایش سه درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم ۳ هزار و ۶۶۳ میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس به ۴۷ درصد رسیده است.
افزایش خروج پول از بازار سرمایه
امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای سیزدهمین روز متوالی منفی شد و ۵۸۱ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز چهارشنبه افزایش ۳۳ درصدی داشته است.
در معاملات روز شنبه برای سومین روز کاری پی در پی بیشترین خروج در بازار چه می‌گذرد پول حقیقی به سهام شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان) اختصاص داشت و سهم های خودرو (شرکت ایران خودرو) و خساپا (شرکت سایپا) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. سهم‌های شسپا (نفت سپاهان)، ثفارس (عمران و توسعه فارس) و ثنور (سرمایه‌گذاری کوه نور) نیز بیشترین ورود پول حقیقی را تجربه کردند.
رشد صف‌های فروش پایانی بازار
در جریان معاملات روز شنبه، ۱۹۷ سهم با رشد قیمت و ۴۴۲ نماد نیز کاهش قیمت مواجه شدند. تعداد ۱۹ نماد در صف خرید و ۴۴ سهم نیز در صف فروش قرار داشتند.
در پایان معاملات امروز ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل با افزایش ۶۱ درصدی مواجه شد و به ۱۴۴ میلیارد تومان رسید. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری در بازار چه می‌گذرد گذشته ۳۳ درصد افت کرد و در رقم ۱۸۶ میلیارد تومان ایستاد.
امروز نمادهای وآذر (شرکت سرمایه گذاری توسعه آذربایجان)، تکنو (شرکت تکنو تار) و تپمپی (شرکت پمپ سازی ایران) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد خگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو)، فمراد (آلومراد)، ورنا (سرمایه گذاری رنا) تعلق داشت.
در بازار کم‌رمق اجاره چه می‌گذرد؟
بازار اجاره مسکن با شروع سال جدید از رمق افتاده است و تعداد متقاضیان اجاره در حال جست‌وجو در بازار بسیار اندک است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، آن‌گونه که واسطه‌های ملکی می‌گویند برخی از فایل‌های اجاره در دو هفته اخیر بیشتر از یکی دو بازدید نداشته‌اند و تعداد تماس‌ها برای اطلاع از مختصات فایل نیز در همین حدود است.
از طرفی در فروردین تعداد فایل‌های اجاره کم‌متراژ و متوسط متراژ در مقایسه با بزرگ‌متراژها کمتر است و همین موضوع سبب شده معدود متقاضیان اجاره در بازار چه می‌گذرد مسکن که ترجیح می‌دهند با توجه به محدودیت بودجه آپارتمان‌های نقلی و حداکثر تا 70 مترمربع اجاره کنند، برای انتخاب نهایی دچار مشکل شوند. در واقع کمبود فایل اجاره سبب شده دامنه انتخاب مستاجران در شروع سال جدید بسیار محدود باشد.
برخی از واسطه‌های فعال در بازار اجاره می‌گویند تعداد آپارتمان‌های اجاری مطلوب مستاجران در حال جست‌وجو به حدی اندک است که برخی از آنها پس از گذشت مدت کوتاهی از آغاز جست‌وجوی خود تصمیم به تمدید قرارداد با موجر قبلی خود گرفته‌اند. در عین حال به نظر می‌رسد رکود بازار اجاره در بازار چه می‌گذرد در مناطق شمالی شهر بیشتر است و تقاضای بالفعل اجاره به این معنا که جست‌وجو و بازدید حضوری از فایل‌ها صورت گیرد، اغلب در مناطق مصرفی شهر مشاهده می‌شود.
اگرچه بخشی از رکود این روزهای بازار اجاره مسکن پایتخت ناشی از همزمانی ایام فروردین با ماه مبارک رمضان است، اما با وجود قیمت‌های تند اعلامی از سوی موجران بی‌رغبتی مستاجران به جابه‌جایی زیاد است و آنها ترجیح می‌دهند به نحوی با موجر قبلی خود توافق کنند.
در بازار کم‌رمق اجاره چه می‌گذرد؟
بازار اجاره مسکن با شروع سال جدید از رمق افتاده است و تعداد متقاضیان اجاره در حال جست‌وجو در بازار بسیار اندک است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، آن‌گونه که واسطه‌های ملکی می‌گویند برخی از فایل‌های اجاره در دو هفته اخیر بیشتر از یکی دو بازدید نداشته‌اند و تعداد تماس‌ها برای اطلاع از مختصات فایل نیز در همین حدود است.
از طرفی در فروردین تعداد فایل‌های اجاره کم‌متراژ و متوسط متراژ در مقایسه با بزرگ‌متراژها کمتر است و همین موضوع سبب شده معدود متقاضیان اجاره مسکن که ترجیح می‌دهند با توجه به محدودیت بودجه آپارتمان‌های نقلی و حداکثر تا 70 مترمربع اجاره کنند، برای انتخاب نهایی دچار مشکل شوند. در واقع کمبود فایل اجاره سبب شده دامنه انتخاب مستاجران در شروع سال جدید بسیار محدود باشد.
برخی از واسطه‌های فعال در بازار اجاره می‌گویند تعداد آپارتمان‌های اجاری مطلوب مستاجران در حال جست‌وجو به حدی اندک است که برخی از آنها پس از گذشت مدت کوتاهی از آغاز جست‌وجوی خود تصمیم به تمدید قرارداد با موجر قبلی خود گرفته‌اند. در عین حال به نظر می‌رسد رکود بازار اجاره در مناطق شمالی شهر بیشتر است و تقاضای بالفعل اجاره به این معنا که جست‌وجو و بازدید حضوری از فایل‌ها صورت گیرد، اغلب در مناطق مصرفی شهر مشاهده می‌شود.
اگرچه بخشی از رکود این روزهای بازار اجاره مسکن پایتخت ناشی از همزمانی ایام فروردین با ماه مبارک رمضان است، اما با وجود قیمت‌های تند اعلامی از سوی موجران بی‌رغبتی مستاجران به جابه‌جایی زیاد است و آنها ترجیح می‌دهند به نحوی با موجر قبلی خود توافق کنند.
MelliunIran
شهیر شهید ثالث: تلاطم در بازار ارز، صعود بی‌وقفه بورس، و تحریم‌ها؛ در ایران چه می گذرد؟
این روزها تلاطم در بازار ارز، نه تنها نظر بسیاری از مردم و کارشناسان را در ایران بلکه نظر کارشناسانی را که تحولات ایران را در خارج از کشور دنبال می‌کنند به خود جلب کرده است. در همین حال بازار بورس به صعود خود ادامه می‌دهد، تحریم‌ها روز به روز فشار را بر اقتصاد ایران بیشتر می‌کنند و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پرونده جدیدی برای ایران گشوده که بسیاری از عواقب آن بی‌خبرند. واقعا در ایران چه می‌گذرد؟
عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی ایران، گفته است که برای کنترل بازار ارز، بانک مرکزی “ارزپاشی” نخواهد کرد. این اظهار نظر بیانگر چرخشی ۱۸۰ درجه است. او در آذر ماه ۱۳۹۷ به دستور آیت‌الله خامنه‌ای ، رهبر این کشور،”برای حفظ ارزش پول ملی” اشاره و اعلام کرد “بانک مرکزی تمام توان خود را برای تحقق منویات مقام معظم رهبری به‌‌کار خواهد برد”. چرا چنین شد؟
گروهی معتقدند که در افزایش قیمت ارز، دست خود دولت در کار است. به این معنا که با جلوگیری از تزریق ارز باعث افزایش قیمت دلار می‌شود تا مقداری از دلار خود را، برای جبران کسری بودجه، به قیمت بالا بفروشد. این تئوری، حداقل در شرایط حاضر، چندان دقیق به نظر نمی‌رسد.
اول اینکه دولت با وجود مسئله کرونا و تحریم ها و بیکاری می‌داند که گران شدن دلار، ریختن بنزین بر آتش تورم است، و گرانی مضاعف آنهم در این شرایط، آخرین چیزی است که دولت خواهان آن است. دوم اینکه علیرغم صحبت آقای همتی، بانک مرکزی تلاش خود را کرد. به گزارش تسنیم، “بازارساز” (که در واقع یعنی بانک مرکزی) ظرف دو روز ۱۸۰ میلیون دلار به بازار تزریق کرد. تسنیم می افزاید “قیمت ارز … با ورود بازارساز و عرضه سنگین ارز ، کاهشی شده است”. به این ترتیب واقعیت احتمالا این است که دولت مانند دو سال پیش ارز کافی برای فروش و حمایت از ریال ندارد و تزریق ۱۸۰ میلیون دلار تا کنون نتیجه چندانی نداده است.
هم آقای همتی و هم آقای روحانی، رئیس جمهور، دلیل افزایش قیمت دلار و کاهش ارزش ریال را قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شوک روانی ناشی از آن دانستند. این گفته به شرطی قابل قبول بود که کاهش ارزش پول ملی منحصر به همین مقطع بود. ارزش ریال، از شهریور گذشته که ۱۱۵۰۰ تومان بود ۷۰ درصد کم شده و به گفته خود آقای همتی از سال ۱۳۵۰ تا کنون، پول ملی ۳۵۰۰ برابر سقوط کرده است. به این ترتیب موضوع از دست رفتن ارزش ریال موضعی و مقطعی نیست بلکه یک روند پیوسته در ایران بعد از انقلاب بوده است. ریشه اصلی شکل‌گیری این روند به سر بردن دائم کشور در بحران سیاسی و در مرکز آن درگیری با آمریکا قرار دارد.
در میان انواع بحران‌هائی که ایران با آن درگیر است، بازار بورس خلاف این مسیر حرکت می‌کند. شاخص کل این بازار ظرف یک سال گذشته ۶۰۰ درصد افزایش پیدا کرده است. نرخ رشد مرکب “روزانه” بورس تهران در بهار ۹۹ به ۶/ ۱ درصد رسید. افزایش ۶/ ۱ در صد در روز متوسط قیمت سهام! از قضا یکی از دلایل این رشد افزایش قیمت دلار و افزایش قیمت سهام صنایعی است که صادرات‌محور هستند مثل فولاد و پتروشیمی و صنایعی از این دست. هرچند که بخشی از آنها دلار نیمایی دریافت می‌کنند اما همان ارز نیمایی هم متاثر از قیمت بازار است.
اما عمده‌ترین دلیل، جاری شدن سیل نقدینگی سرگردان در کشور به سوی بازار بورس از یکسو و “حمایت تمام قد” دولت است که اطمینان خاطر برای سرمایه گذاران به وجود آورده است. پروژه حفظ بازار بورس به گفته آقای روحانی “اولویت اول اقتصادی است”. اما موضوع می‌تواند فراتر از این و برای حکومت یک اولویت امنیت ملی و مفرّی باشد که با توجه به وضعیت اقتصادی مردم و گستردگی بیکاری، کشور را از بروز ناآرامی‌ها حفظ کند. افزایش قیمت سهام در بازار بورس، دهها میلیون نفر، شامل ۶ دهک اول (کم درآمد) جامعه را که در پی تحولی سیاسی-امنیتی اینک قادرند سهام عدالت خود را در بازار بورس معامله کنند راضی نگه می‌دارد. تا اواخر خرداد با در نظر گرفتن کد معاملاتی در بازار چه می‌گذرد دارندگان سهام عدالت، مجموع دارندگان کد بورسی به ۴۸ میلیون و ۲۱۲ هزار نفر رسیده است.
اگر بتوان این وضعیت را تا انتخابات آمریکا حفظ کرد، امید تهران می‌تواند این باشد که با پیروزی جو بایدن تحریم‌ها برداشته شود و راه تنفس اقتصاد ایران گشوده شود. اما شاید مسئله به این سادگی هم نباشد.
تونی بلینکن، مشاور ارشد جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در انتخابات پیش‌رو آمریکا، از می‌گوید و چند بار تکرار کرده است که در صورت انتخاب شدن بایدن، اول “ایران باید به رعایت کامل تعهداتش تحت توافق نامه موجود در بازار چه می‌گذرد باز گردد. وقتی چنین شد دولت بایدن هم به تعهداتش باز خواهد گشت … و ما این را بستری قرار می‌دهیم که قرارداد طولانیتر و طولانیتر ببیندیم”. ضمن اینکه همین قسمت آخر، در صورتی که به عنوان شرط مطرح شود می‌تواند مسئله ساز باشد، مشکل بزرگتری هم وجود دارد.
همزمان آژانس بین‌المللی اتمی وارد یک درگیری جدید با ایران شده است. تقاضای آژانس برای بازدید از دو سایت، با سدّ مخالفت ایران برخورد کرده است. در گزارش آژانس صراحتا اسم دو سایت ذکر نشده اما گزارش‌هائی وجود دارد که نشان می‌دهد منظور آژانس یکی تورقوزآباد و دیگری آباده است که ظاهرا اسرائیل مدارکی ارائه کرده که ایران در آنجا آزمایش‌های انفجاری داشته است.
در مورد تورقوز آباد گزارش هائی حاکی است که آژانس بعد از نمونه برداری در اطراف ساختمان واقع در تورقوزآباد به آثاری از اورانیوم که نتیجه فعالیت‌های انسانی است (anthropogenic) دست یافته است. سئوال آژانس این است که داستان پشت این قضیه چیست؟ اگر در اینجا فعالیت‌هائی در جریان بوده چرا ایران آنرا اعلام نکرده است.
در این شرایط حکومت ایران به عبارتی دچار یک بن بست شده است. اگر اجازه بازدید بدهد به احتمال قوی در داخل محل های مزبور، به خصوص در توقوزآباد آثار بیشتری به دست خواهد آمد که ظن اینکه ایران فعالیت‌هائی داشته (و یا شاید دارد) که آنها را پنهان کرده بیشتر خواهد شد. و اگر اجازه بازدید ندهد، پروتکل الحاقی (بند‌های ۴ و ۵) که بخشی از برجام است و بر اساس آن ایران باید بعد از ارائه دلایل از سوی آژانس اجازه دسترسی به سایت‌های مشکوک را به آژانس بدهد، نقض می‌شود. معنی این امر این است که ایران برجام را “بطور کامل” رعایت نکرده و لذا حتی اگر بایدن هم پیروز انتخابات آمریکا شود، تا زمانی که آژانس از سایت های مزبور بازدید نکند و متقاعد نشود، او مشکل بتواند تحریم‌ها را بردارد.
معنای همه این در بازار چه می‌گذرد تحولات این است که به نظر می‌رسد معلوم نیست ایران تا کی باید، و می تواند، تحریم‌های موجود را تحمل کند.
افزایش نرخ سود بین بانکی چه تأثیری بر اقتصاد کشور می‌گذارد؟
1401/05/06
کامران ندری، کارشناس پولی و بانکی با بیان اینکه هدف بانک مرکزی از سیاست‌های انقباضی کنترل قیمت است، گفت: افزایش نرخ سود بین بانکی باعث مهار قیمت‌ها در بازار می‌شود و علاوه بر کنترل قیمت، در بازارهای مالی ثبات‌آفرین است.
به گزارش فراسرمایه، نرخ سود بین بانکی نرخی است که در بازار بین بانکی میان بانک‌ها و مؤسسات مالی تعیین می‌شود. در این بازار، بانک هایی که دچار کسری و زیان شده اند و احتیاج به نقدینگی دارند، از بانک هایی که دارای منابع مازاد هستند، قرض می گیرند تا وضعیت نقدینگی خود را به تعادل برسانند.
بررسی جدول شاخص تغییرات نرخ سود بین بانکی نشان می‌دهد، این نرخ از 20.36 درصد در فروردین ماه ۱۴۰۱ به 21.14 درصد در اواسط تیرماه رسیده است. کارشناسان افزایش نرخ سود بین بانکی را عامل مهمی در کنترل تورم و ثبات قیمت‌ها می‌دانند.
کامران ندری، کارشناس پولی و بانکی با تعریف نرخ سود بین بانکی و نقش آن بر اقتصاد کشور گفت: بازار بین بانکی، بازاری است که بانک ها منابع مورد نیاز خودشان را برای تأمین بین بانکی از این بازار تأمین می‌کنند؛ یعنی بانکی که کسری داشته باشد از بانکی که مازاد منابع داشته باشد، منابع مورد نیاز خود را قرض می گیرد و تسویه قروض را انجام می دهد.
وی افزود: متقاضی این منابع ( ذخایر نزد بانک مرکزی) بانک‌ها و عرضه کننده انحصاری این منابع نیز بانک مرکزی است. منابعی که در این بازار رد و بدل می‌شود، پول پایه یا پول پرقدرت است که در اقتصاد منشأ شروع خلق پول به شمار می رود. وقتی نرخ بهره در این بازار افزایش یابد، یعنی تقاضا در بازار در مقایسه با عرضه افزایش یا عرضه کاهش یافته است.
ندری عنوان کرد: اگر بانک مرکزی بخواهد نرخ بهره را کاهش دهد، بایستی تزریق منابع به بازار را زیادتر کند تا پول پایه رشد بیشتری داشته باشد. با شرایطی که در اقتصاد شاهدیم، اگر بانک مرکزی بخواهد رشد پایه پولی را زیاد کند، خطر پایدار شدن تورم بالا در اقتصاد وجود دارد.
این کارشناس پولی و بانکی افزود: اگر بانک مرکزی سیاست انقباضی اعمال نکند و درصدد این باشد نرخ بهره بانکی در بازار را کمتر کند، چنین اقدامی امکان پذیر نیست، مگر اینکه منابع بیشتری را به این بازار تزریق و پایه پولی را زیاد کند که اثر آن روی اقتصاد می‌تواند تورمی باشد که در کشور شاهدیم.
وی ادامه داد: منظور از تورم متوسط، نرخ تورم است. اکنون متوسط این نرخ بالا می باشد اگر بانک مرکزی رشد پایه پولی را در اقتصاد مهار کند سبب می شود نرخ بهره در بازار بین بانکی افزایش یابد که این اقدام سبب کنترل تورم می شود.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی با بیان اینکه کشورهای توسعه یافته قاعده‌ای برای نرخ بهره ندارند گفت: در کشورهای پیشرفته متغیر سیاستی آن ها، نرخ بهره بازار بین بانکی نیست. آنچه که بانک مرکزی ایران کنترل می کند، نرخ رشد پایه پولی است. اگر بانک مرکزی انقباضی عمل کند و رشد پایه پولی را کم کند، که قاعدتاً در شرایط تورمی باید چنین کاری کرده باشد، این اقدام باعث می‌شود نرخ بهره در بازار بین بانکی بالا رود؛ بنابراین افزایش نرخ بهره در بازار بین بانکی نتیجه انقباضی عمل کردن بانک مرکزی است.
ندری با تأکید بر اینکه بانک مرکزی نباید تحت تأثیر القائات رسانه ای و برخی نهادها در کاهش نرخ سود بین بانکی قرار بگیرد، تصریح کرد: در بازار چه می‌گذرد عده ای با طرح فرضیه هایی مدعی هستند بازار سهام با افزایش نرخ سود با مشکل مواجه می‌شود، اگر بانک مرکزی بخواهد این حرفها را گوش بدهد و دست از انقباضی عمل کردن بردارد، نرخ بهره کاهش می یابد؛ یعنی در عمل بانک مرکزی تورم را فدای بازار سهام کرده است.
این کارشناس پولی و بانکی با بیان اینکه اگر بانک مرکزی بخواهد انبساطی عمل کند و نرخ بهره را پایین بکشد، این خطر وجود دارد تورمی که در اقتصاد پایدار شده، ادامه پیدا کند افزود : تغییری که در حال حاضر در نرخ بازار بین بانکی می‌بینیم، خیلی زیاد نیست و از سقفی که برای این نقطه تعیین شده (حدود 20 درصد) تنها یک درصد افزایش یافته است. طبیعتاً هدف از سیاست‌های انقباضی در بازار چه می‌گذرد کنترل قیمت و این در رابطه با تمام بازارها صادق است و باعث می شود قیمت ها در بازارها مهار شود. یعنی نه تنها به کنترل قیمت در بازار کالا و خدمات منجر می شود، بلکه باعث کنترل بازارهای مالی خواهد شد و تأثیر آن بر بازارها، کنترل قیمت است.
وی تصریح کرد: سیاست های بانک مرکزی همیشه در خدمت حمایت از تولید بوده است، اما متأسفانه تولید را نمی توان با نرخ سود بین بانکی کنترل کرد. بانک مرکزی تورم را رها کرده است و هزینه آن را مردم متحمل شده اند.
دیدگاه شما