البته اگر شرکا هنوز سرمایه قبلی را کامل پرداخت نکرده باشند؛ امکان افزایش سرمایه وجود ندارد. افزایش سرمایه از طریق افزایش قیمت اسمی سهام های پیشین فقط در صورتی ممکن است که کل سهامداران با این افزایش قیمت موافق باشند.
اوراق قرضه چیست و ویژگی های تعریف ارزش اسمی آن کدامند ؟
اوراق قرضه اسنادی است که به موجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد میشود مبالغ مشخصی (بهره سالانه) را در زمانهایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص (سررسید) اصل مبلغ را باز پرداخت کند. دارنده اوراق به عنوان بستانکار حق دریافت اصل و بهره آن را دارد ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.
اوراق قرضه چیست ؟
اوراق قرضه از اوراق بهادار است و طبق آن صادرکننده به خریدار بدهکار میشود. این سند دارای سررسید است و مبلغ آن در زمان سررسید به وسیلهٔ صادرکننده پرداخت میشود. این اوراق دارای کوپن بهره هستند و بهرهٔ آنها در فواصل زمانی معینی توسط بانک که نمایندگی صدور اوراق را دارد، پرداخت میشود. از نظر سررسید، اوراق قرضه به سه دستهٔ کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدّت تقسیم میشوند. سررسید اوراق کوتاه مدت بین یک تا پنج سال، سررسید اوراق میان مدت بین پنج تا ده سال و سررسید اوراق بلند مدّت معمولاً بیش از ده سال است.
در ایران اوراق قرضه منتشر نمیشود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصنا و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر میگردد. در ادامه به برخی از ویژگیهای اوراق قرضه که سابقا در کشورمان منتشر میشدند و هم اکنون نیز در کشورهای دنیا رایج است، اشاره خواهیم کرد.
انواع اوراق بهادار در بازار سرمایه
حامد امیری
اوراق بهادار مفهومی است که حتما آن را شنیدهاید و ممکن است کمی با آن آشنایی داشته باشید. اما این نیز امکان دارد که به طور کامل با تعریف آن آشنایی نداشته و حتی انواع آن را نشناسید.
به همین منظور است که موسسه حقوقی حامد امیری در اصفهان سعی کرده است با تهیه این مطلب این مفهوم را بیشتر توضیح داده و انواع آن را نیز نام ببرد.
پس برای آن که با اوراق بهادار به طور کامل آشنا شوید این مطلب را از دست ندهید و نظرات خود را در این مورد با ما در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)
اوراق بهادار چیست؟
طبق تعریفی که وکیل پایه یک اصفهان ارائه می دهد: اوراق بهادار یک ابزار مالی است که هرکس با داشتن آن می تواند داد و ستد کند زیرا که از ارزش مالی برخوردار است.
این اوراق به علت همین ارزش مالی که دارند بسیار مورد توجه سرمایه گذاران و سرمایه پذیران قرار گرفتهاند. به این صورت که اوراق بهاداری را که مورد تأیید و تضمین نهادهای دولتی و خصوصی است خریداری می کنند یا از آن سود می برند.
وکیل دادگستری اضافه می کند آن شرکتی که اقدام به انتشار اوراق بهادار می کند منتشر کننده و یا ناشر نامیده می شود.
همچنین لازم به ذکر است که این اوراق متناسب با هدفی که ناشر دارد و همچنین کارکردهای خود ورقه، ممکن است قیمتهای مختلفی داشته باشد.
و شکلهای انتشار این اوراق نیز ممکن است متفاوت باشد، به عنوان مثال امکان دارد که به شکل صدور گواهی و یا بدون گواهی و به وسیله اینترنت منتشر شود.
اوراق بهادار چه انواعی دارد؟
بنا به گفته وکیل مالی در اصفهان اوراق بهادار به سه گروه اصلی تقسیم شدهاند:
• اوراق حقوق صاحبان سهام
• اوراق بدهی
• ابزارهای مشتقه
در ادامه هر یک از این موارد را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.
الف) اوراق حقوق صاحبان سهام
یک شرکت ممکن است سهام خود را به بخشهای مساوی تقسیم کند و تحت عنوان سهام شرکت به فروش بگذارد. حال هر کس که این سهام به فروش گذاشته شده را خریداری کند به همان میزان صاحب سهام آن شرکت خواهد شد.
این شخص با خریداری کردن سهام آن شرکت تمامی حقوقی که صاحبان سهام دارند را دارا می شود و به نوعی در آن شرکت مالکیت دارد. سهام خود دارای انواعی است که بدین تعریف ارزش اسمی شرح است:
• سهام عادی: که از متداولترین نوع اوراق بهادار است، به طور معمول در بورس اوراق بهادار مور معامله قرار می گیرد. این نوع سهم هم ارزش بازاری دارد و هم ارزش اسمی. ارزش اسمی هر سهم عادی ۱۰۰۰ ریال است و ارزش بازاری آن متناسب با عرضه و تقاضای آن سهم تعیین می شود.
• سهام ممتاز : سهام ممتاز به سهامی گفته می شود که با کمی تفاوت نسبت به سهام عادی از سوی شرکتها منتشر می شود. مثلا شرکت بخشی از سهام را با ۱۰% افزایش قیمت نسبت به ارزش اسمی آن منتشر می کند و به این ترتیب سودی که به دست می آورد ۱۰% بیشتر از قیمت اسمی سهام است. به همین جهت این سهام نسبت به سهام عادی برتری داشته و سهام ممتاز نام گرفته است.
ب) اوراق بدهی
اوراق بدهی که اوراق قرضه نیز نام دارد در حقیقت راهی است برای آن که شرکتها بتوانند منابع مالی پروژههای خود را تأمین کنند. چون زمانی که یک شرکت منبع مالی کافی برای انجام یک پروژه نداشته باشد با مشکلات متعددی روبرو می شود.
به همین جهت با اننتشار اوراق بدهی یا قرضه این کمبود منابع مالی خود را جبران می کند. زیرا این روش روشی سادهتر و کم هزینهتر از دیگر روش های تأمین منابع مالی است.
اما مهمترین اوراق بدهی اوراق مشارکت دولتی و شرکتی است. زیرا به این طریق سرمایه گذاران با خرید این اوراق در آن پروژه شراکت می کنند.
ج) اوراق مشتقه
یکی دیگر از راههای سرمایه گذاری در اوراق بهادار خرید اوراق مشتقه است. اوراق مشتقه برخلاف اوراق سهام، خود هیچ ارزشی ندارند و ارزش آنها وابسته به یک کالا است و در حقیقت این اوراق به پشتوانه آنها صادر شدهاند. به عنوان مثال اوراق مشتقه طلا به پشتوانه طلا صادر شده و قیمت آن متناسب با قیمت طلا تعیین می شود، و یا اوراق مشتقه ارز و یا سکه و از این قبیل.
اوراق مشتقه به ۴ دسته مختلف تقسیم می شود:
• قرارداد سلف
• قرارداد آتی
• قرارداد اختیار معامله
• قرارداد معاوضه
بورس اوراق بهادار به چه معناست؟
بورس اراق بهادار طبق آنچه که وکیل مالی در اصفهان بیان می کند یک بازار ایجاد شده و رسمی برای سرمایه است و در آن سهام شرکتها یا اوراق قرضه دولتی یا شرکتهای خصوصی در چهارچوب قوانین و مقررات خاصی خرید و فروش می شود.
ویژگی مهمی که این بورس دارد این است که به صورت قانونی از صاحبان پساندازها و سرمایههای راکد حمایت می کند. در حقیقت کسانی که سرمایه و یا پس اندار راکد دارند می توانند در بورس اوراق بهادار که یک مرجع رسمی و مطمئن است سرمایه گذاری کنند و با خرید اوراق بهادار از دولت و شرکتهای معتبر سود معینی به دست آورند.
بورس اوراق بهادار باعث این می شود که منابع مالی شرکتهای خصوصی و دولتی تأمین شود. علاوه بر آن کشورهایی که بورس اوراق بهادار پیشرفتهتری دارند، رشد اقتصادی بهتری نیز تجربه می کنند. سیستم بانکی نیز می تواند از طریق بورس اوراق بهادار نقدینگی مورد نیاز خود را به دست آورد.
به گفتهی وکیل خوب اصفهان اصلیترین وظیفهای که بورس اوراق بهادار دارد این است که بازاری شفاف و واضح برای خرید و فروش اوراق تعریف ارزش اسمی بهادار فراهم کند.
البته لازم به ذکر است که بورس اوراق بهادار مسئولیتهایی نیز دارد که به این ترتیب است:
۱٫ پذیرفتن یا لغو پذیرفتن اعضا از جمله کارگزاران، معاملهگران، بازارگردانان و مشاوران و مدیران سرمایهگذاری
۲٫ پذیرفتن یا لغو پذیرفتن ابزارهای مالی قابل خرید و فروش در بورس
۳٫ ایجاد یک سیستم دادوستد مناسب و کارآمد
۴٫ ایجاد یک سیستم مناسب و کارآمد جهت تسویه و پایاپای دادوستد
۵٫ ایجاد یک سیستم مناسب به منظور نظارت بر جریان دادوستد، عملیات بازار و فعالیت اعضا
۶٫ ایجاد امکانات و تسهیلات لازم جهت توزیع و انتشار اطلاعات مربوط به دادوستد
اوراق بهادار تعریف ارزش اسمی قابل معامله
الف) اوراق مشارکت
یک شرکت می تواند با انتشار اوراق مشارکت منبع مالی که مورد نیاز برای فعالیتش است را به دست آورد. افراد نیز با خرید اوراق مشارکت می توانند در آن فعالیتی که شرکت انجام داده است شریک شده و سهمی ببرند.
یک شرکت برای آن که بتواند اوراق مشارکت منتشر کند باید ثابت کند که فعالیتش توجیه اقتصادی داشته و بانک مرکزی یا سازمان بورس آن را تأیید کنند.
سپس مجوز انتشار اوراق مشارکت را می گیرد. با انتشا اوراق مشارکت، شرکت ناشر تضمین می کند که در مواعد مشخص سود معینی را به صورت علیالحساب به صاحبان اوراق پرداخت کند.
در پایان فعالیت شرکت سود قطعی را حساب نموده و چنانچه این سود از سودهای علیالحساب پرداخت شده بیشتر باشد، مابهالتفاوت آن را پرداخت می کند.
ب) اوراق اجاره
اگر یک شرکتی بخواهد کارش را گسترش داده و ابزارآلات بیشتری خریداری کند اما منابع مالی مورد نیاز برای خرید آنرا نداشته باشد، می تواند به یک سازمان مالی مراجعه نموده تا آن سازمان اوراق مشارکت منتشر کند.
این سازمان نهاد واسط نامیده می شود. نهاد واسط اوراق مشارکت منتشر شده را به سرمایهگذارای می فروشد و با مبلغ به دست آمده ابزارآلاتی که شرکت احتیاج دارد را خریداری می کند و آن را به آن شرکت اجاره می دهد.
این شرکت وظیفه دارد که اجارهبهای آن ابزار را به نهاد واسط در مواعد مقرر بپردازد تا آن نهاد نیز آن اجاره بها را سرمایهگذاران پرداخت کند. پس از آن که دوره اجاره به پایان رسید نهاد واسط ابزار را به شرکت می فروشد و با مبلغ آن اصل سرمایهی سرمایهگذاران را پرداخت می کند.
همانطور که پیش از بیان شد، معاملات سهام در بورس اوراق بهادار حجم زیادی از معاملات را به خود اختصاص داده است. و هرکس می تواند با خرید سهام یه شرکت به همان اندازه مالک شرکت شود.
به طور مثال اگر سهام یک شرکت ۱ میلیارد تومان ارزش داشته باشد و به ۱۰ قسمت تقسیم شود هرکس با خرید یک قسمت از آن مالک یک دهم از آن کارخانه می شود.
همچنین این را نیز بیان نمودیم که متداولترین سهام که مورد معامله قرار می گیرد سهام عادی است. سهام عادی دارای دو ارزش است، یکی ارزش بازاری که متناسب با میزان عرضه و تقاضای آن سهم تعیین می شود و یکی ارزش اسمی که به موجب قانون ایران ارزش اسمی سهام عادی ۱۰۰۰ ریال است.
نتیجه گیری
از این مطلب دریافتیم که اوراق بهادار یک ابزار و اهرم مالی است و هرکس می تواند آن را در بورس اوراق بهادار خرید و فروش کنند. سرمایه گذاران می توانند سرمایههای راکد خود را در این بورس سرمایه گذاری کنند و به این ترتیب سود به دست آورند.
شرکتها نیز می توانند با انتشار اوراق بهادار منابع مالی که برای انجام پروژه و طرح خود دارند را تأمین کنند و به این ترتیب سرمایه گذاران را در سود به دست آمده از آن پروژه شریک کنند.
این مقاله را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید
این مطلب توسط حامد امیری وکیل پایه یک دادگستری نگاشته شده است. برای مشاوره حقوقی با ایشان دکمه زیر را کلیک کنید.
افزایش سرمایه شرکت
آیا از افزایش سرمایه شرکت اطلاعاتی کاملی را در اختیار دارید؟ آیا می دانید روش های افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص کدام است و کدام روش راحتتر است؟ شما می توانید با مطالعه این مطلب یا تماس با ما، در مورد تمام سوالاتی از این قبیل اطلاعاتی را به دست بیاورد.
قوانین افزایش سرمایه
سرمایه شرکت عبارت است از دارایی های یک شرکت که با کم کردن تمام بدهی های آن، می توان به سرمایه شرکت پی برد.
میزان سرمایه شرکت تجاری، بیانی از میزان توان آن شرکت می باشد. برای افزایش سرمایه شرکت ، حداکثری تعریف نشده و به میزان دلخواه قابل افزایش است اما معمولاً سرمایه شرکت های سهامی دارای حداقل است.
به عنوان مثال حداقل سرمایه شرکت سهامی عام پنج میلیون ریال و حداقل سرمایه در ثبت شرکت سهامی خاص یک میلیون ریال میباشد. منظور از سرمایه شرکت سهامی، مجموع قیمت اسمی سهام شرکت است.
ثبت افزایش سرمایه
شرکت ها بنابر شرایط اجباری یا اختیاری بعد از ثبت شرکت، به تغییر در مقدار سهام و سرمایه خود می شوند. منظور از ثبت افزایش سرمایه شرکت ها، بالا بردن میزان اسمی مبلغ سرمایه شرکت نسبت به زمان تاسیس آن و تائید در اساسنامه است.
اما تعریف ارزش اسمی تعریف ارزش اسمی هر گونه تغییر در میزان سرمایه باید در سامانه اداره ثبت ورود و سپس آگهی آن در روزنامه رسمی چاپ شود.
یکی از مهم ترین نکاتی که گفتن آن خالی از لطف نمی باشد این است که ارزش یک شرکت با سرمایه آن شرکت یکی نیست بلکه ارزش شرکت شامل سود، تجهیزات، نیروی انسانی، خطوط تولید، ارزش برند و غیره را در بر دارد در حالی که سرمایه مقدار پولی است که برای استارت اولیه هر شرکتی مورد نیاز بوده و معمولا سهامداران در تهیه و مهیا کردن آن نقش اساسی را دارند.
دلایل افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
افرایش سرمایه شرکت به معنای افزایش اسمی سرمایه ثبت شده یا افزایش تعداد سهام های منتشر شده شرکت است. گاهی شرکت برای شرکت در مناقصه ها و مزایده ها، گرفتن یک پروژه، اخذ وام از بانکها، رتبه بندی شرکت و . تمایل به افزایش سرمایه دارند.
ثبت افزایش سرمایه
افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص، دو نوع قابل انجام است:
- صدور سهام جدید
- بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود
از این دو طریق می توان به 4 روش سرمایه شرکت را افزایش داد که در ادامه ذکر می کنیم
مراحل افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
طبق ماده 158 قانون تجارت 4 روش برای افزایش سرمایه سهامی خاص از طریق راه های مذکور وجود دارد که این 4 روش را می توان به صورت زیر بیان نمود:
- تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید یا همان افزایش سرمایه از محل مطالبات ( بهترین نوع افزایش سرمایه شرکت) در این حالت بایستی تمام مدارک و اسناد مربوط به امضاء بازرس شرکت نیز رسیده باشد.
- پرداخت مبلغ اسمی سهم به صورت نقدی: سهامداران می توانند با مبلغ نقدینگی خود، مقدار سرمایه شرکت را افزایش دهند.
- تبدیل اوراق قرضه به سهام: اوراق قرضه با توجه به این موضوع که به رسمیت شناخته نشده است به همین جهت اضافه کردن آن در فرآیند افزایش سرمایه نیز موضوعیتی ندارد.
- انتقال سود تقسیم نشده حاصله از ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت: توجه داشته باشید که انتقال دادن هر گونه اندوخته قانونی به مبلغ سرمایه شرکت طبق قانون 140 قانون تجارت به سرمایه شرکت ممنوع می باشد.
البته اگر شرکا هنوز سرمایه قبلی را کامل پرداخت نکرده باشند؛ امکان افزایش سرمایه وجود ندارد. افزایش سرمایه از طریق افزایش قیمت اسمی سهام های پیشین فقط در صورتی ممکن است که کل سهامداران با این افزایش قیمت موافق باشند.
پس مراحل کلی عبارتند از:
- تادیه تمامی سرمایه قبلی که در شرکت وجود داشته، یعنی سرمایه قبلی شرکت کاملا به حساب شرکت واریز شود.
- تادیه مبلغی که افزایش یافته است. ( حالا یا از طریق آورده نقدی، یا تجهیزات یا مطالبات حال شده و یا . )
- تصویب مجمع عمومی فوق العاده شرکت
- ثبت افزایش سرمایه در سامانه و درج در روزنامه رسمی
مالیات افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
شما به هر میزانی که سرمایه شرکت را زیاد کنید با به اندازه نیم در هزار آن مالیات پرداخت کنید.
یعنی به طور مثال شما اگر سرمایه شرکت را از 1 میلیون تومان به 100 میلیون تومان افزایش دهید باید نیم در هزار 99 میلیون تومان را به عنوان تمبر سرمایه پرداخت کنید. به طور ساده تر یعنی یک دوهزارم.
99 میلیون تقسیم بر 2000 هزار = 49500 تومان مالیات افزایش سرمایه از 1 میلیون به 100 میلیون خواهد بود
سوالات مهم شما
ثبت افزایش سرمایه چقدر هزینه دارد؟
افزایش سرمایه شرکت دو بخش هزینه ای دارد، یکی هزینه ثبت تغییرات شرکت در قالب یک صورتجلسه که از 600 هزار تومان می باشد و بخش دوم هم مالیات تمبر سرمایه می باشد که با توجه به میزان افزایش مشخص می گردد، جهت اطلاع از قیمت همین صفحه را مطالعه کنید.
افزایش سرمایه چقدر زمانبر است؟
مانند تمامی صورتجسلات تغییرات بین 10 الی 15 روز کاری تا درج آگهی در روزنامه رسمی می باشد.
افزایش سرمایه شرکت از چند طریق امکان پذیر است؟
- افزایش سرمایه شرکت از طریق افزایش مبلغ اسمی سهام امکان پذیر می باشد.
- مبلغ اسمی را به صورت نقدی می توان پرداخت کرد.
- تبدیل و تغییر اوراق قرضه به سهام
- مطالبات و پرداخت های نقدی که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به شرکت وارد شده به سهام تبدیل شود.
- انتقال سود تقسیم نشده و عواید حاصل از آن با اضافه کردن ارزش های جدیدی که سهام بدست آورده
برای افزایش سرمایه چه صورتجلسه ای لازم است؟
افزایش سرمایه شرکت تنها در اختیار مجمع فوق العاده سهامداران است. یعنی صورتجلسه مجمع عمومی به طور فوق العاده. مجمع فوق العاده سهامداران با گرد هم آمدن بیش از نیمی از سهامدارن دارای حق رای رسمیت مییابد اما چنانچه تعداد شرکت کنندگان در مجمع به این حد نرسد در دور دوم تشکیل مجمع، حضور بیش از یک سوم سهامدارن دارای حق رای کفایت میکند. یک تصمیم در صورتی تصویب میشود که بیش از دو سوم سهامداران به آن رای مثبت بدهند.
شرایط افزایش سرمایه شرکت
در تمام اساسنامه های شرکت های مختلف، بر میزان و مبلغ سرمایه به شکل دقیق اشاره می شود که طبق قانون 83 لایحه ی قانونی اصلاح، هرگونه تغییر در مواد اساسنامه قبل از موعد منحصرا در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است.
یکی از مهمترین ملزومات دیگر در افزایش سرمایه، حق تقدم با سهامداران قدیمی است بدین منظور که اگر شرکتی به دنبال افزایش سرمایه باشد، اولویت اصلی برای خرید سهام، با سهامداران قدیمی می باشد.
البته این حق قابلیت نقل و انتقال دارد و سهامداران جدید می توانند با خرید این حق از سهامداران قدیمی آن را به دست بیاورند.
از دیگر ملزومات تعریف ارزش اسمی تعریف ارزش اسمی تعریف ارزش اسمی مهم در افزایش سرمایه شرکت می توان به این نکته اشاره کرد که سرمایه قبلی شرکت ها بایستی تمام تادیه شود چرا که در غیر اینصورت افزایش سرمایه از هیچ طریقی امکان پذیر نخواهد بود.
روند افزایش سرمایه شرکت بدین صورت است که تمام اعضای هئیت مدیره پیشنهاد افزایش سرمایه را اعلام می کنند و مجمع نیز با انجام بررسی های مختلف؛ نظر خود را در مورد افزایش سرمایه شرکت اعلام کنند.
مدارک لازم جهت افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
- صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده، امضا شده توسط سهامداران
- لیست سهام داران و میزان سهام قبل و بعد از افزایش همراه با امضا
- نسخه ای از گزارش بازرس قانونی
- اساسنامه شرکت
- مشخصات عمومی اعضا جهت ثبت در سامانه
نحوه افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
تمام سهامداران شرکت های سهامی با مسئله افزایش سرمایه روبه رو هستند چرا که این موضوع تواند مزایا و فواید بسیار زیادی را برای شرکت ها داشته باشند که در بسیاری از موارد افزایش سرمایه ضروری و اجباری می باشد.
برای مثال اگر شرکت شما بعد از گذشت زمان به شرکت مادر تبدیل شود بایستی مقدار سرمایه را افزایش داد که مقدار سرمایه برای این گونه شرکت ها در حدود یک صد میلیارد ریال می باشد که اگر سرمایه یک شرکت مادر کمتر از این مقدار باشد بی شک، بایستی در کوتاه ترین زمان ممکن، اقدام به افزایش آن داشته باشند.
نوع، اندازه و فعالیت تمام شرکت ها می تواند بر مقدار و میزان سرمایه اولیه و افزایش سرمایه شرکت تاثیر مستقیمی داشته باشد که برای کسب اطلاعات در این موارد می توانید با ما در تماس باشید.
شما می توانید پاسخ تمامی سوالات خود را چنانچه در این مطلببه دست نیاورده اید در تماس با ما به دست آورده و با آگاهی بیشتر اقدام به افزایش سرمایه شرکت داشته باشید.
همکاران ما نیز سعی بر آن دارند تا بتوانند تا با به روز کردن اطلاعات خود از قوانین تجارت بهترین و مناسب ترین راه ها را برای افزایش سرمایه شرکت به شرکت های علاقمند ارائه دهد. برای کسب اطلاعات می توانید همین حالا با همکاران ما تماس گرفته و سوالات خود را مطرح نمایید.
تعریف ارزش اسمی
محمد محمدی، مدیر مشاوره خدمات مالی شرکت تأمین سرمایه امید در گفتگو با هفته نامه اطلاعات بورس: صرف سهام، مبلغی است که اضافه بر ارزش اسمی یک سهم تعیین شده است. افزایش سرمایه از محل صرف سهام را میتوان" اندوخته نمودن اختلاف قیمت بازار سهم نسبت به ارزش اسمی آن در ساختار سرمایه و سپس انتقال اندوخته به سهامداران فعلی شرکت در قالب سهام جایزه" تعریف کرد.
به عبارت دیگر در این نوع افزایش سرمایه، سهام به قیمت مدنظر با سلب حق تقدم از سهامداران قبلی و به میزان منابع مالی مورد نیاز به عموم عرضه میگردد سپس مابه التفاوت قیمت فروش و قیمت اسمی هر سهم از منابع تامین شده کسر و به عنوان اندوخته صرف سهام شناسایی و پس از آن اندوخته صرف سهام مطابق ماده 160 اصلاحیه قانون تجارت تحت عنوان سهام جایزه، پرداخت نقدی و انتقال به اندوخته (حسب مورد) به سهامداران قبلی شرکت تعلق خواهد گرفت. با توجه به اینکه صرف سهام از محل افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید به قیمتی بیش از قیمت اسمی حاصل میشود، یکی از روشهای تامین مالی سرمایهای محسوب میشود.
وی اظهار داشت: سهام شرکتی که قصد افزایش سرمایه از محل صرف سهام را دارد میبایست از استقبال و بازدهی کافی در بازار معاملاتی برخوردار باشد. در واقع رشدی بودن و وجود انتظارات مثبت در خصص آتیه سهام از ضروریات تحقق موفقیتامیز این نوع از افزایش سرمایه است. با توجه به رونق بازار سرمایه و استقبال سرمایهگذاران از بازار سهام در شرایط فعلی میتوان از فرصت به وجود امده در راستای تامین مالی شرکتها با کمترین هزینه استفاده کرد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه عمدهترین چالش پیش روی سهامداران عمده در شرکتها در بحث افزایش سرمایه از محل صرف سهام این است که علی رغم عدم تغییر ارزش داراییهای سهامداران فعلی شرکت پس از عملیاتی شدن افزایش سرمایه، درصد مالکیت و در واقع درصد تاثیرگذاری سهامداران در تصمیمگیریهای آتی کاهش تعریف ارزش اسمی خواهد یافت. در کنار مزایای این نوع از تامین مالی در صورتی که کاهش درصد مالکلیت سهامداران عمده موجب از دست دادن کنترل و مدیریت شرکت گردد، امکان عملیاتی نمودن افزایش سرمایه به دلیل عدم تمایل سهامدان عمده، کان لم یکن خواهد شد. بنابراین در خصوص شرکتهایی که درصد مالکیت سهامداران از ثبات کافی برخوردار نیست این چالش میتواند مانع اصلی جذب نقدینگی از این روش باشد.
تبیین مدل قیمتگذاری بهینه جهت تعیین قیمت سهام جدید تا حدی میتواند اثرات رقیق شدن درصد مالکیت سهامداران عمده فعلی را کاهش دهد. در واقع سهام منتشره جدید میبایست به گونهای قیمتگذاری شود که ضمن برخورداری از جذابیت کافی برای مشارکت سرمایهگذاران جدید موجب کمترین کاهش در درصد مالکیت سهامداران فعلی گردد.
این کارشناس بازار سرمایه در پایان عنوان کرد که نکته قابل تامل در این شیوه از افزایش سرمایه این است که منابع نقد قابل توجهی در دسترس شرکت قرار خواهد گرفت که میتواند جهت اجرای پروژههای توسعه ای شرکت مورد استفاده قرار گیرد. در این خصوص شرکت هایی که نیاز به اصلاح ساختار سرمایه دارند و از طرف دیگر نیازمند منابع مالی برای دستیابی به طرحهای توسعهای خود هستند، این نوع افزایش سرمایه کاملا کاربردی است. این منبع تامین مالی را میتوان کاملا باثبات و بدون سررسید، با هزینه مالی بسیار پایین تلقی نمود که در بلند مدت بازدهی و رشد بسیاری را برای شرکت به همراه خواهد داشت.
سرانه خرید و فروش حقیقی و حقوقی چیست؟
سرانه خرید و فروش افراد حقیقی و حقوقی در بازار سرمایه یکی از مهمترین پارامترهایی است که به افراد کمک میکند تا ورود جریانهای نقدینگی هوشمند را شناسایی کنند. در این مقاله به بررسی مفهوم سرانههای خرید و فروش و نحوه محاسبه هر یک از این سرانهها پرداخته شده است.
سهامدار چه کسی است؟
تعداد سهام یک شرکت برابر با سرمایه شرکت تقسیم بر ارزش اسمی هر سهم است. ارزش اسمی سهام در ایران برابر با 100 تومان است. سهامدار به شخصی گفته میشود که تعدادی از سهام یک شرکت را خریداری کند. وقتی شخصی سهام یک شرکت را خریداری میکند، به نسبت تعداد سهام خود مالک آن شرکت است. به این معنی که به نسبت درصد مالکیت خود در سود و زیان آن شرکت شریک خواهد شد. سهام برخی شرکتها در بازار بورس عرضه میشوند. سهامداران در این بازار به دو گروه تقسیم میشوند که در ادامه به بررسی هریک پرداخته شده است.
سهامدار حقیقی و حقوقی
سهامداران در بورس به دو دسته حقیقی و حقوقی تقسیم میشوند. سهامدار حقیقی به سهامدارانی گفته میشود که با نام حقیقی خود به خرید سهام شرکتها اقدام میکنند. بنابراین، هر فردی که مستقیما سهام یک شرکت را خریداری کند، سهامدار حقیقی آن شرکت نام دارد.
اما در صورتی که یک مجموعه، نهاد، سازمان یا شرکت، سهامی را خریداری کنند، سهامدار حقوقی آن شرکت به حساب میآیند. به عنوان مثال، شرکت سرمایهگذاری غدیر یک شخص حقوقی است.
به عبارتی شخص حقوقی به شرکتهایی گفته میشود که در «سازمان ثبت اسناد و املاک کشور» ثبت شده و دارای کد بورسی هستند و توسط کد بورسی خود سهام خریدهاند.
شرکتهای سرمایهگذاری، سبدگردانها، کارگزاریها و… جزو شرکتهای فعال در بازار سرمایه و شخص حقوقی هستند. گاهی شرکتهای تولیدی نیز در کنار فعالیتهای عملیاتی خود با سرمایهگذاری در شرکتهای مختلف تلاش در کسب سود دارند، که این سرمایهگذاریها بهعنوان فعالیتهای غیرعملیاتی آن شرکت شناسایی میشود.
بنابراین هر فرد یا شرکتی میتواند با خرید سهام در بازار سرمایه، سهامدار حقیقی یا حقوقی محسوب شود.
تعریف سرانه
به میانگین خرید یا تعریف ارزش اسمی فروش هر شخص حقیقی یا حقوقی در یک نماد معاملاتی در بازار سرمایه، سرانه خرید/فروش حقیقی/حقوقی آن نماد گفته میشود. بررسی سرانهها نشان میدهد بهطور متوسط اشخاص حقیقی یا حقوقی چند تومان از یک سهم را در روز خریداری کرده یا فروختهاند.
با توجه به اینکه خرید یا فروش انجام شده یک نماد توسط چه اشخاصی (حقیقی یا حقوقی) صورت گرفته است، دو نوع سرانه خرید و فروش در بازار سرمایه تعریف میشود.
سرانه خرید حقیقی
به میانگین خرید سهام یک شرکت در روز توسط افراد حقیقی، سرانه خرید حقیقی آن سهم گفته میشود. سرانه خرید حقیقی یعنی هر شخص حقیقی به طور متوسط چند تومان از یک سهم را در آن روز خریداری کرده است. برای محاسبه سرانه خرید باید کل مبلغ خریداری شده یک سهم توسط اشخاص حقیقی در روز را را تقسیم بر تعداد خریداران حقیقی کرد.
تعداد خریداران حقیقی سهم / ارزش خرید حقیقی سهم= سرانه خرید حقیقی
سرانه فروش حقیقی
به میانگین فروش هر سهم توسط افراد حقیقی در روز سرانه فروش حقیقی آن سهم گفته میشود. سرانه فروش حقیقی یعنی هر شخص حقیقی به طور متوسط چند تومان از سهام یک شرکت را فروخته است. برای محاسبه سرانه فروش بایدکل مبلغ سهام فروخته شده یک شرکت توسط اشخاص حقیقی در روز را تقسیم بر تعداد فروشندگان حقیقی کرد.
تعداد فروشندگان حقیقی سهم / ارزش فروش حقیقی سهم= سرانه فروش حقیقی
در فرمولهای فوق ارزش خرید و فروش حقیقی یک سهم برابر است با میزان سهمی که از آن شرکت توسط افراد حقیقی در آن روز خریداری شده یا به فروش رسیده است.
سرانه خرید حقوقی
به میانگین سهام خریداری شده یک شرکت توسط افراد حقوقی مانند شرکتها و… در روز، سرانه خرید حقوقی آن سهم گفته میشود. به عبارتی سرانه خرید حقوقی یعنی هر شخص حقوقی به طور متوسط چند تومان از سهام یک شرکت را در روز خریداری کرده است.
تعداد خریداران حقوقی سهم / ارزش خرید حقوقی سهم= سرانه خرید حقوقی
سرانه فروش حقوقی
میانگین سهام یک شرکت که در یک روز توسط افراد حقوقی به فروش رسیده است، سرانه فروش حقوقی آن سهم نام دارد. به عبارتی سرانه فروش حقوقی یعنی هر شخص حقوقی به طور متوسط چند تومان از سهام یک شرکت را در روز به فروش رسانده است.
تعداد فروشندگان حقوقی سهم / ارزش فروش حقوقی سهم= سرانه فروش حقوقی
همچنین ارزش خرید و فروش حقوقی نیز برابر با مبلغی است که توسط افراد حقوقی برای خرید یک سهم پرداخت شده یا افراد حقوقی به آن مبلغ سهم خود را فروختهاند.
نحوه محاسبه سرانه خرید و فروش
اطلاعات لازم برای محاسبه سرانه خرید و فروش هر یک از شرکتهای بازار سرمایه در سایت http://www.tsetmc.com/ موجود است. در ادامه نحوه محاسبه سرانه خرید و فروش حقیقی شرکت فولاد مبارکه بررسی شده است.
در تصویر نمایش داده شده میزان خرید (1) و فروش (2) افراد حقیقی نمایش داده شده است. با ضرب این مقدار بر قیمت پایانی سهم، ارزش خرید و فروش حقیقی آن سهم محاسبه میشود.
ارزش خرید (ریال) 906،108،000 = 12،250 * 73،968
ارزش فروش (ریال) 1،310،529،500 = 12،250 * 106،982
با تقسیم این مقدار بر تعداد افراد حقیقی که در روز معامله کردهاند، سرانه خرید و فروش حقیقی آن سهم محاسبه میشود.
سرانه خرید (ریال) 124،962 =7،251/906،108،000
سرانه فروش (ریال) 166،712 =7،861/1،310،529،500
بهصورت مشابه میتوان برای سهامداران حقوقی نیز توسط اطلاعات موجود در سایت tsetsm.com سرانه خرید و فروش حقوقی را محاسبه کرد.
در داشبورد انیگما به راحتی میتوان سرانه خرید و فروش را در تمامی نمادها مشاهده کرد. همچنین میتوان این نمادها را بر اساس بیشترین به کمترین نیز مرتب کرد. برای دسترسی به این اطلاعات کافیست پس از ورود به داشبورد انیگما با انتخاب بخش حقیقی و حقوقی نمادها و با انتخاب دکمه نمایش بیشتر به لیست تمامی نمادها دسترسی پیدا کرد.
دیدگاه شما