بازار مس داخل کشور

میزان مصرف مس تصفیه شده در بازار داخل چقدز است؟

معاون طرح‌های توسعه معدن و صنایع معدنی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران ( ایمیدرو) گفت: سال‌های ۹۷ و ۹۸ مصرف ظاهری مس تصفیه شده در کشور حدود ۱۶۰ هزار تن بود که ۲ سوم آن به شکل کاتد استفاده شد.

گسترش نیوز: محمد آقاجانلو افزود: علاوه بر مصرف مشتریان داخلی، بقیه تولید توسط شرکت ملی صنایع مس ایران برای تبدیل به مفتول به مصرف رسید.

وی یادآور شد: انتظار می‌رود به دلیل رکود بازار، مصرف واقعی از میزان یاد شده نیز کمتر شود و گمرک ایران نیز آمارهایی از صدور مس کار نشده دارد که احتمال می‌رود به صادرات غیر متعارف کاتد مس توسط برخی شرکت‌ها باشد.

پیش از این شرکت یاد شده، اعلام کرد: تولید کاتد برای نخستین بار در تاریخ فعالیت این شرکت در پایان سال ۹۸ به ۲۵۰ هزار و ۱۳۳ تن رسید.

صادرات کنسانتره مس خام فروشی نیست

آقاجانلو در ارتباط با موضوع صادرات کنسانتره مس توضیح داد: کنسانتره به عنوان محصول میانی شرکت مس محسوب می‌شود که بخشی از آن برای تبدیل به محصول کاتد و بخشی دیگر به عنوان محصول میانی به منظور صادرات، تولید می‌شود.

وی تصریح کرد: صادرات کنسانتره مس، خام فروشی محسوب نمی‌شود و در صنایع معدنی، خام فروشی در هر زنجیره‌ای بنابر تکامل واحد‌های بالادستی و پایین دستی شرایط خاص خود را دارد که مدام باید از سوی ستادهای تخصصی به روز آوری شود.

همچنین شرکت مس از تولید بیش ازیک میلیون و ۱۸۰ هزار تن کنسانتره در سال ۹۸ خبرداد که در تاریخ فعالیت آن بی‌سابقه است.

برخورداری تولید کنسانتره از بالاترین حاشیه سود

آقاجانلو اضافه کرد: امروز بهره‌برداری سریعتر از طرح‌های در دست اجرای بخش مس که اکنون در دستور کار قرار دارد، موجب افزایش تولید محصول اقتصادی کنسانتره مس می‌شود که از بالاترین حاشیه سود در بین کلیه محصولات زنجیره تولید مس برخوردار است.

وی تصریح کرد: انتظار می‌رود در دوره چهار ساله آینده با راه‌اندازی طرح‌های توسعه در بخش مس، بیش از ۷۰ درصد به ظرفیت کنسانتره افزوده خواهد شد.

بستر مناسب برای توسعه صنایع معدنی

معاون طرح‌های توسعه ایمیدرو خاطرنشان ساخت: امروز ذخایر غنی معدنی، موقعیت ممتاز جغرافیایی و دیگر فاکتورهای شا خصی که درکشور وجود دارد، می‌تواند بستر مناسبی برای توسعه در بخش‌های مختلف به ویژه صنایع معدنی و صادرات باشد.

وی برقراری روابط تجاری - اقتصادی سازنده و بلند مدت در عرصه بین‌المللی را ضامن ارتقای صادرات با پرهیز از مداخلات سیاسی در مبحث فنی- اقتصادی و اصلاح قوانین و مقررات دانست.

معرفی گروه فلزات اساسی

صنایع مرتبط با فلز همواره نقشی استراتژیک در اقتصاد جهانی داشته است و ایران نیز به واسطه قرار گرفتن معادن فلزی بسیار زیاد در محدوده جغرافیایی خود، در سالیان اخیر به عنوان یکی از کشورهای مطرح در تولید محصولات مرتبط با فلزات اساسی بوده است. سرمایه گذاری های متعدد در صنایع فلزی ایران موجب گسترش شرکت ها و کارخانه های فعال در این حوزه شده است و همین عامل، بازار مس داخل کشور گروه فلزات اساسی در بازار سرمایه را تشکیل داد. در حال حاضر گروه فلزات اساسی در بازار سرمایه ایران پس از گروه محصولات شیمیایی، بیشترین ارزش بازار را در اختیار دارد و همواره به عنوان یکی از پر حجم ترین گروه های این بازار شناخته می شود.

معرفی گروه فلزات اساسی

در قرن بیستم و با دگرگون شدن تکنولوژی صنایع، در ایران نیز کارخانه های متعددی به وجود آمدند و به دلیل وجود معادن مختلف فلزی مانند سنگ آهن، روی، مس و. در ایران، زمینه های لازم برای فعالیت در این حوزه فراهم بود و همین موضوع موجب سرمایه گذاری های بزرگ در معادن مختلف و سپس احداث کارخانه های متعدد برای تکمیل زنجیره تولید مواد اولیه استخراج شده از این معادن بود. بنابراین زیربنای اصلی صنایع مرتبط با فلزات اساسی، وجود مواد اولیه کافی در ایران برای فعالیت این صنایع بود؛ از طرف دیگر سیاست های دولت های گذشته همواره بر عدم وابستگی به درآمدهای نفتی بوده و صنایع فلزی را می توان به عنوان یکی از بخش های یاری دهنده به اقتصاد کشور نام برد.

اهمیت صنایع فلزی

اصلی ترین انگیزه برای احداث صنایع فلزی در ایران، جلوگیری از خام فروشی بوده است؛ چرا که میزان ارزآوری ناشی از خام فروشی مواد اولیه قابل مقایسه با درآمدهای بدست آمده از محصولات انتهای زنجیره تولید نیست.

تشکیل گروه فلزات اساسی در بازار سرمایه

احداث کارخانه های متعدد در حوزه تولید محصولات فلزی همچون صنایع مرتبط با مس، فولاد، روی، آلومینیوم و. در ایران باعث سرمایه گذاری متعدد در این حوزه شد؛ از طرف دیگر عمده شرکت های فعال در این حوزه در مالکیت دولت بودند و به همین دلیل سیاست های کلی اقتصاد ایران، شرکت ها را به سمت خصوصی سازی هدایت کرد و یکی از بخش هایی که می توانست کارخانه ها و شرکت های فعال در این حوزه را پذیرش کند، بازار سرمایه بود. بنابراین با پذیرش شرکت های حوزه فلزات اساسی، گروهی تحت عنوان «گروه فلزات اساسی» به وجود آمد که در حال حاضر با در اختیار داشتن بیش از 17 درصد ارزش بازار سرمایه، به عنوان دومین گروه بزرگ این بازار شناخته می شود.

حوزه فعالیت و خدمات گروه فلزات اساسی

حوزه فعالیت شرکت های فعال در این گروه بسیار گسترده است؛ اما به طور کلی هر محصولی که به فلزات مرتبط می شود را می توان در سبد تولیدات و خدمات شرکت های فعال در گروه فلزات اساسی پیدا کرد؛ برخی از محصولات و خدمات این گروه عبارت اند از:

• اکتشاف، استخراج و بهره برداری از معادن فلزی و غیر فلزی مورد نیاز صنعت فولاد از جمله استخراج و فرآوری سنگ آهن، دولومیت و تولید سنگ آهن دانه بندی،کنسانتره، گندله و.
• طراحی و تولید و مونتاژ کلیه سازه ها و مشتقات فولادی
• تولید کابل و سیم و میلگرد و پروفیل های آلومینیومی
• تهیه و توزیع انواع و اقسام شمش های فولاد، انواع و اقسام کلاف و ورق فولادی، تسمه و نوار فولادی و انواع مختلف لوله های آهنی سیاه و فولاد مخصوص و آلومینیومی، پروفیل های مخصوص فولادی
• تولید راد و بیلت آلومینیومی و آلیاژهای آن
• ذوب و ریخته گری و نورد فلزات آهن و فولادهای آلیاژی جهت تولید مقاطع هندسی استاندارد
• طراحی، ساخت و تولید انواع لوله و پروفیل وسایر مصنوعات فلزی و انجام خدمات فلزی و شکل دادن فلزات
• تولید سرب و روی
• اکتشافات، استخراج و بهره برداری از معادن مس
• تولید انواع شمش های فولادی به روش ریخته گری مداوم و تک باره ای
• تولید انواع قطعات صنعتی از جمله پاتیل سرباره فولاد سازی
• کوکیل و متعلقات مربوطه جهت شمش ریزی
• انواع قالب برش و پرس بدنه خودرو از جنس چدن های آلیاژی و سایر قطعات ریخته گری چدنی و فولادی
• و.

نکته: مواردی که در قسمت بالاتر نام بردیم تنها بخشی از خدمات شرکت های فعال در گروه فلزات اساسی است که به طور خلاصه در اینجا به آن اشاره شد.

شرکت های فعال در گروه فلزات اساسی

شرکت های زیادی در این گروه فعالیت می کنند و به طور کلی می توان آن ها را به 2 دسته شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران تقسیم کرد.

شرکت های فلزی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

• ملی‌ صنايع‌ مس‌ ايران‌ (فملی)- بازار اول (تابلوی اصلی) بورس
• فولاد مباركه اصفهان (فولاد)- بازار اول (تابلوی اصلی) بورس
• ملی‌ سرب و روی‌ ايران‌ (فسرب)- بازار دوم بورس
• غلتک سازان سپاهان (فسازان)- بازار دوم بورس
• فولاد خوزستان (فخوز)- بازار اول (تابلوی اصلی) بورس
• مس‌ شهيد باهنر (فباهنر)- بازار اول (تابلوی اصلی) بورس
• كالسيمين‌ (فاسمين)- بازار اول (تابلوی اصلی) بورس
• گروه صنعتی سپاهان‌ (فسپا)- بازار دوم بورس
• پارس فولاد سبزوار (فسبزوار)- بازار دوم بورس
• فولاد كاوه جنوب كيش (كاوه)- بازار دوم بورس
• فرآوری موادمعدنی ايران‌ (فرآور)- بازار اول (تابلوی فرعی) بورس
• فولاد اميركبير کاشان (فجر)- بازار اول (تابلوی فرعی) بورس
• لوله و ماشين سازی ايران‌ (فلوله)- بازار دوم بورس
• نورد آلومينيوم‌ (فنوال)- بازار اول (تابلوی فرعی) بورس
• توليدی فولاد سپيد فراب كوير (كوير)- بازار دوم بورس
• فروسيليس‌ ايران‌ (فروس)- بازار اول (تابلوی فرعی) بورس
• آلومينيوم ايران‌ (فايرا)- بازار دوم بورس
• سپنتا (فپنتا)- بازار دوم بورس
• توسعه معادن وصنایع معدنی خاورميانه (ميدكو)- بازار دوم بورس
• آلومراد (فمراد)- بازار دوم بورس
• نورد و قطعات‌ فولادی‌ (فنورد)- بازار دوم بورس
• سرمايه‌گذاری توكا فولاد، هلدينگ (وتوكا)- بازار اول (تابلوی اصلی) بورس
• فولاد آلياژی ايران (فولاژ)- بازار اول (تابلوی فرعی) بورس
• فولاد خراسان (فخاس)- بازار دوم بورس

شرکت های فلزی پذیرفته شده در فرابورس ایران

• سهامی ذوب آهن اصفهان (ذوب)- بازار دوم فرابورس
• مجتمع جهان فولاد سيرجان (فجهان)- بازار اول فرابورس
• گروه ‌صنعتی سديد (وسديد)- بازار پايه زرد فرابورس
• ذوب روی اصفهان (فروی)- بازار اول فرابورس
• زرين معدن آسيا (فزرين)- بازار اول فرابورس
• معدنی كيميای زنجان گستران (كيميا)- بازار اول فرابورس
• صنايع فولاد آلياژی يزد (فولای)- بازار اول فرابورس
• فولاد هرمزگان جنوب (هرمز)- بازار دوم فرابورس
• فولاد كاويان (فوكا)- بازار مس داخل کشور بازار پايه زرد فرابورس
• صنعت روی زنگان (زنگان)- بازار اول فرابورس
• شركت آهن و فولاد ارفع (ارفع)- بازار دوم فرابورس
• صنايع تجهيزات نفت (فنفت)- بازار پايه زرد فرابورس
• گسترش صنايع روی ايرانيان (فگستر)- بازار دوم فرابورس
• نورد و لوله اهواز (فاهواز)- بازار پايه نارنجی فرابورس
• صنايع مس افق كرمان (فافق)- بازار پايه زرد فرابورس
• توليد و توسعه سرب روی ايرانيان (فتوسا)- بازار دوم فرابورس
• آلومتک‌ (فالوم)- بازار پايه زرد فرابورس
• فولاد افزا سپاهان (فافزا)- بازار پايه زرد فرابورس
• ماداكتو استيل كرد (فماک)- شرکتهای کوچک و متوسط فرابورس
• لوله و تجهيزات‌ سديد- (فسديد)- بازار پايه قرمز فرابورس

بزرگترین شرکت فعال در گروه فلزات اساسی

شرکت فولاد مبارکه اصفهان با ارزش بازار بیش از 280 هزار میلیارد تومان به عنوان بزرگترین شرکت در این گروه شناخته می شود. این شرکت بزرگترین واحد صنعتی خصوصی در ایران است و عملیات اجرایی آن در سال 1360 آغاز شد و در سال 1371 به بهره برداری رسید. گسترش فعالیت های این شرکت، فولاد مبارکه را به یک هلدینگ بزرگ با زیر مجموعه های فراوان تبدیل کرده است؛ به گونه ای که ساختار این شرکت و محصولات ارائه شده توسط آن در ایران بی نظیر است.

محصولات و خدمات ارائه شده توسط شرکت فولاد مبارکه اصفهان

خدمات و محصولات این شرکت بسیار گسترده است و عموم مردم شرکت فولاد مبارکه را به عنوان تولید کننده فولاد می شناسد؛ لازم به ذکر است که علاوه بر تولید فولاد در این کارخانه که آن را به بزرگترین تولید کننده فولاد در ایران تبدیل کرده است، محصولات و خدمات متنوعی نیز ارائه می شود. به طور کلی محصولات این شرکت شامل آهک پخته،گندله، فولاد خام و تخت، ورق سیاه، ورق روغنی، ورق گالوانیزه، ورق اسیدشویی، ورق رنگی، ورق قلع اندود و. است.

شرکت های وابسته فولاد مبارکه اصفهان

شرکت فولاد مبارکه اصفهان به عنوان یک هلدینگ بازار مس داخل کشور با شرکت های متعددی همکاری می کند. از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان
• شرکت فولاد سفید دشت چهارمحال بختیاری
• شرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری
• شرکت فولاد امیرکبیر کاشان (فجر)
• شرکت بین‌المللی مهندسی سیستم‌ها و اتوماسیون (ایریسا)
• شرکت فرهنگی ورزشی فولاد مبارکه اصفهان
• شرکت فنی مهندسی فولاد بازار مس داخل کشور مبارکه
• شرکت معدنی و صنعتی فولاد سنگ مبارکه اصفهان
• شرکت فلز تدارک
• شرکت نوین الکترود ارکان
• هلدینگ سرمایه‌گذاری توکا فولاد
• شرکت‌های زیرمجموعه توکا
• هلدینگ فولاد متیل

سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان

سهام این شرکت در سال 1385 در بازار سرمایه پذیرفته شده و در حال حاضر معاملات آن با نماد «فولاد» در بازار اول (تابلوی اصلی) بورس اوراق بهادار تهران انجام می شود. لازم به ذکر است که به علت ارزش بازار بالایی که این شرکت دارد، همواره تاثیرات زیادی بر روی شاخص کل می گذارد و اصطلاحا یک شرکت شاخص ساز محسوب می شود. سازمان توسعه ونوسازی معادن وصنايع معدنی ايران (ایمیدرو) با در اختیار داشتن بیش از 17 درصد سهام شرکت فولاد مبارکه به عنوان بزرگترین سهامدار آن شناخته می شود.

عوامل موثر بر سودآوری شرکت های فعال در گروه فلزات اساسی

شرکت های متعددی در این گروه فعالیت می کنند و با توجه به موضوع فعالیت آن ها، نوع سودآوری نیز متفاوت خواهد بود؛ اما با بررسی های بیشتر می توان عوامل مشترکی نیز در بین آن ها شناسایی کرد که در ادامه به معرفی برخی از این عوامل می پردازیم.

قیمت های جهانی

یکی از ویژگی های مثبت گروه فلزات اساسی این است که اکثر شرکت های فعال در آن، شامل قیمت گذاری دستوری نمی شوند و برای فروش محصولات خود از قیمت های جهانی پیروی می کنند که همین عامل موجب سودآوری خوب آن ها شده است. به عنوان مثال شرکت های تولید کننده فولاد مانند فخوز، فجر و. محصولات خود مانند شمش، ورق و. را متناسب با قیمت های جهانی به فروش می رسانند. لازم به ذکر است که برخی از شرکت های فعال در گروه فلزات اساسی علاوه بر فروش محصولات خود در داخل، به بازارهای بین المللی نیز صادرات دارند؛ اما با توجه به تحریم های اقتصادی، این شرکت ها مجبورند محصولات خود را با تخفیف به مشتری عرضه کنند.

نرخ بازار مس داخل کشور دلار

از 3 جهت می توان به تاثیر نرخ دلار در سودآوری و ارزش سهام این شرکت ها نگاه کرد:

دیدگاه اول: همانطور که گفته شده اکثر شرکت های فعال در گروه فلزات اساسی از قیمت های جهانی پیروی می کنند و این قیمت ها نیز با دلار محاسبه می شوند؛ بنابراین برای تبدیل قیمت های جهانی به نرخ های ریالی داخلی، بایستی آن ها را در قیمت دلار ضرب کنیم. به همین دلیل نرخ های بدست آمده کاملا متناسب با نرخ دلار هستند و با نوسانات نرخ ارز در ایران، میزان فروش این شرکت ها نیز دچار تغییر می شود.

دیدگاه دوم: همانطور که اشاره شد برخی از شرکت های فعال در گروه فلزات اساسی، محصولات صادراتی دارند و فروش این محصولات با قیمت دلار رابطه مستقیم دارد؛ بنابراین با افت و یا افزایش نرخ دلار، قیمت های صادراتی نیز دچار نوسان می شود.

دیدگاه سوم: شرکت ها دارایی دلاری دارند؛ به این معنا که با بالا رفتن نرخ دلار علاوه بر سودسازی هایی که انجام می دهند، دارایی های مختلف آن ها از جمله زمین، تجهیزات، ماشین آلات، مواد اولیه و. نیز خود را با این تورم و افزایش قیمت هماهنگ می کنند و این موضوع تنها به شرکت های گروه فلزات اساسی خلاصه نمی شود و هر شرکتی که دارایی داشته باشد، با افزایش نرخ دلار، سهام آن نیز افزایش قیمت خواهد داشت.

قیمت انرژی

یکی از چالش های همیشگی صنایع تولید فولاد، مس و به طور کلی صنایع مرتبط با فلزات اساسی، قیمت انرژی مصوب دولت است؛ از آنجا که فروشنده اصلی حامل های انرژی (برق، گاز و. ) در ایران خود دولت است، همواره دستکاری هایی در نرخ فروش انرژی به شرکت های مختلف انجام می دهد و در سالیان اخیر در بررسی شرکت های فعال در این حوزه، همواره نوسان قیمت حامل های انرژی به عنوان یکی از ریسک های این صنایع محسوب می شود و در این زمینه ابهام به وجود می آید و قطعا سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی به دنبال فرصت های کم ریسک هستند و با مشاهده ابهامات موجود در صورت های مالی شرکت ها، از سرمایه گذاری در آن ها خودداری می کنند.

بورس کالا

با فراهم شدن زیرساخت های مربوط به بورس کالا و دریافت مجوزهای لازم، محصولات برخی از این شرکت ها، در بورس کالا عرضه می شود؛ که این موضوع علاوه بر ایجاد شفافیت در عرضه و تقاضا، موجب افزایش سودآوری این شرکت ها نیز شده است.

جمع بندی

گروه فلزات اساسی دومین گروه بزرگ در بازار سرمایه به لحاظ ارزش بازار است و شرکت های فعال در آن، عمدتا سودسازی های مناسب و جذابی را انجام می دهند و بسیاری از فعالان این بازار، سهام شرکت های این گروه را برای گرفتن سود تقسیمی در مجمع خریداری می کنند. از طرف دیگر به دلیل تحریم های اعمال شده بر ایران و عدم واردات محصولات مشابه، همواره تقاضای خوبی برای خرید محصولات این شرکت ها وجود دارد و روند سودآوری آن ها معمولا عملیاتی است و سهامداران با دید بلندمدت نیز می توانند در آن سرمایه گذاری کنند.

چشم‏‏‌انداز بورسی فلز سرخ

آرش صدیقی تحلیلگر بازار سرمایه مس فلزی سرخ‌‌‌رنگ است. این فلز از معدود عناصری است که در طبیعت به شکل خالص یافت می‌شود. این فلز به‌‌‌دلیل هدایت جریان الکتریکی و گرمایی بالایی که دارد کاربردهای گسترده‌‌‌ای در صنایع گوناگون دارد و از لحاظ ایجاد ارزش در جهان در میان فلزات پس از فولاد رتبه دوم جهان را داراست. عمده مس استخراج شده در صنایع برق و الکتریک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همچنین این فلز در صنایع گوناگونی مانند کانه‌‌‌آرایی، رنگ‌‌‌سازی، ساختمان‌‌‌سازی، کاغذسازی و تولید آلیاژهای مختلف کاربرد دارد. فرآیند تولید مس با استخراج خاک حاوی این عنصر شروع می‌شود. سپس از خاک استخراج شده کنسانتره مس تولید شده و سپس به کاتد (شمش مس) تبدیل می‌شود. کنسانتره مس عیار 25درصدی و کاتد عیار بالای 99درصدی دارد. سپس از کاتد تولید شده مفتول مسی تولید می‌شود. بیش از 50درصد مس تولید شده در جهان در چین مصرف می‌شود. کشورهای شیلی و پرو نیز به‌‌‌ترتیب رتبه‌های اول و دوم جهان را از منظر تولید مس دارند. بنابراین هرگونه رویدادی که بتواند سبب کاهش یا افزایش تولید یا مصرف این کشورها شود محرک افزایش یا کاهش قیمت مس است. ایران نیز رتبه پانزدهم جهان را از منظر تولید این فلز در جهان داراست و هشت معدن فعال در کشور در زمینه استخراج مس در حال فعالیت هستند. طبق بررسی‌‌‌های سیتی‌بانک آمریکا در پنج سال آتی، تنها در سال 2023 جهان با مازاد عرضه این فلز رو‌‌‌به‌‌‌رو است. اما در مابقی سال‌ها کسری عرضه در این فلز وجود دارد که می‌تواند عاملی بر رشد قیمت مس جهانی باشد. دو تولیدکننده بزرگ انواع محصولات مسی در بازار سرمایه ایران حضور دارند که با نمادهای «فملی» و « فباهنر» شناخته می‌‌‌شوند. در ادامه به بررسی این دو نماد خواهیم پرداخت.

شرکت ملی مس ایران

شرکت ملی مس ایران (فملی) با سهم 93‌درصدی از مس محتوای تولید شده، بزرگ‌ترین تامین‌‌‌کننده مس در ایران به شمار می‌آید. این شرکت تقریبا تمام مس پالایش شده کشور را تولید می‌کند و در سال گذشته با تولید 271 هزارتن کاتد سهم بازار 1/ 1‌درصدی را از 23‌میلیون تن کاتد تولید شده در دنیا برای خود به ثبت رساند. ایمیدرو با 12‌درصد بزرگ‌ترین سهامدار این شرکت است، همچنین در لیست سهامداران این شرکت می‌توان به سهامدارانی از جمله صندوق بازنشستگی صنعت مس، شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین و سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات اشاره کرد. ملی مس با طرح‌های توسعه مختلفی که در دست اجرا دارد پیش‌بینی کرده است تا سال 1403 قریب به 500‌هزار تن کنسانتره به تولیدات خود اضافه کند که تقریبا از هر 5/ 4 تا 5 تن کنسانتره مس می‌توان یک تن کاتد تولید کند. از طرفی افزایش تولید کاتد در سال 1399 با افزایش 11‌درصدی به 277‌هزار تن رسیده است. فروش داخلی و خارجی تفاوتی برای شرکت ندارد. ملی مس موظف است معاملات داخلی خود را در بورس کالا انجام دهد و قیمت پایه کاتد در بورس کالا بر مبنای دلار نیمایی محاسبه می‌شود. به همین دلیل قیمت صادراتی و داخلی کاتد تفاوت زیادی ندارند و شرکت پس از پاسخگویی نیاز داخلی، مازاد این مقدار را بر مبنای قیمت مس LME صادر خواهد کرد. رشد مصرف و چشم‌انداز رشد قیمت جهانی مس باعث اقتصادی شدن بهره‌برداری از معادن با عیار پایین‌تر شده است؛ معادنی که شرکت در طول سه دهه اخیر از آنها بهره‌برداری کرده، معمولا عیاری بالای 6/ 0 درصد داشته‌اند و از لحاظ تناژ ذخایر نیز غنی بوده‌اند. اما اکنون و با چشم‌انداز رشد ارزش مس در دنیا، شرکت‌های تولیدکننده مس از جمله ملی مس دست به بهره‌برداری از معادن با عیار پایین‌تر زده‌اند، به طوری که معادن جدید ملی مس عیاری حدود 4/ 0درصد دارند.

ریسک عدم‌النفع از سرمایه‌گذاری واحدهای ذوب و پالایش:‌ نرخ TC/ RC مهم‌ترین فاکتور نفع واحدهای ذوب است که در میان‌مدت انتظار روندی نزولی برای آن داریم. شاخص TC CIF Asia از حدود 88 دلار در سال 2018 به حدود 37 دلار رسیده که باعث شده است واحدهای ذوب و پالایش در مرز ضرر فعالیت کنند.

شرکت صنایع مس شهید باهنر

در سال ۱۳۶۲ و پس از مطالعات ۳ ساله و بازدید از کشورهای اروپایی برای توسعه صنایع جانبی مس در زمینی 785 هکتاری واقع در ۲۱ کیلومتری شهر کرمان محلی به عنوان استقرار مجتمع صنایع جنبی مس در نظر گرفته شد. در سال‌های 13۶۳ و 13۶۴ با خرید دانش فنی و ماشین‌آلات و تجهیزات از گروپ اینداستری تکنیک آلمان برای کارخانه ذوب و ریخته‌گری شرکت مانسمان در نهایت در سال ۱۳65شرکت صنایع نورد فولاد به‌صورت سهامی خاص ثبت شد. این شرکت در همان سال به صنایع مس شهید باهنر تغییر نام یافت و 51 درصد از سهام آن جهت تامین سرمایه‌گذاری ثابت طرح به سازمان تامین اجتماعی فروخته شد. شرکت صنایع مس شهید باهنر در سال ۱۳۸۴ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته و به سهامی عام تبدیل شد. شرکت صنایع مس شهید باهنر (فباهنر)، بزرگ‌ترین مجتمع صنعتی ارتباط‌‌‌دهنده معادن مس و روی کشور با صنایع تولیدی به شمار می‌رود. این شرکت از پنج کارخانه به شرح کارخانه ذوب و ریخته‌‌‌گری، کارخانه نورد، کارخانه اکستروژن و کشش، کارخانه تولید لوله مسی و کارخانه سکه‌‌‌زنی تشکیل شده است. شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین، با داشتن 14/ 77 درصد از سهام «فباهنر»، اصلی‌‌‌ترین سهامدار این شرکت محسوب می‌شود. شرکت پروژه‌های خط تولید لوله مسی، به‌روزرسانی خطوط تولید نورد و راه‌اندازی تولید مقاطع (کانفرم) را در دست اجرا دارد. زمان بهره‌برداری از این طرح‌ها پایان بهمن‌ماه ۱۴۰۱ پیش‌بینی شده است. با توجه به وابستگی حیاتی شرکت به کاتد و اینکه تنها تامین‌کننده آن ملی مس ایران (فملی) است شرکت تصمیم به اجرای طرح تولید کاتد از مواد معدنی نیز دارد اما جزئیات آن هنوز در دست نیست. علاوه بر ریسک‌های سیستماتیک مثل تحریم و شرایطی که در اختیار شرکت نیست، ریسک نوسانات نرخ ارز و نوسانات بورس فلزات لندن (LME) بر ارزش موجودی‌ها و بهای تمام شده محصولات موردتوجه است. محصولات شرکت شامل تسمه و ورق، لوله و مقاطع با جنس مس و برنج است. مواد بازار مس داخل کشور اولیه شامل کاتد مس و شمش روی عمدتا از فملی و فاسمین تهیه می‌شود و محصولات با نرخ دلار نیمایی و LME قیمت‌گذاری و در بورس کالا به عنوان بازار داخل و توسط شرکت‌های واسطه برای بازار صادراتی فروخته می‌‌‌شوند.

مفروضات

افزایش تقاضای ناشی از رشد چشمگیر خودروهای برقی، کاهش بهره‌برداری از طرح‌های توسعه مس در جهان، افزایش احتمالی نرخ بهره آمریکا و کاهش عیار کنسانتره مس از عوامل بالا ماندن قیمت جهانی مس است. همچنین با بررسی‌های به عمل آمده به‌نظر می‌رسد حساسیت سود «فباهنر» به نرخ مس به نسبت فملی کمی بیشتر است که به دلیل کوچک‌تر بودن «فباهنر» است. با مفروضات مطروحه به برآورد سودآوری این دو شرکت صنعت مس پرداخته شده است. برای «فملی» در سال‌جاری فروش 68‌هزار میلیارد تومان و سود شرکت حدود 45‌هزار میلیارد تومان برآورد می‌‌‌شود که این موارد برای سال آینده برای فروش 91‌هزار میلیارد تومان و برای سود حدود 60‌هزار میلیارد تومان خواهد بود که با سرمایه 40‌هزار میلیاردی به ازای هر سهم امسال و سال بعد به ترتیب 113 و 148 تومان سود برآورد می‌شود.

«فباهنر» شرکتی با مقیاس بسیار کوچک‌تر نسبت به «فملی» است و به‌نظر می‌رسد با فروش 2/ 5 هزار میلیارد تومانی برای سال‌جاری و با سرمایه 262‌میلیارد تومانی، حدود 500 تومان سود (EPS) محقق کند. همچنین برای سال آینده 635 تومان سود هر سهم برای این شرکت پیش‌بینی می‌شود.

صادرات ظروف مسی و دستیابی به بازار جهانی

علی اصلانی یکی از مدیران استراتژیک تجاری مجموعه، در این پادکست به شرح بازار مس داخل کشور موضوع صادرات ظروف مسی و دستیابی ایران به بازار جهانی پرداخته است.

آقای اصلانی بیان کرد: برای صادرات ظروف مسی، هیچ فرقی نمی کند که تولید کننده عمده صنایع دستی باشید یا یک فروشنده صنایع دستی؛ می توانید محصولات خود را با هر تعدادی که هست صادر کنید و مشتریان خود را داشته باشید.

ایشان یکی از پر فروش ترین صنایع دستی تولید شده در کشور را محصولات قلم زنی و مینا کاری عنوان کرد و افزود: محصولات دیگر نیز مانند: ظروف شیشه ای، سفال، سرامیک، محصولات چوبی، ظروف مسی و مشتقات آن و جواهرات سنتی، می توانند مشتریان خود را در خارج از کشور داشته باشند.

صادارت و بازار جهانی مس

استاد اصلانی با اشاره به خواص زیاد مس بیان کرد: خواص مس باعث شده است که صنایع دستی مس، بازار خیلی خوبی داشته باشد و به کشورهای مختلفی نظیر: امارات، قطر، ترکیه، چین و خیلی از کشورهای آسیایی و اروپایی صادر شود.

در سال 2018 رقم کل صادرات مس حدوداً چهار میلیون دلار بوده است؛ پس می توان فهمید که یک محصول بسیار خوب و با پتانسیل بسیار بالا برای صادرات وجود دارد که در کشور خود ما تولید می شود.

اما متاسفانه هنوز نتوانسته ایم با وجود این همه تامین کننده و تولید کننده ای که در کشور داریم، بازارهای جهانی را به دست آوریم؛ هر چند که صادرات زیادی از کشور ما انجام می شود، اما نسبت به کشورهایی که حتی تولید کننده نیستند، کمتر صادرات این محصول را انجام می دهیم.

استفاده از روشهای نوین در تجارت مس

ایشان با ارائه توضیحاتی در مورد استفاده از روشهای نوین در تجارت مس و جغرافیای ایران، بیان کرد: کشور ما از نظر جغرافیایی طوری است که می تواند تا شعاع چهار هزار کیلومتر، چهل تا پنجاه کشور را پوشش دهد و به آنها صادر کند؛ آیا تا به امروز توانسته ایم چنین کاری را انجام دهیم؟ آیا توانسته ایم از این ظرفیت خوب استفاده کنیم؟ خیر، پس باید چه کاری انجام دهیم.

امروزه دنیا به سمتی می رود که تجارت را به روش نوین انجام می دهد؛ هر چند که هنوز خیلیها اعتقاد به تجارت رابطه ای و بازاری و حضوری دارند؛ اما بدانید که روشهای نوین کم کم در حال جا افتادن است و افراد مجبور به استفاده از این روشها هستند.

در تجارت نوین دیگر شرکتها و تاجران هزینه حضور، رفت و آمد، وقت و انرژی را پرداخت نمی کنند، این مبالغ را در جایی صرف می کنند که یک مسیر پر رفت و آمد تری باشد تا بتوانند با تعداد افراد و مشتریان بیشتری سر و کار داشته باشند؛ ما هم می توانیم برای محصولاتی که در کشور تولید می شود از این روش استفاده کنیم تا بتوانیم هم بهتر دیده شویم و هم فروش بیشتری داشته باشیم.

اهمیت صادرات ظروف مسی در ایران

وی اهمیت صادرات ظروف مسی را در ایران مهم دانست و به دلایل این موضوع اشاره کرد:

• نیروی کار بسیار ارزان
• تهیه مواد اولیه با قیمت مناسب
• به روز کردن طراحی ظروف مسی توسط تولید کنندگان
• قرار گرفتن ایران در شاه راههای بین المللی
• راحتی صادرات این محصول با پیشرفت حمل و نقل کشور

همه کشورها بر اساس ظرفیتهایی که در کشور خود دارند و یا ظرفیتهایی که برای خود ایجاد می کنند، سعی دارند که اقتصاد کشورشان را بهبود ببخشند.

استاد اصلانی اظهار کرد: کشور ما نیز ظرفیتهای بسیاری دارد که می توانیم با استفاده از آنها اقتصاد کشور را رونق دهیم؛ صنایع دستی کشور یکی از این ظرفیتها است، ظروف مسی جزء یکی از این صنایع دستیها می باشد که می توانیم با زمینه سازی درست، آن را به کل دنیا معرفی و صادر کنیم.

ظروف مسی در داخل کشور نیز به خوبی خرید و فروش می شود و خرید و فروش آن بیشتر به عنوان ظروف دست دوم انجام می شود؛ توجه داشته باشید که بعد از طلا، مس است که ارزش بسیار زیادی دارد و کسانی که این ظروف را دارند به عنوان یک محصول قیمتی آن را خرید و فروش می کنند و فروشندگان ظروف مسی معمولاً سودهای خیلی خوبی بدست می آورند.

ظروف مسی بر خلاف بقیه ظروف هر چه زمان از آن می گذرد ارزشمند تر می شود و قیمت آن بالا تر می رود؛ در واقع محصولی است که همیشه سودآور بوده؛ بنابراین ما می توانیم از این محصول خوب برای بازار داخلی و صادراتی استفاده کرده تا ان شاالله بتوانیم یک تجارت خوب را شروع کنیم.

بزرگ ترین تولید کنندگان مس در جهان

اصلانی با اشاره به بزرگ ترین تولید کنندگان مس در جهان، تصریح کرد: در سال 2019 حدود 19 میلیون و 170 هزار تن مس در جهان تولید شد که کشور شیلی بزرگ ترین کشور تولید کننده مس در جهان بوده است؛ بعد از این کشورهای پرو، چین، آمریکا و استرالیا از بزرگ ترین کشورهای تولید کننده هستند و بیش ترین صادرات را داشته اند.

هر چند که با این همه تولیدی که وجود دارد، شاهد این هستیم که به خاطر وارد شدن ظروف جدید در بازارها، تولید مس سال به سال کمتر می شود؛ ولی همچنان مس جایگاه بالا، کاربردهای زیاد و طرفداران خاص خودش را دارد.

ما می توانیم با استفاده از این ظرفیتها، خود و کشور را در چنین محصولاتی که کاربرد و طرفداران زیادی دارند مطرح کنیم؛ به اقتصاد کشور کمک کنیم و طبیعتاً خود را نیز نجات بدهیم.

استفاده بهینه از ظرفیتهای داخلی

ایشان در پایان استفاده بهینه از ظرفیتهای داخلی را غیر قابل انکار دانست و بیان کرد: ظرفیتهای زیادی از لحاظ تکنولوژی و تولیدی در کشور ما وجود دارند، خیلی از تولید کنندگان انبارها را دپو کرده اند و نمی توانند به غیر از مشتریان داخلی به مشتریان خارجی هم بفروشند.

یقیناً ما می توانیم از این فرصتها و ظرفیتهایی که در کشور وجود دارد، استفاده کنیم تا بتوانیم بهتر و بیشتر دیده شویم و حجم مشتریانی که به سمت ما می آیند بیشتر و هم با کیفیت بالاتری باشند، یعنی کشورهای بیشتری ما را ببینند و فقط خود را به چند کشور اطراف معطوف نکنیم.

ما می توانیم خیلی راحت با برند سازی درست و اصولی، خود را به کشورهای اروپایی و آمریکایی و آفریقایی بشناسانیم و آنها با ما ارتباط بگیرند تا بتوانیم محصولات کشور را که ظروف مسی یکی از آنها است، به راحتی به فروش برسانیم.

امیدوارم که به زودی و هر چه سریع تر فرهنگ صادرات در کشور ما رشد کند تا بتوانیم یک تغییر خوبی به خود و جامعه بدهیم؛ ممکن است حرف زدن یک نوع رویا باشد ولی می توانیم با عمل کردن، آن را به واقعیت تبدیل کنیم.

چشم‏‏‌انداز بورسی فلز سرخ

آرش صدیقی تحلیلگر بازار سرمایه مس فلزی سرخ‌‌‌رنگ است. این فلز از معدود عناصری است که در طبیعت به شکل خالص یافت می‌شود. این فلز بازار مس داخل کشور به‌‌‌دلیل هدایت جریان الکتریکی و گرمایی بالایی که دارد کاربردهای گسترده‌‌‌ای در صنایع گوناگون دارد و از لحاظ ایجاد ارزش در جهان در میان فلزات پس از فولاد رتبه دوم جهان را داراست. عمده مس استخراج شده در صنایع برق و الکتریک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همچنین این فلز در صنایع گوناگونی مانند کانه‌‌‌آرایی، رنگ‌‌‌سازی، ساختمان‌‌‌سازی، کاغذسازی و تولید آلیاژهای مختلف کاربرد دارد. فرآیند تولید مس با استخراج خاک حاوی این عنصر شروع می‌شود. سپس از خاک استخراج شده کنسانتره مس تولید شده و سپس به کاتد (شمش مس) تبدیل می‌شود. کنسانتره مس عیار 25درصدی و کاتد عیار بالای 99درصدی دارد. سپس از کاتد تولید شده مفتول مسی تولید می‌شود. بیش از 50درصد مس تولید شده در جهان در چین مصرف می‌شود. کشورهای شیلی و پرو نیز به‌‌‌ترتیب رتبه‌های اول و دوم جهان را از منظر تولید مس دارند. بنابراین هرگونه رویدادی که بتواند سبب کاهش یا افزایش تولید یا مصرف این کشورها شود محرک افزایش یا کاهش قیمت مس است. ایران نیز رتبه پانزدهم جهان را از منظر تولید این فلز در جهان داراست و هشت معدن فعال در کشور در زمینه بازار مس داخل کشور استخراج مس در حال فعالیت هستند. طبق بررسی‌‌‌های سیتی‌بانک آمریکا در پنج سال آتی، تنها در سال 2023 جهان با مازاد عرضه این فلز رو‌‌‌به‌‌‌رو است. اما در مابقی سال‌ها کسری عرضه در این فلز وجود دارد که می‌تواند عاملی بر رشد قیمت مس جهانی باشد. دو تولیدکننده بزرگ انواع محصولات مسی در بازار سرمایه ایران حضور دارند که با نمادهای «فملی» و « فباهنر» شناخته می‌‌‌شوند. در ادامه به بررسی این دو نماد خواهیم پرداخت.

شرکت ملی مس ایران

شرکت ملی مس ایران (فملی) با سهم 93‌درصدی از مس محتوای تولید شده، بزرگ‌ترین تامین‌‌‌کننده مس در ایران به شمار می‌آید. این شرکت تقریبا تمام مس پالایش شده کشور را تولید می‌کند و در سال گذشته با تولید 271 هزارتن کاتد سهم بازار 1/ 1‌درصدی را از 23‌میلیون تن کاتد تولید شده در دنیا برای خود به ثبت رساند. ایمیدرو با 12‌درصد بزرگ‌ترین سهامدار این شرکت است، همچنین در لیست سهامداران این شرکت می‌توان به سهامدارانی از جمله صندوق بازنشستگی صنعت مس، شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین و سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات اشاره کرد. ملی مس با طرح‌های توسعه مختلفی که در دست اجرا دارد پیش‌بینی کرده است تا سال 1403 قریب به 500‌هزار تن کنسانتره به تولیدات خود اضافه کند که تقریبا از هر 5/ 4 تا 5 تن کنسانتره مس می‌توان یک تن کاتد تولید کند. از طرفی افزایش تولید کاتد در سال 1399 با افزایش 11‌درصدی به 277‌هزار تن رسیده است. فروش داخلی و خارجی تفاوتی برای شرکت ندارد. ملی مس موظف است معاملات داخلی خود را در بورس کالا انجام دهد و قیمت پایه کاتد در بورس کالا بر مبنای دلار نیمایی محاسبه می‌شود. به همین دلیل قیمت صادراتی و داخلی کاتد تفاوت زیادی ندارند و شرکت پس از پاسخگویی نیاز داخلی، مازاد این مقدار را بر مبنای قیمت مس LME صادر خواهد کرد. رشد مصرف و چشم‌انداز رشد قیمت جهانی مس باعث اقتصادی شدن بهره‌برداری از معادن با عیار پایین‌تر شده است؛ معادنی که شرکت در طول سه دهه اخیر از آنها بهره‌برداری کرده، معمولا عیاری بالای 6/ 0 درصد داشته‌اند و از لحاظ تناژ ذخایر نیز غنی بوده‌اند. اما اکنون و با چشم‌انداز رشد ارزش مس در دنیا، شرکت‌های تولیدکننده مس از جمله ملی مس دست به بهره‌برداری از معادن با عیار پایین‌تر زده‌اند، به طوری که معادن جدید ملی مس عیاری حدود 4/ 0درصد دارند.

ریسک عدم‌النفع از سرمایه‌گذاری واحدهای ذوب و پالایش:‌ نرخ TC/ RC مهم‌ترین فاکتور نفع واحدهای ذوب است که در میان‌مدت انتظار روندی نزولی برای آن داریم. شاخص TC CIF Asia از حدود 88 دلار در سال 2018 به حدود 37 دلار رسیده که باعث شده است واحدهای ذوب و پالایش در مرز ضرر فعالیت کنند.

شرکت صنایع مس شهید باهنر

در سال ۱۳۶۲ و پس از مطالعات ۳ ساله و بازدید از کشورهای اروپایی برای توسعه صنایع جانبی مس در زمینی 785 هکتاری واقع در ۲۱ کیلومتری شهر کرمان محلی به عنوان استقرار مجتمع صنایع جنبی مس در نظر گرفته شد. در سال‌های 13۶۳ و 13۶۴ با خرید دانش فنی و ماشین‌آلات و تجهیزات از گروپ اینداستری تکنیک آلمان برای کارخانه ذوب و ریخته‌گری شرکت مانسمان در نهایت در سال ۱۳65شرکت صنایع نورد فولاد به‌صورت سهامی خاص ثبت شد. این شرکت در همان سال به صنایع مس شهید باهنر تغییر نام یافت و 51 درصد از سهام آن جهت تامین سرمایه‌گذاری ثابت طرح به سازمان تامین اجتماعی فروخته شد. شرکت صنایع مس شهید باهنر در سال ۱۳۸۴ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته و به سهامی عام تبدیل شد. شرکت صنایع مس شهید باهنر (فباهنر)، بزرگ‌ترین مجتمع صنعتی ارتباط‌‌‌دهنده معادن مس و روی کشور با صنایع تولیدی به شمار می‌رود. این شرکت از پنج کارخانه به شرح کارخانه ذوب و ریخته‌‌‌گری، کارخانه نورد، کارخانه اکستروژن و کشش، کارخانه تولید لوله مسی و کارخانه سکه‌‌‌زنی تشکیل شده است. شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین، با داشتن 14/ 77 درصد از سهام «فباهنر»، اصلی‌‌‌ترین سهامدار این شرکت محسوب می‌شود. شرکت پروژه‌های خط تولید لوله مسی، به‌روزرسانی خطوط تولید نورد و راه‌اندازی تولید مقاطع (کانفرم) را در دست اجرا دارد. زمان بهره‌برداری از این طرح‌ها پایان بهمن‌ماه ۱۴۰۱ پیش‌بینی شده است. با توجه به وابستگی حیاتی شرکت به کاتد و اینکه تنها تامین‌کننده آن ملی مس ایران (فملی) است شرکت تصمیم به اجرای طرح تولید کاتد از مواد معدنی نیز دارد اما جزئیات آن هنوز در دست نیست. علاوه بر ریسک‌های سیستماتیک مثل تحریم و شرایطی که در اختیار شرکت نیست، ریسک نوسانات نرخ ارز و نوسانات بورس فلزات لندن (LME) بر ارزش موجودی‌ها و بهای تمام شده محصولات موردتوجه است. محصولات شرکت شامل تسمه و ورق، لوله و مقاطع با جنس مس و برنج است. مواد اولیه شامل کاتد مس و شمش روی عمدتا از فملی و فاسمین تهیه می‌شود و محصولات با نرخ دلار نیمایی و LME قیمت‌گذاری و در بورس کالا به عنوان بازار داخل و توسط شرکت‌های واسطه برای بازار صادراتی فروخته می‌‌‌شوند.

مفروضات

افزایش تقاضای ناشی از رشد چشمگیر خودروهای برقی، کاهش بهره‌برداری از طرح‌های توسعه مس در جهان، افزایش احتمالی نرخ بهره آمریکا و کاهش عیار کنسانتره مس از عوامل بالا ماندن قیمت جهانی مس است. همچنین با بررسی‌های به عمل آمده به‌نظر می‌رسد حساسیت سود «فباهنر» به نرخ مس به نسبت فملی کمی بیشتر است که به دلیل کوچک‌تر بودن «فباهنر» است. با مفروضات مطروحه به برآورد سودآوری این دو شرکت صنعت مس پرداخته شده است. برای «فملی» در سال‌جاری فروش 68‌هزار میلیارد تومان و سود شرکت حدود 45‌هزار میلیارد تومان برآورد می‌‌‌شود که این موارد برای سال آینده برای فروش 91‌هزار میلیارد تومان و برای سود حدود 60‌هزار میلیارد تومان خواهد بود که با سرمایه 40‌هزار میلیاردی به ازای هر سهم امسال و سال بعد به ترتیب 113 و 148 تومان سود برآورد می‌شود.

«فباهنر» شرکتی با مقیاس بسیار کوچک‌تر نسبت به «فملی» است و به‌نظر می‌رسد با فروش 2/ 5 هزار میلیارد تومانی برای سال‌جاری و با سرمایه 262‌میلیارد تومانی، حدود 500 تومان سود (EPS) محقق کند. همچنین برای سال آینده 635 تومان سود هر سهم برای این شرکت پیش‌بینی می‌شود.