ساختار کسب و کار پلتفرمی

بوم مدل کسب و کار؛ اجزای ۹ گانه، ۳ مثال کاربردی و دانلود رایگان قالب نمونه

بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) یا BMC ابزاری مدیریتی است که به کارآفرینان و مدیران کمک می‌کند تا بتوانند مدل ذهنی کسب و کار خود را به صورت شفاف طراحی و توصیف کنند و برای استراتژی بازاریابی دیجیتال خود از آن کمک بگیرند. در این مقاله شما را با اجزای ۹ گانه، نحوه استفاده و ۳ مثال کاربردی بوم مدل کسب و کار آشنا کرده و در ادامه یک قالب نمونه با دانلود رایگان نیز در اختیار علاقه‌مندان مدیریت کسب‌وکار قرار داده‌ایم.

بوم مدل کسب‌ و کار یا مدل BMC یک مدل بازنمایی گرافیکی از تعدادی متغیر است که ارزش‌های یک سازمان را نشان می‌دهد. بوم مدل کسب‌ و کار می‌تواند به عنوان یک ابزار استراتژی برای توسعه یک سازمان تازه تاسیس به کار رود. علاوه بر این این بوم وضعیت کسب‌ و کار موجود را نیز تحلیل می‌کند.

بوم مدل کسب‌ و کار توسط الکساندر اوستروالدر مشاور سیستم مدیریت اطلاعات سوئیس و پروفسور Yves Pgneur توسعه داده شد. آن‌ها 9 دسته را برای بوم مدل کسب‌ و کار تعریف کردند که آن‌ها را بلوک‌های ساختاری نام گذاری کردند.

رویکرد سنتی مدل کسب‌وکار

بیشتر استارت آپ‌ها و شرکت‌های تازه تاسیسی که شکست می‌خورند به این دلیل است که کارآفرینان تمام اعتقاد خود را برای محصولی که سازمان را برای ایجاد آن تاسیس کرده‌اند می‌گذارند. آن‌ها در وفاداری خود به آن محصول یا خدمات نتوانستند به طور کامل به الگوی کسب‌وکار خود عمل کنند. معمولا مدل کسب‌ و کار یک مدل کاملا مناسب است که در صنعت متداول است یا یک ادغام تصادفی از سیستم‌ها و فرایندها می‌باشد که در لحظه برای رسیدن به هدف اصلی که می‌تواند فروض محصولات یا خدمات باشد ایجاد شده است.

سرمایه گذاری‌های جدید موفق با اولین ایده خود به بازار نمی‌روند، در عوض محصول یا خدمات آن‌ها قبل از رسیدن به نسخه نهایی چندین تکرار را پشت سر گذاشته است. به همین ترتیب سازمان‌ها اگر قبل از تصمیم‌گیری درمورد یک مدل خاص، چندین مدل تجاری را در نظر بگیرند پایدارتر هستند.

قبل از شروع

می‌توانید چیزهای زیادی از رقابت و رقیبان خود بیاموزید، برخی از رقبا را انتخاب کنید و مدل‌های تجاری آن‌ها را ترسیم کنید. با این اطلاعات به دید عمیقی درمورد آنچه مشتریان می‌خواهند و آنچه را که آن‌ها مایل به پرداخت هزینه برای آن هستند دست یابید. در اینصورت شما تصویری واضح‌تر از چگونگی پاسخگویی به نیاز مشتریان در کل صنعت خود خواهید داشت. و همچنین اطلاعات حیاتی راجع‌به چگونگی ایجاد مشاغل دیگر، حتی مشاغل بسیار موفق خواهید داشت و فضای خاص خود را در بازار کشف خواهید کرد.

• یک تیم درست متشکل از 3 تا 5 نفر را جمع‌آوری کنید.
• یک تکه بزرگ از فضای دیوار اتاق را اختصاص دهید.
• بوم را روی یک کاغذ بزرگ چاپ کنید و روی دیوار قرار دهید.
• تعداد زیادی یادداشت و نشانگر چسبی آماده داشته باشید.
• 45 تا 60 دقیقه آرام و بدون دردسر خود را به آن اختصاص دهید.

نحوه استفاده از بوم مدل کسب‌ و کار

بوم مدل کسب‌ و کار یک زبان مشترک برای توصیف، تجسم، ارزیابی و تغییر مدل‌های تجاری است. این بوم منطق چگونگی ایجاد، ارائه و ضبط ارزش سازمان را توصیف می‌کند.

سطح بالا

با نقشه‌برداری از مشاغل در سطح بالا شروع کنید و تنها به مهم‌ترین و حیاتی‌ترین جنبه‌های مدل کسب‌ و‌ کار بپردازید.

بلوک‌هایی ایجاد کنید و آن‌ها را به هم پیوند دهید. به این ترتیب که هر گزاره ارزش نیازمند یک بخش مشتری و یک جریان درآمد است.

نکته: اگر چندین بخش مشتری دارید بهتر است برای هر بخش رنگی را انتخاب و از آن استفاده کنید. به این ترتیب به راحتی می‌بینید که آیا برای هر بخش یک گزاره ارزش و یک جریان درآمد وجود دارد یا خیر.

وضعیت فعلی

ایده‌های یک وضعیت در آینده را با ایده‌های فعلی مخلوط نکنید و از ادغام بخش‌های مختلف با یکدیگر بپرهیزید.

نکته: اگر برای یک سازمان بزرگ کار می‌کنید ممکن است گزاره‌های ارزش و مدل‌های تجاری متنوعی را پیدا کنید. در این حالت از بخش‌های مختلف بخواهید که مدل‌های تجاری خود را ترسیم کنند. بعد از آن می‌توانید آن‌ها را با هم مقایسه کنید.

اگر هر بخش مشتری به یک پیشنهاد ارزش و جریان درآمد مرتبط است یک قدم به عقب بردارید. اطمینان حاصل کنید که همه چیز در سمت چپ بوم برای حمایت از سمت چپ بوم فراهم شده است، موارد اضافی می‌تواند حذف شود.

عملکرد مدل کسب‌ و کار خود را برای هر یک از سوالات زیر (از 0= بد تا 10= عالی) رتبه‌بندی کنید:

• هزینه‌های تعویض چقدر باعث جلوگیری از پیشرفت مشتریان شما می‌شود؟
• مدل کسب‌ و کار شما تا چه میزان قابل مقیاس است؟
• آیا مدل کسب‌ و کار شما درآمدهای مکرر ایجاد می‌کند؟
• آیا قبل از هزینه کردن به کسب درآمد می‌رسید؟
• چه مقدار از کار را دیگران می‌توانند انجام دهند؟
• آیا مدل کسب‌ و کار شما از رقابت داخلی محافظت می‌کند؟
• مدل کسب‌ و کار شما براساس چه ساختار هزینه‌ای بنا شده است؟

پس از آن

از بوم مدل کسب‌ و کار خود عکس بگیرید، از این طریق می‌توانید به راحتی آن را با تیم یا همکاران خود به اشتراک بگذارید.

از اعضای تیم بخواهید که درباره مدل کسب‌ و کار با دیگران بحث و گفتگو کنند.

اعضای تیم باعث می‌شوند تا به طور فعال به دنبال یک یا دو نقطه کور باشید.

معیارهای طراحی را فیلتر کنید.

فرضیات خود را آزمایش کنید.

اجزای ۹ گانه

بوم مدل کسب‌ و کار، فرآیندها و فعالیت‌های داخلی یک کسب‌وکار را به ۹ دسته جداگانه طبقه‌بندی می‌کند که هریک نماینگر یک بلوک در ایجاد محصول یا خدمات است. این دسته‌بندی‌ها چهار جنبه اصلی یک کسب‌وکار را نشان می‌دهند که شامل: مشتریان، پیشنهادات، زیرساخت‌ها و همچنین ابزار دوام مالی است.

این ۹ دسته در زیر توضیح داده شده است:

۱. شرکای اصلی

هم برای سازمان‌های تازه تاسیس یا استارت آپ‌ها و هم برای سازمان‌های موجود ممکن است ایجاد اتحاد میان شرکا اهمیت داشته باشد. به عنوان این موضوع در هنگام مبارزه با رقبا، ترکیب دانش و تخصص اهمیت دارد.

اطلاعات ضروری با دانش قبلی درمورد اینکه کدام شرکا ممکن است یک رابطه ارزشمند را تشکیل دهند بدست می‌آید.

۲. فعالیت‌های اصلی

با داشتن دانش کافی از فعالیت‌های اصلی یک شرکت درک خوبی از گزاره ارزش آن شرکت بدست می‌آید. این مسئله تنها مربوط به تولید نیست بلکه به یک رویکرد حل مسئله، شبکه‌سازی، کیفیت محصول و خدمات نیز مربوط می‌باشد.

هنگامی که یک شرکت می‌داند ارزش افزود برای مشتری چیست ممکن است بتواند رابطه بهتری با مشتریان موجود برقرار کند و این برای رقابت و همچنین دریافت مشتریان جدید مفید است.

۳. منابع مهم

منابع به معنای نیازهایی است که یک شرکت دارد تا بتواند کار خود را اجرایی کند. منابع را می‌توان به عنوان منابع فیزیکی، فکری یا معنوی، مالی و انسانی طبقه‌بندی کرد. منابع فیزیکی ممکن است دارایی‌ها و تجهیزات تجاری یک شرکت باشد. منابع معنوی یا فکری شامل دانش، برندها و حق ثبت اختراع شرکت را شامل می‌شوند. منابع مالی به جریان وجود و منابع درآمد مرتبط است و در نهایت منابع انسانی شامل کارکنان یک شرکت یا سازمان می‌شود.

۴. گزاره‌های ارزش

گزاره ارزش مربوط به هسته حق یک شرکت است که نیاز مشتریان را برآورده می‌کند.

چگونه یک سازمان از رقبای خود متمایز می‌شود؟ این تمایز از یک سو برروی کمیت‌هایی نظیر قیمت، خدمات، سرعت و شرایط تحویل تمرکز دارد و از طرف دیگر بر کیفیت که شامل طراحی، وضعیت برند و تجربه و رضایت مشتری می‌باشد متمرکز است.

۵.ارتباط با مشتری

تعامل با مشتریان یک امر ضروری است. هرچه مشتریان بیشتر باشند تقسیم مشتریان به گروه‌های هدف مختلف از اهمیت بیشتری برخوردار است. هر گروه از مشتریان نیازهای خاصی دارند. سازمان با پیش‌بینی نیاز مشتری می‌تواند برروی مشتریان مختلف سرمایه‌گذاری کند. خدمات خوب، روابط خوب و پایدار با مشتری را در آینده تضمین می‌کند.

۶. کانال‎‌ها و راه‌های ارتباطی

یک سازمان با کانال‌های ارتباطی توزیع و فروش سروکار دارد. این مسئله تنها به ارتباط با مشتری و نحوه برقرار ارتباط یک سازمان با مشتریان مربوط نیست. بلکه محل خرید و تحویل محصول یا خدمات ارائه شده، عناصر تعیین‌کننده در این امر هستند. کانال ارتباطی با مشتریان پنج مرحله مختلف دارد که شامل: آگاهی از محصول، خرید، تحویل، ارزیابی و رضایت بعد از فروش است. برای استفاده بهتر از کانال‌های ارتباطی و دستیابی هرچه بیشتر به مشتری توصیه می‌شود که کانال‌های آفلاین (مغازه‌ها) را با کانال‌های آنلاین (فروشگاه‌های اینترنتی) ترکیب کنید.

۷. تقسیم‌بندی مشتری

از آنجایی که سازمان‌ها غالبا خدمات بیشتری را برای بیش از یک گروه مشتری ارائه می‌دهند منطقی است که آن‌ها را به بخش‌های مشتری تقسیم کنیم. با مشخص کردن نیازهای هر گروه خاص می‌توان محصولات و خدمات را بهتر و در جهت رفع نیازهای مشتری ارائه داد. این کار منجر به رضایت بیشتر مشتری خواهد شد که به نوبه خوب به یک ارزش پیشنهادی خوب کمک می‌کند.

۸. ساختار هزینه

یک سازمان با دستیابی به بینش درست درمورد ساختار هزینه می‌داند که حداقل گردش مالی برای کسب سود چقدر است. ساختار هزینه مواردی نظیر اقتصاد مقیاس، هزینه‌های ثابت و متغیر و مزایای سود را در نظر می‌گیرد. زمانی که مشخص می‌شود که سرمایه‌گذاری بیشتری باید برای داشتن درآمد بیشتر اعمال شود هزینه‌ها تعدیل می‌شوند. در چنین شرایطی یک سازمان غالبا برای حذف تعدادی از منابع اصلی تصمیم‌گیری می‌کند.

۹. جریان درآمد

علاوه بر ساختار هزینه، جریان درآمد نیز بینشی روشن از مدل درآمد یک سازمان را ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، یک سازمان برای ایجاد سود سالانه به چه تعداد مشتری نیاز دارد؟ چقدر درآمد نیاز به یک دست شدن دارد؟

جریان درآمد محرک هزینه است. علاوه بر درآمد حاصل از فروش کالاها، هزینه اشتراک، درآمد اجاره نامه، مجوز، حمایت مالی و تبلیغات نیز می‌تواند یک گزینه تاثیرگذار باشد.

قدرت جلسات طوفان فکری

همه اعضای تیم مدیریت می‌توانند کمک‌های خوبی به بوم مدل کسب‌ و کار ارائه دهند. اعضای گروه می‌توانند با استفاده از بوم مدل‌های تجاری روی کاغذهای بزرگ از جلسات طوفان فکری با یکدیگر لذت ببرند به مقوله‌های مهم بیاندیشند و نظرات خود را ابراز کنند. این کار یک تصویر خوب و عینی از سازمان ایجاد می‌کند و ایده‌های جدید را می‌تواند فورا مورد بحث قرار دهد و به توسعه شرکت کمک کند.

دانلود رایگان نمونه قالب بوم مدل کسب‌وکار

برای دانلود نمونه بوم مدل کسب‌وکار روی لینک زیر کلیک کنید

مثال‌های بوم مدل کسب‌ و کار

۱.گوگل

اولین چیزی که شما باید درباره مدل کسب‌ و کار گوگل بدانید چند بعدی بودن آن است. این بدان معنی است که گوگل دو مشتری متمایز اما مرتبط با هم را جمع می‌کند.

درمورد گوگل، مشتریان آن کاربران جستجوگر و تبلیغ‌کنندگان آن هستند. این بستر فقط مورد توجه تبلیغ‌کنندگان است زیرا کاربران جستجوگر در آن حضور دارند. در مقابل، کاربران جستجوگر قادر نخواهند بود از این بستر به صورت رایگان استفاده کنند.

بوم مدل کسب‌ و کار برای گوگل به صورت زیر نشان داده شده است:

ما در نمودار گوگل می‌توانیم موارد زیر را ببینیم:

• گوگل از بخش مشتری تبلیغ‌کننده پول می‌گیرد که تبلیغات آن‌ها در نتایج جستجو یا در صفحات وب ظاهر شود.
• این پول یک پیشنهاد رایگان به دو بخش مشتری دیگر می‌دهد: کاربران جستجوگر و صاحبان محتوا.
• مدل کسب‌ و کار گوگل دارای یک عنصر شبکه است. یعنی هرچه تبلیغات بیشتری برای جستجوگرهای وب نمایش داده شود، تبلیغ‌کننده بیشتری جذب می‌کند و هرچه تبلیغ‌کننده بیشتری جذب کند صاحبان محتوای بیشتری جذب می‌کند.

منابع کلیدی گوگل، بستر جستجوی این پلتفرم است. فعالیت‌های کلیدی استراتژیکی که گوگل باید انجام دهد، مدیریت پلتفرم موجود از جمله زیرساخت‌های آن است.

شرکای اصلی گوگل به طور آشکارا صاحبان محتوا هستند که بخش عمده‌ای از درآمد گوگل از آن‌ها ایجاد می‌شود. همچنین سازندگان تجهیزات اصلی نیز از جمله شرکای گوگل می‌باشند. این سازندگان تجهیزات اصلی شرکت‌هایی هستند که گوشی‌های موبایل را تولید می‌کنند و به صورت رایگان اندرویدی را که سیستم عامل گوگل را پشتیبانی می‌کند در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. در عوض هنگامی که کاربران این گوشی‌ها به طور پیش فرض اینترنت را جستجو می‌کنند از موتور جستجوی گوگل استفاده می‌کنند، بنابراین کاربران بیشتری را وارد اکوسیستم می‌کنند و حتی درآمد بیشتری نیز بدست ساختار کسب و کار پلتفرمی می‌آورند.

۲.اسکایپ

در بوم مدل کسب‌ و کار اسکایپ می‌توان دو گزاره ارزش کلیدی را دید:

• امکان برقرار تماس از طریق اینترنت، مثل تماس ویدیویی به صورت رایگان.
• امکان برقراری تماس ارزان از طریق تلفن.

اسکایپ یک مدل کسب‌ و کار فریمیوم را اجرا می‌کند. به این معنی که اکثر کاربران اسکایپ (بخش مشتری رایگان کاربران) از این سرویس به صورت رایگان برای برقرار تماس از طریق اینترنت استفاده می‌کنند و فقط 10 درصد از کاربران سرویس پیش پرداخت را ثبت می‌کنند. ما از طریق بلوک ایجاد ارتباط با مشتری می‌توانیم بفهمیم که مشتریان به طور معمول به خود کمک می‌کنند تا با اسکایپ ارتباط برقرار کنند و به طور معمول این کار را از طریق وب‌سایت پشتیبانی انجام می‌دهند.

کانال‌هایی که اسکایپ برای دستیابی به مشتریان خود با عنوان Skype.com استفاده می‌کند وب‌سایت هدست است.

با نگاهی به مشارکت‌های کلیدی، فعالیت‌های مهم و منابع اصلی در کنار هم، نکته اصلی که باید به آن توجه کنیم این است که اسکایپ قادر به پشتیبانی از مدل کسب‌ و کار خود برای ارائه تماس‌های ارزان و رایگان می‌باشد زیرا نیازی نیست شبکه مخابراتی خود را مانند تامین‌کننده مخابرات سنتی حفظ کند. اسکایپ به هیچ وجه به جز نرم‌افزارهای پشتیبان تهیه شده و سرورهای میزبان استفاده از حساب‌ها، به زیرساخت‌های زیادی احتیاج ندارد.

۳.ژیلت (Gillette)

بوم مدل کسب‌ و کار برای ژیلت به صورت زیر است:

بوم مدل تجاری ژیلت مبتنی بر الگوی مدل کسب‌ و کار «طعمه و قلاب» است. این مدل با یک پیشنهاد اولیه جذاب، ارزان و یا حتی رایگان مشخص می‌شود که خریدهای آینده محصولات و خدمات مرتبط را تشویق می‌کند. با استفاده از این مدل کسب‌ و کار، اغلب طعمه با ضرر ارائه می‌شود، سپس با قلاب صید می‌شود.

درمورد ژیلت، یک دسته تیغ ارزان قیمت طعمه را تشکیل می‌دهد و ادامه خرید تیغ‌ها همان قلاب است. این مدل کسب‌ و کار در مشاغل SaaS (نرم‌افزار به عنوان سرویس) بسیار محبوب است. به طوری که معمولا یک ماه اول سرویس به صورت رایگان ارائه می‌شود و سپس منجر به اشتراک ماهیانه می‌شود.

درمورد ژیلت، تمام درآمد تنها توسط یک بخش مشتری حاصل می‌شود، اما بخش عمده‌ای از درآمد حاصل از جابجایی های مکرر تیغ هستند و فقط درآمد جزئی از خرید دستگیره‌های آن حاصل می‌شود.

چرا شرکت ها از کسب‌ و‌ کار مبتنی بر پلتفرم (زنجیره تامین دیجیتال)، فراری هستند؟

تحقیقات گسترده در سراسر دنیا نشان داده شده است که با وجود آنکه بسیاری از افراد می دانند که آینده از آن کسب‌وکار های مبتنی بر پلتفرم است، بسیاری از مدیران از آن فراری هستند.

این آمار نشان می دهد که از هر ۸ مدیر آگاه، یک نفر استراتژی خود را بر مبنای کسب‌وکار پلتفرم می گذارد و بقیه آن را به تاخیر می اندازند.

در ذیل به ۳ علت و ریشه این موضوع می پردازیم:

1️) کسب‌وکار مبتنی بر پلتفرم به معنای این است که کسب و کار فعلی به طور کلی یا بخش بزرگی از فرایند های آن نابود شود،برای بسیاری از مدیران این امر بسیار درد و رنج دارد و از آن گریزان هستند. اصولا این تغییر بزرگ برای همه مدیران میانی و ارشد بسیار سخت است.
کسب‌وکار مبتنی بر پلتفرم به معنای تغییر ساختار صنعت است و اصولا نوعی خودزنی محسوب می شود و کسی خود زنی را دوست ندارد و لو این خود زنی موقت و آینده دار باشد.

2️) بسیاری از سرمایه‌گذاری های قبلی حوزه فناوری اطلاعات شرکت ها ممکن است در جهتی خلاف کسب‌وکار پلتفرم بوده است.
مدیران فناوری اطلاعات بسیاری از اوقات به دلیل حفظ اعتبار حرفه ای خود، با کسب‌وکار پلتفرم مخالف هستند، این بدان دلیل است که نمی خواهند زیر سوال بروند و اشکالات سرمایه‌گذاری های نادرست قبلی اشکار شود.

3️) کسب‌وکار پلتفرم بسیار فراتر از یک مدل کسب‌وکار است و یک فرهنگ جدید به شرکتداری لازم دارد.
«اصولا در کسب‌ و کار پلتفرم شما بازارسازی می کنید و نه بازاریابی».

«شما می کوشید که دیگران رشد کنند و سود آن به همه برسد و البته شما» این گونه فکر کردن تقریبا نوعی فرهنگ جدید می طلبد.

در جوامعی که افراد بر سر پول و ثروت حرص می زنند و نمی توانند درک کنند که «رشد و توسعه اجتماعی در سایه رشد دیگران هم ممکن است»، کسب‌وکار پلتفرم به لحاظ فرهنگی با سختی و کند رشد می کند.

شش پلتفرم‌ تجارت الکترونیک برای کسب و کارهای کوچک

در سال ۲۰۱۵، اداره آمار ایالات متحده، گزارشی در مورد مقدار دلارهای حاصل از فروش از طریق تجارت الکترونیک که در سه ماهه اول سال رخ داده است ارائه داد –کل مبلغ ۸۰٫۳ میلیارد دلار بود– واضح است که تجارت الکترونیک در حال قدرتمندتر شدن می‌باشد. مصرف‌کننده امروزی زمانی که می‌خواهد کالاهای لوکس یا لوازم ضروری مورد نیاز خود را از فروشگاه شما بخرد، هم مدیریت زمان و هم آسودگی خاطر دارد؛ اما برای اینکه بهترین استفاده را از این شرایط ببرید، باید از پلتفرم‌ تجارت الکترونیک مناسبی برای به حداکثر رساندن ظرفیت فروش اینترنتی خود استفاده کنید.

اگر در تلاش هستید که قابلیت پیش‌سفارش برای فروشگاه اینترنتی خود بگذارید یا اینکه نگران هستید که چطور سیستم انبارداری شما با فروشگاه آنلاین شما تعامل خواهد کرد، گزینه‌های زیادی در خصوص تجارت الکترونیک وجود دارد که می‌تواند به موفقیت کسب و کار اینترنتی شما کمک کند. به همین دلیل است که ما مجموعه‌ای از بهترین پلتفرم‌هایی را که فکر می‌کردیم باید هم‌اکنون در کسب و کارهای کوچک تا متوسط از آن‌ها استفاده شود، لیست کرده‌ایم. در ادامه آن‌ها را بدون ترتیب خاصی مشاهده می‌کنید.

Symphony Commerce

اولین پلتفرم‌ تجارت الکترونیک که می‌خواهیم در مورد آن صحبت کنیم، یک نوع راه‌حل SaaS (نرم‌افزار به عنوان یک سرویس) است. البته تا حدودی هم عمداً آن را در رتبه نخست قرار دادیم، زیرا تصور ما این است که روش SaaS می‌تواند یک راه‌حل فوق‌العاده برای هر نوع کسب و کاری باشد.

با این حال، Symphony Commerce تا حدودی بیش از یک پلتفرم SaaS مرسوم است. در واقع آن‌ها خودشان را به عنوان یک ارائه‌دهنده “تجارت در قالب یک سرویس” عرضه می‌کنند. تمام برندها قابلیت انتقال تجربه فیزیکی خود به تجربه دیجیتال را ندارند و این امر دردسر استخدام افراد حرفه‌ای در حوزه فناوری اطلاعات (IT) را برای راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی شما تا حدودی زیاد می‌کند – و به این دلیل است که Symphony Commerce می‌تواند یک دارایی باارزش برای شرکت‌ها باشد. به خاطر قابلیت بارگذاری آفلاین وظایف مربوط به معماری و بخش مدیریت که برای نگه‌داری از یک فروشگاه آنلاین حیاتی هستند، می‌توانید مستقیماً بر روی چیزهایی که می‌توانند کسب و کار شما را تحت تأثیر قرار دهند، تمرکز کنید.

سیستم مالیات بر درآمد در این پلتفرم برای کمپانی‌های کوچک اما به سرعت در حال رشد، یک ایده‌ال به حساب می‌آید؛ اما در عین حال پلتفرمی است که برای کسب و کارهای جا افتاده نیز به کار می‌آید. اگر هنوز در مرحله ابتدایی از کسب و کار خود هستید، بهتر است که یک فروشگاه آنلاین کوچک اما عملیاتی، با استفاده از یک ابزار ساخت سایت مثل Squarespace بسازید.

Squarespace

Squarespace به راستی در این لیست جا دارد. زیرا پلتفرم تجارت الکترونیک آن که به طور کامل بارگذاری شده، مقرون به صرفه است و در واقع می‌تواند در فروش شما به عنوان یک کسب و کار کوچک تاثیرگذار باشد. فرقی نمی‌کند که از کدم قالب Squarespace استفاده می‌کنید – که مزیت دیگر این پلتفرم است، چون می‌توانید از طرح‌های زیبای آن، بدون نیاز به دانستن کد و برنامه استفاده کنید – بلکه اجازه دارید که تعداد نامحدودی از اقلام را در فروشگاه آنلاین خود بارگذاری کنید و کنترل کامل بر روی مدیریت فهرست اموال خود خواهید داشت، به این معنی که ارائه انواع مختلف یک نوع محصول و لیست اموال ذخیره‌سازی‌شده شما آسان خواهد بود.

این قطعاً یک پلتفرم‌ تجارت الکترونیک برای مدلی از کسب و کار است که می‌توانید از اتاق خود بر آن نظارت کنید و در عین حال که سایت شما زیبا به نظر خواهید رسید، Squarespace در بهینه‌سازی موتور جستجو (SEO) یا مدیریت ارتباط با مصرف‌کننده (CRM) قابلیت‌های زیادی ارائه نخواهد داد. با این وجود، یک پلتفرم عالی برای هر نوع کسب و کار از خرده‌فروشان کوچک گرفته تا حرفه‌ای‌هایی که می‌خواهند خدمات خود را بفروش برسانند، خواهد بود.

Magento

Magneto یک پلتفرم‌ تجارت الکترونیک انعطاف‌پذیر است که می‌تواند برای رفع نیازهای کسب و کارهای بزرگ و کوچک مناسب باشد که احتمالاً مقیاس‌پذیرترین پلتفرم در این لیست است. این پلتفرم به این دلیل که منبع کد آن باز است، محبوبیت خود را دارد که یعنی اضافه کردن جزئیات به آن بسیار راحت است. برای مثال، اگر دوست دارید میزان تبدیل بازدیدکننده‌ها به مصرف‌کننده‌ها را در سایت خود افزایش دهید، می‌توانید Nosto را اضافه کنید که یک ماژول رایگان است و رفتار بازدیدکننده‌های منحصر به فرد را دنبال می‌کند و با توجه به رفتار آنلاین آن‌ها به آن‌ها لوازم مناسبی را پیشنهاد می‌دهد.

در حالی‌که Magento می‌تواند یک ساختار کسب و کار پلتفرمی گزینه عالی برای کمپانی‌های در حال رشد باشد، پلتفرمی است که از پلتفرم‌های متوسطی که برای خرده‌فروشان تجارت الکترونیک برای بار اول ساخته شده، کامل‌تر نیز هست (البته، استفاده از آن پیچیده‌تر است). این در حالی است که دارندگان کسب و کارهای کوچک‌تر، وقتی دارند Magneto را با فروشگاه‌های خود ادغام می‌کنند، نباید نگران باشند و من پیشنهاد می‌کنم که اول از همه، مطمئن شوید که در خصوص توانایی خود برای یادگیری جزئیات پیچیده استفاده از یک همچین پلتفرم پیشرفته‌ای، مشکلی نداشته باشید.

CommerceHub

CommerceHub یک سرویس مبتنی بر شبکه ابری (Cloud Network) است که به خرده‌فروشان‌ها اجازه می‌دهد که قابلیت ارائه موجودی و محصولات خود را به مشتریانی که حامیِ کسب و کار آن‌ها هستند، به شکل چشم‌گیری افزایش دهند.

آن‌ها چطور این کار را انجام می‌دهند؟ اساساً، CommerceHub به عنوان یک پلتفرم تجارتی و اجرایی کار می‌کند که خرده‌فروشان آنلاین را به تامین‌کنندگان منابع وصل می‌کند و کسانی که سعی کرده‌اند با تامین‌کنندگان منابع ارتباط برقرار کنند، می‌دانند که این مرحله مهمی از کار است. به عبارت ساده، کار کردن با یک تأمین‌کننده با کیفیت منابع، هدفی است که می‌تواند بسیاری از کسب و کارها را که هنوز یک برند مشخص برای خود ندارند، راحت کند.

فناوری مبتنی بر شبکه ابری که CommerceHub ارائه می‌دهد، می‌تواند کمپانی‌های تجارت الکترونیک نو پا را تقویت کند. منظور آن‌هایی است که باید به شکل سنتی برای پیدا کردن شرکای حافظ منابع با خرده‌فروشان بزرگ‌تر رقابت می‌کردند تا با هر منبع تولیدی به یکپارچگی کامل و سازگار برسند و به خرده‌فروشان اجازه می‌دهد که به شکل مؤثر میان عمده‌فروشان و مصرف‌کنندگان نقش واسط را ایفا کنند.

شبیه دیگر گزینه‌ها در این لیست، CommerceHub لزوماً برای راه‌اندازی در مراحل اولیه نیست، زیرا قبل از اینکه بتوانید روابط با تامین‌کنندگان منابع را تمرین کنید، در ابتدا باید یک ساختار قوی برای فروش داشته باشید که بتواند از یک کانالِ تحویل محصولات، پشتیبانی کند. اگرچه این پلتفرم گزینه‌ای عالی برای هر نوع کسب و کاری است که تلاش خود را برای رسیدن به میزان معقولی از فروش سه ماهه شروع کرده است و همچنین برای کمپانی‌های متوسطی که می‌خواهند در ارزیابی‌های خود از منابع، ثبات بیشتری داشته باشند.

Drupal Commerce

Drupal Commerce تنها پلتفرم‌ تجارت الکترونیک است که به طور کامل در یک سیستم مدیریت محتوا (CMS) ساخته شده است. کاربران Drupal Commerce می‌توانند به راحتی فروشگاه خود را به شکل دلخواه درآورند. در نتیجه این برای بازاریابانی که الزاماً مشکل زیادی با کار تخصصی در مورد پلتفرم‌های تجارت الکترونیک ندارند، ایده‌ال است.

Drupal Commerce همچنین بسیار انعطاف‌پذیر است، یعنی کاملا قابل مقیاس‌بندی و پیکره‌بندی است که یعنی اساساً برای مقیاس‌دهی ساخته شده است؛ اما این پلتفرم احتمالاً به درد کارآفرینانی که در مراحل اولیه هستند، نمی‌خورد. برای استفاده از کل ظرفیت Drupal Commerce، دست کم به یک توسعه‌دهنده داخلی نیاز دارید که بتواند به شما در راه‌اندازی فروشگاه‌ها و پیکره‌بندی کلی برای چگونگی عمل نمودن پلتفرم‌ تجارت الکترونیک کمک کند. قبلاً گفته شد که این یک ابزار بسیار با ارزش است که نیازی به مبالغ صدور پروانه ندارد، بنابراین نه تنها یک راه‌حل قدرتمند بلکه یک راه‌حل مقرون به صرفه است.

Shopify

همانطور که از نام آن پیداست، Shopify کلاً در مورد کمک به شما در خصوص راه‌اندازی یک فروشگاه آنلاین است، به نحوی که می‌توانید به صورت آنلاین بفروشید و به نظر من یکی از پلتفرم‌های تجارت الکترونیک قدرتمند و مجهز در این میان است. همچنین در حال حاضر این پلتفرم یکی از محبوب‌ترین سایت‌های راه‌اندازی تجارت الکترونیک در بازار است و بر این اساس Shopify گزارش داده که اکنون بیش از ۱۰۰٫۰۰۰ فروشگاه با استفاده از پلتفرم آن‌ها وجود دارد.

با استفاده از Shopify، می‌توانید مقدار نامحدودی از محصولات را با کنترل آسان بر روی تنوع و موجودی کل، بارگذاری کنید. همچنین به همراه آن یک موتور تخصیص کد تخفیف وجود دارد و هزینه‌ای بابت معاملات از شما کسر نمی‌شود. نکته قشنگ در مورد Shopify فروشگاه اپلیکیشن آن است که در آن بیش از ۱۰۰۰ اپلیکیشن مفید به صورت رایگان و پولی، ارائه می‌شود.

پلتفرم‌های تجارت الکترونیک که می‌توانند به شما در انجام هر نوع ایده که می‌خواهید بازار دیجیتال شما آن را پوشش دهد، به حد کافی وجود دارند. به هر حال انتخاب یک روش تجارت الکترونیک به معنی سرمایه‌گذاری در وقت و پول است. قبل از انتخاب هر نوع پلتفرمی به شما توصیه می‌کنیم که یک بررسی جامع از نیازهای حال حاضر خود، انجام دهید.

چیستی سازمان پلتفرمی و پلتفرم سازمانی

در تعریف پلفترم بیان کردیم، پلتفرم یک شبکه ارتباطی و اطلاعاتی می باشد که در آن با استاندارد سازی و تسهیل تعاملات بین اجزای پلتفرم و ایجاد دانش از طریق پردازش اطلاعات موجود در پلتفرم، ارزش افزوده ایجاد می شود. سازمانهایی که علاوه بر فعالیت و ماموریت اصلی خود، بقیه فعالیت های سازمانی خود را نیز روی پلتفرم ها و با استفاده از اجزای پلتفرمی انجام دهند، سازمان های پلتفرمی نامیده می شوند. نحوه طراحی و اجرای فرایند ها و همچنین نمودار سازمانی در این دسته از سازمانها کاملا متفاوت بوده و تشخیص محدوده های سازمان معمولا به سادگی میسر نمی باشد و از آنها به عنوان سازمان بدون مرز یاد می شود.

از سازمان های پلتفرمی به عنوان سازمان های بدون مرز یاد می شود.

در سازمان های پلفترمی، معماری سازمانی نه بر اساس محدودیت های انسانی، بلکه بر اساس توانمندی های تکنولوژی های ارتباطی شکل می گیرد.

در پلتفرم های سازمانی که انواع آنها را اینجا توضیح دادیم-، بخشی از خدمات سازمانی(معمولا سمت مشتری) روی پلتفرم قرار می گیرد و معمولا از پلتفرم های ساده دوسویه استفاده می شود. در حالیکه در سازمانهای پلتفرمی کل ساختار سازمانی شامل فرایند های داخل سازمان و فرایند های خدمات سمت مشتری روی پلتفرم قرار می گیرد. پلتفرم های مورد استفاده در این مورد پلتفرم های N سویه هستند که N می تواند به سمت اعداد بسیار بزرگ میل کند.

پلتفرم های مورد استفاده در سازمانهایی نظیر دیجی کالا، معمولا ساده و با تعداد محدودی از اجزا مرتبط می باشند. مثلا در پلتفرم دیجی کالا فروشندگان به خریداران وصل می شوند.

آخرین تحول در حوزه تحول دیجیتال ، تشکیل سازمان ها بر بستر پلتفرم می باشد. در این تحول یا به عبارتی انقلاب، مرزهای معمول سازمانهای سنتی در حال از بین رفتن است و محدودیت منابع در سازمانها به عنوان یک محدودیت وجود ندارد.

به عنوان مثال نیروهای انسانی این سازمانها می توانند در هر کجای دنیا ساکن باشند و یا تامین کنندگان مواد اولیه و خدمات سازمانی این سازمانها توسط تیم ها یا شرکت هایی در هر کجای دنیا تامین شود. بازارهای فروش و فعالیت این سازمانها نیز مرز مشخصی نداشته و هرجا که مزیتی برای عرضه وجود داشته باشد، بازار این سازمانها محسوب می شود.

همچنین بهره وری به عنوان مهمترین عامل ارزش افزوده، با معیار های موجود در سازمان های پلتفرمی، می تواند بیشتر از 100 درصد شود! پدیده ای که معادل عبور از سرعت نور در جهان واقعی است!

سازمان های پلفترمی از بلوک های سازمانی استاندارد استفاده می کنند، که قابلیت شخصی سازی برای نیازهای هر سازمان را دارند. هر بلوک با ارتباطات استاندارد، قابل ارتباط با بقیه بخش های سازمان یا سازمانهای بیرونی می باشد.

کلیه منابع سازمان اعم از منابع انسانی، مالی، تکنولوژیکی، ارتباطی، دانشی و. تک به تک قابلیت برنامه ریزی و بکارگیری دارند. همچنین هر منبع می تواند نقش های مختلفی را در سازمانهای مختلف به عهده گیرد.

در سازمان های پلتفرمی معماری سازمان N بُعدی است یعنی همزمان یک منبع سازمانی می تواند در N سازمان دیگر مورد استفاده قرارگیرد.

در آينده در خصوص مفهوم سازمان های پلتفرمی و ابعاد، زوایا، مزایای و تفاوت های آن ها بیشتر صحبت خواهیم کرد.

ما در مجموعه دانش بنیان تـکـچی با سابقه ارزیابی، عارضه یابی و رتبه بندی حرفه ای و جامع بیش از 500 شرکت معتبر ایرانی در حوزه های مختلف پتروشیمی، نفت و گاز، فناوری اطلاعات، پزشکی و دارویی و. بر مبنای سه گام ارزیابی توان فرآیندی، ارزیابی نتایج وارزیابی تاب آوری سازمانیِ مدل بومی و توسعه یافته تعالی سازمانی TEM1000 در قالب بیش از 30 خدمت و 13 محصول متنوع ارزیابی، خودارزیابی و عارضه یابی، مفتخریم اعلام کنیم به عنوان اولین و تنها مجموعه تخصصی و فعال در حوزه طراحی و پیاده سازی سازمان پلتفرمی در سطح کشور، آماده ارائه مجموعه ای از بهترین، امن ترین و کامل ترین خدمات به سازمانها، ارگانها، نهادها و شرکت های بخش دولتی و خصوصی در این حوزه هستیم.

از مجموعه سازمان های طراحی شده توسط مجموعه تکچی بر مبنای مفهوم سازمان های پلتفرمی، می توان به سامانه ناب و نو، سامانه باهم، سامانه معلم یار و سامانه سیتی رخش اشاره کرد.

ساختار کسب و کار پلتفرمی

پیشنهاد می شود قبل از مطالعه این بخش، بخش های قبلی این مقاله را از طریق لینک های زیر مطالعه نمائید:

مدل کسب و کار دیجیتال

مدل اقتصادی

یک مدل اقتصادی نوین را روی مدل قدیمی سوار نکنید

مدل های اقتصادی ـ یا به تعبیر دیگر شیوه های پول سازی ـ کم و بیش ماندگار و پاینده هستند. آنچه تغییر کرده، رشد افسارگسیخته و انبوه داده ها و تکنولوژی است که این قدرت را دارد که جریان سودآوری موجود یا طرز نگرش نسبت به مشتری را وارونه کند و به صحنه ­ی رقابت آرایش دیگری بدهد. کارآفرینان به جستجوی نسخه های دیگری از مدل­ های موجود ادامه می دهند. سه مدل اصلی که رونق می یابند این ها هستند:

• پلتفرم: مدلی است که تأمین ­کننده و کاربر را به هم می­ رساند. در این مدل، یک اهرم میانجی وجود دارد که قدرت اقتصاد دیجیتال را اعمال می­ کند ـ هزینه ­ی محدود در تولید هر واحد محصول اما ارزش­ آفرینی تصاعدی ـ تا از این طریق مصرف محصول را افزایش دهد و ارزش شبکه­ ای پدید آورد. نتیجه: برنده، حداکثر استفاده را از مخزن سود (profit pool) می ­برد.
• خدمت آنی (As a service): مدلی است که ظرفیت دیجیتالی در تحلیل آنی و از راه دور اطلاعات در فضای ابری را مورد استفاده قرار می­ دهد و تولیدکننده را مجبور می­ کند کیفیت خدمات رسانی خود را هر روز به کاربران اثبات نماید. نتیجه: ایجاد روابط مستحکم با مشتری و بدین ترتیب ایجاد خلل در مدل ­های کسب و کار سنتی.
• رایگانش (free/mium): مدلی است که ارزش را به ­طور رایگان به کاربر ارائه می ­کند. به چه علت؟ پس بقای خودش در چیست؟ یا محصولات دیگری را در جنب آن ارزش رایگان به مشتری می­ فروشد یا در ارائه ­ی رایگان محصول یا خدمت، پایگاه داده ای ایجاد می ­کند و آن پایگاه را اهرم می­ کند تا در بازار دیگری رقابت را برنده شود. نتیجه: مخزن سود تحلیل ­رفته یا تخلیه­ شده،‌ چون شرکت های سنتی هم ساختار کسب و کار پلتفرمی با ارائه ­ی رایگان محصول و خدمات رقابت می ­کنند.

در بسیاری از کسب وکارها این مدل­های سه­ گانه اغلب به­ هم مرتبط و پیوسته ­اند، و این ارتباط و به­ هم ­پیوستگی گاه به لطف جریان اطلاعات و تکنولوژی زیربنایی بسیار تنگاتنگ است. برای مثال،‌ اوبر کسب­ و کاری از مدل خدمت آنی است که بر پلتفرمی متشکل از مسافران و رانندگان بنا شده است.

این مدل ­های اقتصادی نو اغلب فرایندهای عملیاتی جدید یا تجربه­ ی مشتری جدید می­ طلبند. این را در نظر بگیرید که یک کسب ­و کار خدمت آنی به ­طور هفتگی یا روزانه با تفاوت در ارزش ملموس خود روبرو است. خریدهایی که قبلاً هر پنج سال یکبار انجام می ­شد،‌ مثل خرید خودرو، حالا جای خود را به تصمیم­ های روزانه داده است ـ امروز با اوبر مسافرت کنم یا با لیفت. در جهان امروز که جهان خدمات ­رسانی به مشترکین است، هر تعامل با مشتری فرصتی است که او را به تحسین وا دارید و برای یک عمر مشتری خود کنید یا او را برای همیشه از دست بدهید. مدل ­های خدمت رسانی آنی مستلزم آنند که شرکت هر روز مشتریان خود را از نو به دست بیاورد.

این فرایند به ­شدت در تنوع گسترده­ ای از کسب وکارهای ابربنیاد (cloud-based) که تکنولوژی ها و ابزارها و محصولات را به­عنوان خدمات،‌ از طریق شبکه آنهم اغلب به صورت دیجیتالی، به مشتری تحویل می ­دهند به کار می­ آید. حتی بومیان دیجیتال مثل پلوتون تحول بیشتری به سوی این مدل داشته ­اند. وقتی پلوتون به راه افتاد مشتریان در ازای دوچرخه و تحویل دوچرخه بیش از دو هزار دلار پرداخت می ­کردند ($۲,۲۴۵) و مبلغ کمی هم برای اشتراک ماهانه می ­دادند ($۳۹). این شرکت مدل خود را به­ سرعت تغییر داد و از پاییز سال جاری این ضابطه را پیاده کرد که مشتری جدید بتواند با پرداخت مبلغ صد و پنجاه دلار برای یک ماه دوچرخه داشته باشد؛ آن سی­ونه دلار هزینه ­ی اشتراک هم به جای خود! پس شرکت، خود را به مدل خدمات رسانی آنی نزدیک­تر کرد.

شرکت ­های فعال سنتی که علیه این مدل ­ها می ­جنگند خواهند گفت: تهدیدی که متوجه کسب و کار شما است یک چیز فیزیکی و واقعی است. در پاسخ باید گفت پلتفرم های موفق در بسیاری از صنایع بر مبنای دینامیک «برنده بیشترین سود/ سهم را می­ برد» (winner-takes-most) کار می­ کنند. در واقع از ده شرکتی که در صدر ارزش ­آفرینی در دنیا هستند هفت شرکت بر پلتفرم ها قرار دارند. از این گذشته، شورشیان [شرکت­ های دیجیتالی که بر علیه شرکت ­های سنتی می­ شورند] اغلب انگیزه ­های استراتژیک مختلفی دارند. در یک صنعت کسب درآمد می ­کنند، به صنعت دیگری می­ روند تا ارتباط با مشتری را گسترش دهند، یا چه ­بسا به سرمایه ­گذاری مخاطره ­آمیزی دست بزنند و بر سر کسب مشترکین بیشتر،‌ به قیمت از دست دادن سود، با دیگران رقابت کنند. رقبای جدید، به ­ویژه آنها که مدل­ های رایگانشی (freemium) را استفاده می ­کنند ممکن است خدمات و محصولات خود را به قیمتی به مشتری عرضه کنند که شرکت ­های سنتی هیچ سودآوری بلندمدتی را در آن متصور نیستند. برای شرکت ­های سنتی، مانع اصلی در راه نوآوری در این زمینه، بسیج ­کردن سازمان در جهت ایجاد کسب وکار جدیدی است که شرایط اقتصادی اش از کسب­ و کار فعلی ضعیف­ تر است.

پاسخ چیست؟ برای تازه ­کارها، راه­ حل در این نیست که مدل اقتصادی جدید را بر کسب ­و کار سنتی سوار کنند. مدل جدید فشار بسیار شدیدی بر همه ­ی جنبه­ ها و ابعاد کسب ­و کار موجود می ­آورد زیرا کسب و کار موجود با خدمات ­رسانی و ایجاد تجربه­ ی خاصی برای مشتری سازگار شده و فرایندهای عملیاتی ­اش همه در آن راستا جهت­ دهی شده­ اند.

تیم­ های رهبری و هیئت مدیره­ ها برای تمرکز بر موضوع باید چند سوال اساسی از خود بپرسند: