تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟

با تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری، ریسک کاهش می‌یابد.

پرتفوی چیست؟

گروهی از دارایی های مالی مثل سهام، اوراق مشارکت و اوراق قرضه و معادل‌های پول نقد نظیر سپرده های بانکی، همچنین سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک و صندوق های قابل معامله، پرتفوی یا سبد دارایی ها (به فرانسوی: Portfolio) گفته می‌شود. پـرتفوی به صورت مستقیم توسط سرمایه گذاران نگه‌داری شده و یا به وسیله حرفه‌ای‌های عرصه مالی مدیریت می‌شود.

توضیحاتی در مورد پرتفوی

احتیاط حکم می‌کند که سرمایه گذاران باید یک پرتفوی سرمایه گذاری بر حسب میزان تحمل ریسک و اهداف سرمایه گذاری خود تشکیل دهند. به پرتـفوی سرمایه گذاری به شکل یک کیک که به چند قسمت با اندازه‌های مختلف تقسیم شده و برای تهیه هر قسمت از مواد و طعم‌دهنده‌های مختلف استفاده شده، نگاه کنید.
به طور مثال، یک سرمایه گذار ریسک گریز و محافظه کار ممکن است پرتفوی‌ای با سهام شرکت‌های بزرگ، صندوق های سرمایه گذاری در شاخص، اوراق قرضه یا مشارکت و همین‌طور سپرده بلندمدت بانکی با نقد شوندگی بالا داشته باشد. در مقابل، یک سرمایه گذار ریسک پذیر ممکن است سهام چند شرکت کوچک را به سهام یک شرکت رو به رشد با سرمایه بزرگ بیفزاید و در اوراقی با ریسک و بازده بالا سرمایه گذاری کند، همین‌طور به دنبال املاک، فرصت‌های سرمایه گذاری بین‌المللی و سایر فرصت‌های برای بزرگ‌تر کردن پرتفوی خود باشد.معمولاً در زبان فارسی از نام‌های دیگری نظیر پورتفولیو، سبد سهام و سبد دارایی ها به جای پرتـفوی استفاده می‌شود.

معنای پرتفوی در بورس چیست؟

وقتی شما در بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.

مفهوم پرتفوی بهینه سهام و مرز کارایی چیست؟

مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخه‌های نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض می‌کند که سرمایه گذاران در حالی دیوانه‌وار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش می‌کنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی می‌گیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آن‌ها را بیشینه می‌کند.هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را می‌تواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را به‌گونه‌ای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص دارایی‌ها اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند.
اگر به موضوع پرتفوی بهینه سهام علاقه دارید پیشنهاد میکنیم حتماً مقاله پرتفوی بهینه سهام: روی مرز کارایی حرکت کنید را مطالعه کنید.

تنوع بخشی پرتفوی یعنی چه؟

تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی، طلا و ارز می‌شود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش می‌دهد. مدیران مالی می‌توانند با فرمول‌های پیچیده‌ای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه می‌تواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.

چرا تنوع بخشی پرتفوی مهم است؟

یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید می‌کند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجایی‌که بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمی‌توانند نوسانات کوتاه‌مدت بازار سهام را پیش‌بینی و با استراتژی‌های سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد می‌کنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند. توصیه‌ای که احتمالاً آن را با عبارتی نظیر «همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید» شنیده‌اید.
ما در مقاله تنوع بخشی پرتفوی: دستورالعملی کاربردی برای تنوع بخشی سه گام مهم برای تنوع بخشی به پرتفو را توضیح داده ایم.
برای تشکیل پرتفوی باید به چه نکاتی توجه کرد؟

قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:

• میزان پذیرش و تحمل ریسک
  
• افق زمانی سرمایه گذاری
• هدف از سرمایه گذاری

مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.
بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.

مفهوم تخصیص داراییها در متنوع سازی چیست؟

تخصیص دارایی یک تکنیک برای تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری است که به دنبال برقراری توازن میان ریسک و بازده پرتفوی و ایجاد تنوع بخشی با تقسیم کل سرمایه بین دارایی هایی نظیر اوراق مشارکت، سهام، ملک، طلا، ارز و پول نقد است. هر دسته از این دارایی ها سطوح مختلفی از ریسک و بازده را دارا هستند. پس هر یک از آن‌ها در طول زمان به شکل متفاوتی رفتار خواهند کرد. به صورتی که وقتی ارزش یک دارایی رو به افزایش است، دارایی دیگری ممکن است کاهش یافته یا اینکه به اندازه اولی افزایش نداشته باشد. به عبارتی تخصیص دارایی کمک می‌کند تا عملکرد ضعیف یک گروه از سرمایه گذاری توسط سایر گروه‌ها به‌خوبی پوشش داده شود. برای تخصیص دارایی ها شما باید به سه مولفه ای که در بالا ذکر شد توجه کنید و با توجه به این سه مولفه در دارایی های مختلف سرمایه گذاری کنید.
ما در درسی تحت عنوان تخصیص داراییها: تکنیک اصلی برای تشکیل سبد سهام این موضوع را مفصل شرح داده ایم.
ریسک سرمایه گذاری چیست؟

در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کرده‌اید، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آن‌ها قرار دارند و به طبع آن راه‌های زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را می‌سازید، دارایی های مالی خود را نیز ارزیابی کنید. ریسک هایی که معمولا دارایی های مالی شما را تهدید میکنند عبارتند از:

• ریسک بازار
  
• ریسک صنعت
  
• ریسک توقف نماد
  
• ریسک نرخ بهره
  
• ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
  
• ریسک نرخ ارز

موارد بالا فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاس‌های دارایی مختلف است. شما با دانستن اینکه پرتفوی چیست و چطور میتوانید ریسک سرمایه گذاری های خود را با تشکیل پرتفوی کاهش دهید، میتوانید انواع ریسک ها مدیریت کنید. اگر می‌خواهید تا راجع به هر یک از آنها بیشتر اطلاعات کسب کنید، توضیحات کامل‌تر آن‌ها را در درس ریسک سرمایه گذاری چیست و چرا باید به آن توجه کرد؟ بخوانید.

صندوقهای سرمایه گذاری در سهام و متنوع سازی پرتفولیو

اگر شما دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس ندارید و همین‌طور زمان لازم را هم برای فعالیت‌های روزانه در بورس ندارید، بنابراین احتمال موفقیت شما در این بازار از طریق سرمایه گذاری در صندوقهای سهامی بیشتر است. شما با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در سهام از مزایایی زیادی برخوردار می‌شوید. ازجمله:

از خدمات کارشناسان استفاده می‌کنید
سبد دارایی های خود را به‌خوبی تنوع بخشی می‌کنید.
دارایی شما نقدشوندگی مناسبی دارد.
هزینه معاملات شما کاهش می‌یابد.
انتخاب برای شما آسان است.

صندوقهای سرمایه گذاری در سهام بخش اصلی و عمده منابع خود را در سهام شرکت ها سرمایه گذاری می‌کنند؛ بنابراین از همان ریسکی که شما هنگام سرمایه گذاری در سهام با آن مواجهید، برخوردار هستند؛ اما عاملی که سرمایه گذاری در این نوع صندوقها را جذاب کرده است، مدیران متخصص و حرفه‌ای در حوزه سرمایه گذاری هستند که به‌طور فعالانه دارایی های موجود در صندوق را موردبررسی قرار می‌دهند و با تنوع بخشی و اجرای اصول سرمایه گذاری موفق، عملکرد بالای صندوق ها را تضمین می‌کنند.
.

پرتفوی چیست و چه کاربردی دارد؟

به مجموعه سهام خریداری‌ شده توسط سرمایه گذار، پرتفو می‌گویند. در واقع، پرتفوی یا سبد سهام به این موضوع اشاره می‌کند که باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید. اصطلاحی در دنیا رایج است که می‌گوید: «هیچ‌گاه تمام تخم‌مرغ‌هایت را در یک سبد نگذار» این اصلاح را می‌توان در مورد پرتفوی به کار گرفت. اجازه بدهید با یک مثال ساده، مفهوم سبد سهام را برایتان روشن‌تر کنیم. تصور کنید که شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایه‌گذاری در بورس اختصاص می‌دهید و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم می‌کنید. در این حالت شما یک سبد سرمایه‌گذاری تشکیل داده‌اید.

معامله گران در بازار سرمایه در مقابل سرمایه‌گذاری که انجام می‌دهند (ریسک) باید بازدهی را از بازار کسب کنند (ریوارد). درواقع میزان سرمایه‌گذاری صورت گرفته توسط هر سرمایه‌گذار، وابسته به مقادیر بازده و ریسک است. اگر دوشرکت را در نظر بگیرید که یک محصول یکسان را تولید می‌کنند و در مقاطعی شرکت اول دچار بحران می‌شود و شرکت دوم در حال بازدهی بیشتری ناشی از تولید بیشتر و کسب سهم بیشتری از بازار می‌باشد و یا برعکس این قضیه اتفاق بیفتد. فرض کنید که یک سرمایه‌گذار قصد خرید سهام یکی از این دوشرکت را دارد لذا برای این خریدار دو حالت وجود دارد:

• حالت اول اینکه اقدام به خرید سهام فقط یکی از شرکت‌ها کند حالت دوم این است که بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام شرکت اول و بخشی دیگر را به شرکت دوم اختصاص دهد. در حالت اول ممکن است که سرمایه‌گذار بازده قابل‌توجهی (با توجه به افزایش ارزش سهم شرکت) به دست آورد، ولی از طرفی ممکن است که شرکت دیگر اقدام به اصلاح سازوکار داخلی خود کند تا بتواند در رقابت با شرکت مقابل پیروز شود و درنتیجه شرکت اول دچار کاهش شدید قیمت سهام شود.
• اما در حالت دوم به دلیل اینکه سرمایه‌گذار در تخصیص سرمایه‌های خود به شرکت برتر، به صورت یکجا و کامل عمل‌نکرده و پیش‌بینی رشد شرکت رقیب را در نظر گرفته است، اقدام به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری خودکرده است. درواقع سرمایه‌گذار با خرید تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟ بخشی از سهام دو شرکت اقدام به تشکیل پرتفوی سبد سهام (portfolio) کرده است. معنی ساده واژه پرتفوی، سبد سرمایه‌گذاری به طور عام و سبد سهام از ترکیب دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده توسط یک سرمایه‌گذار است.

((همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نچینید))

قطعاً همه ما حداقل یک‌بار این جمله معروف را شنیده‌ایم و احتمالاً سعی کرده‌ایم آن را در مدیریت سرمایه خود بکار ببریم، اما نکته مهم آن است که تشکیل سبد سرمایه‌گذاری یا همان پرتفوی باید دارای یک سری مزایا و ویژگی‌هایی همچون تنوع‌بخشی (diversification) باشد تا بتوانیم بگوییم سبد مناسبی را تشکیل داده‌ایم. پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنای کیف دستی بوده که درگذشته یک سرمایه‌گذار، مجموعه‌ای از اسناد و مدارک خود را در آن حمل می‌کرده، درواقع سرمایه‌گذارانی تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟ که سهام شرکت‌های بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر می‌زدند تا ببینند سرمایه آن‌ها در چه وضعیتی قرار دارد. در اصطلاح مالی نیز به کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از دارایی‌های مختلف مالی اعم از املاک و مستغلات، سهام شرکت‌ها، اوراق با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی باهدف تنوع‌بخشی و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری را پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری می‌گویند.

ارزش پرتفوی

به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمت‌گذاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار، مهم‌ترین عامل، ارزش پرتفوی این شرکت‌ها است.

پرتفوی هیچ‌گاه تک سهم نباشید

فرض کنید سبد سهام خود را فقط از یک صنعت خاص تشکیل داده‌اید. در صورت رکود در آن صنعت، در تمامی سهام موجود در پرتفوی خود دچار ضرر خواهید شد؛ بنابراین توصیه می‌شود حتماً تنوع را رعایت کنید و سبد معاملاتی خود را از سهام شرکت‌های مختلف پرکنید. البته توجه داشته باشید آن‌قدر تنوع سهام را زیاد نکنید تا بعد در مدیریت پرتفوی با مشکل مواجه شوید.

پرتفوی صنایع پربازده را شناسایی کنید

در زمان تشکیل پرتفوی ابتدا صنایع پربازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع پرتفوی خود را ایجاد کنید. قابل‌ذکر است بدون مطالعه شرکت‌ها و انتخاب سهام‌های مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی می‌توانید ریسک سرمایه‌گذاری در بورس را کاهش دهید.

تنوع بخشی پرتفوی: دستورالعملی کاربردی برای تنوع بخشی

یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید می‌کند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجایی‌که بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمی‌توانند نوسانات کوتاه‌مدت بازار سهام را پیش‌بینی و با استراتژی‌های سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد می‌کنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند. توصیه‌ای که احتمالاً آن را با عبارتی نظیر «همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید» شنیده‌اید.

اما تنوع بخشی پرتفوی به زبان ساده چیست؟

تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. احتمالاً می‌دانید که منظور از پرتفوی همان سبد سهام است و ابزارهای سرمایه گذاری نیز شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی، طلا و ارز می‌شود.

تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش می‌دهد. تحصیل‌کرده‌های مالی می‌توانند با فرمول‌های پیچیده‌ای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه می‌تواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد، اما ما آن را به سادگی با یک مثال به شما توضیح می‌دهیم:

فرض کنید شما در جزیره‌ای زندگی می‌کنید که در آن کل اقتصاد جزیره شامل دو شرکت می‌شود: شرکت اول چتر و شرکت دوم کرم ضد آفتاب تولید می‌کند. اگر شما کل سرمایه خود را در شرکتی که تولیدکننده چتر است، سرمایه گذاری کنید در طول فصول بارانی عملکرد فوق‌العاده‌ای خواهید داشت، امّا وقتی هوا آفتابی است عملکردتان ضعیف خواهد بود. برعکس این قضیه هم در شرکت تولیدکننده کرم ضد آفتاب اتفاق میفتد. چنانچه شما همه سرمایه خود را در این شرکت بگذارید، وقتی آفتاب باشد عملکرد بالاتری دارد، اما با بارش ابرها وضعتان چندان تعریفی نخواهد داشت. در هر دو حالت این احتمال وجود دارد که شما دوره‌ای بازده مثبت و دوره‌ای دیگر بازده منفی داشته باشید و عملکردتان مدام در نوسان باشد.

حال راه‌حل این اتفاق چیست؟ راه‌حل این است که یک پرتفوی تشکیل دهید و ۵۰ درصد از سرمایه خود را به شرکت اول و ۵۰ درصد دیگر را در شرکت دیگر سرمایه گذاری کنید. چون شما پرتفوی خود را تنوع بخشی کرده‌اید، به‌جای اینکه عملکردتان وابسته به آب‌وهوای بارانی یا آفتابی باشد، در طول سال عملکرد خوبی خواهید داشت.

سه دستورالعمل برای تنوع بخشی پرتفوی

سه دستورالعمل کلی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید پرتفوی خود را به درستی متنوع کرده‌اید:

1. در پرتفوی خود از چندین ابزار سرمایه گذاری مختلف استفاده کنید. مثلاً بخشی از سرمایه خود را به بازار سهام و صندوق های سرمایه گذاری، بخشی را در طلا و ارز، بخش دیگر را در سپرده‌های بانکی یا اوراق مشارکت اختصاص دهید. اگر پول زیادی دارید زمین و مسکن را هم فراموش نکنید.
2. در میان ابزارهای سرمایه گذاری موجود، سرمایه گذاری در سهام از گوناگونی بیشتری برخوردار است و شما با گزینه‌های مختلفی برای خرید روبه‌رو هستید؛ اما باید بدانید که در انتخاب خود فقط محدود به سهام شرکت‌های بزرگ و معروف بورسی نیستید. در حقیقت، کار عاقلانه این خواهد بود که سهامی را انتخاب کنید که دارای سطوح ریسک مختلفی باشند. با این کار چنانچه سهام یک شرکت زیان ده باشد، سهام سایر شرکت‌ها این زیان را پوشش می‌دهد و احتمالاً بازده مثبتی از سرمایه گذاری در بازار بورس به دست خواهید آورد.
3. چنانچه در بورس سرمایه گذاری می‌کنید سرمایه خود را در صنایع مختلف قرار دهید. این کار تأثیر ریسک های خاص یک صنعت را کاهش خواهد داد.

تنوع بخشی مهم‌ترین عنصری است که به شما کمک می‌کند تا هم‌زمان با حداقل کردن ریسکتان، به اهداف بلندمدت خود نیز دست پیدا کنید.

چه میزان تنوع بخشی مناسب است؟

در بحث تنوع بخشی نکته حائز اهمیت این است که تنوع بخشی مانند پوشش زرهی و ضدگلوله نیست که موجب شود شما از ضرر و زیان، جان سالم به در ببرید. باید توجه کنید که فرقی نمی‌کند پرتفوی شما چقدر متنوع شده است، سرمایه گذاری درهرحال همیشه همراه با ریسک است و تمام هدف ما از تنوع بخشی پرتفوی این است که در سطح مشخصی از ریسک، بیشترین بازده را به دست آوریم.

سؤال دیگری که معمولاً ذهن سرمایه گذاران را به خود مشغول می‌کند این است که باید چه تعداد سهام برای رسیدن به تنوع بخشی مطلوب خرید؟

در نظریه‌های علمی مطرح شده است که یک پرتفوی متنوع از چیزی حدود ۲۰ سهم شرکت‌های مختلف از صنایع گوناگون و اندازه‌های متفاوت تشکیل شده است؛ اما شاید مدیریت این تعداد شرکت برای ما کار دشوار و خسته‌کننده‌ای باشد. بسیاری از متخصصان معتقدند اضافه کردن حداقل ۵ سهم برای تشکیل یک پرتفوی متنوع ضروری است. همین‌طور انتخاب بیشتر از ۱۰ تا ۱۲ شرکت ممکن است سر شما را بیش‌ازحد شلوغ کند و بعد از مدتی به خوبی نتوانید همه این شرکت‌ها را موردبررسی دقیق قرار داده و در صورت نیاز پرتفوی خود را تعدیل کنید.

وارن بافت، محترم‌ترین چهره دنیای سرمایه گذاری می‌گوید: «سرمایه گذاری یعنی انتخاب سهام یک شرکت خوب در زمانی مناسب و نگه‌داشتن آن سهم تا هر وقتی‌که شرکت عملکرد خوبی دارد.» پس لازم است بعد از تشکیل پرتفوی، گه کاه آن را مورد بازبینی قرار دهید و سرمایه گذاری‌هایی که دیگر ارزش ماندن در پرتفوی شما را ندارند، با گزینه‌های بهتر جایگزین کنید.

(پایان درس دوم دوره آموزشی آشنایی با مفاهیم مالی)

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

سه مسیر برای تنوع بخشی به پرتفوی سهام

هر چقدر که دانش شما در مورد ساز و کار بازار سرمایه، عوامل مؤثر بر ارزش سهام و موارد این‌ چنینی بیشتر باشد، بهتر می ‌توانید از کنار مشکلات عبور کنید و سود خود را به حداکثر برسانید. همان دانشی که باعث شود شما سودتان را حداکثر کنید، کمک خواهد کرد تا ریسک خود را نیز به حداقل برسانید.

رعایت سه نکته ساده می تواند به شدت به تنوع بخشی پرتفوی سهامتان کمک کند .

وقتی کتاب‌ها و مقالات مرتبط با ریسک را می‌ خوانید، می ‌بینید که چنان از ریسک سرمایه گذاری سخن گفته ‌اند که گویی نویسنده نیز از تصور آن مو به اندامش سیخ شده است، چه برسد به خواننده! درست است … سرمایه گذاری ریسک زیادی دارد، اما خوشبختانه می‌ توان آن را مدیریت کرد و به حداقل مقدار ممکن رساند.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه(سنا)، بعضی از افراد برای خرید یک گوشی تلفن همراه ۵۰۰ هزار تومانی ساعت ‌ها در اینترنت جستجو می ‌کنند، سپس با چندین نفر از دوستانشان تماس می‌ گیرند و درنهایت با مراجعه به چندین فروشگاه در بازار موبایل و فروشگاه ‌های اینترنتی تصمیم به خرید می‌ گیرند؛ اما حوصله تجزیه ‌و تحلیل شرکتی که قصد دارند ۱۰ میلیون تومان از پس‌انداز خود را آنجا سرمایه گذاری کنند، ندارند .

باید بدانید که فقدان دانش بزرگ‌ ترین ریسکی است که سرمایه گذاران تازه‌ کار را تهدید می ‌کند. بنابراین کاهش ریسک با افزایش دانش در مورد بازار بورس و سهام و همین ‌طور یادگیری مستمر آغاز می ‌شود .

هر چقدر که دانش شما در مورد ساز و کار بازار سرمایه ، عوامل مؤثر بر ارزش سهام و موارد این‌ چنینی بیشتر باشد، بهتر می ‌توانید از کنار مشکلات عبور کنید و سود خود را به حداکثر برسانید. همان دانشی که باعث شود شما سودتان را حداکثر کنید، کمک خواهد کرد تا ریسک خود را نیز به حداقل برسانید.

ابتدا کمی تمرین کنید، سپس وارد بورس شوید :

اگر نمی ‌دانید سهام چیست، پس چرا می ‌خواهید سرمایه گذاری کنید؟ بسیاری از افراد فقط به دلیل جذابیتی که سرمایه گذاری دارد، وارد بازار بورس می‌ شوند. در حالی ‌که سرمایه گذاری در سهام برای کسانی جذاب و سودآور است که آگاهی کافی در مورد سهام داشته باشند. ممکن است شما در مورد یکی دو صنعت در بورس آگاهی خوبی داشته باشید. با همین ‌ها شروع کنید. لازم نیست پول خود را در سهام شرکت ها یا صنایعی سرمایه گذاری کنید که هیچ شناختی از آن ‌ها ندارید. می ‌توانید خارج گود منتظر بمانید و در عوض برای خود مقداری سرمایه، برای مثال ۲۰ میلیون تومان فرض کنید و در تالارهای مجازی مثل تالار مجازی بورس ایران به آدرس www.irvex.ir تمرین سرمایه گذاری و خرید و فروش سهام کنید. چندین سهامی که فکر می‌ کنید قیمت آن‌ ها افزایش می ‌یابد خرید کنید، آن‌ها را برای مدتی نگه ‌دارید و ببینید عملکرد سهام خریداری ‌شده شما چگونه می ‌شود. بعد از مدتی خواهید فهمید که قیمت ‌ها چگونه بالا و پایین می‌ روند و اتفاقات و اخبار روزانه چه تأثیری بر شاخص و سهام می‌ گذارد.

این کار به شما کمک می‌ کند که با فرآیند سرمایه گذاری در محیطی بدون ریسک و احتمال از دست دادن سرمایه ‌تان، آشنا شوید و کم‌ کم برای ورود به بازار واقعی سهام آماده شوید .

با پشتوانه مالی محکم وارد بازار بورس شوید

لازم نیست همه سرمایه خود را همان روز اول در بورس سرمایه گذاری کنید. در درجه نخست مطمئن شوید که به‌ اندازه کافی پس‌ انداز در بانک دارید که اگر همه پولی که در بورس سرمایه گذاری کردید، از دست بدهید، بازهم به مشکلی نخورید. اگر در این‌ باره مطمئن نیستید پیشنهاد می‌ کنم پیش از ورود به بازار سرمایه، بیشتر فکر کنید .

در چندین سهام متنوع سرمایه گذاری کنید

سرمایه گذاری در سهام متنوع (تنوع بخشی) یک استراتژی مناسب برای کاهش ریسک است، به این صورت که شما پول خود را در چندین شرکت مختلف سرمایه ‌گذاری می‌ کنید. جمله ‌ای که بارها و بارها خواهید شنید این است: «همه تخم‌ مرغ‌ های خود را در یک سبد نگذارید!» اما چگونه می ‌توان پول خود را میان چندین شرکت تقسیم کرد؟

ساده‌ترین روش برای تنوع بخشی سبد سهام شاید ا نجام ندادن کارهای زیر باشد :

1. همه پول خود را در یک سهم سرمایه ‌گذاری نکنید: ممکن است شما یک سهم را آگاهانه انتخاب کرده باشید و در مورد آن تحلیل کافی داشته باشید و با سرمایه‌ گذاری در آن سهم سود خوبی به دست بیاورید، اما توجه کنید که با سرمایه ‌گذاری همه پول خود در یک سهم، شانس‌ های فوق‌ العاده ‌ای را برای سرمایه ‌گذاری در سهام دیگر از دست می‌ دهید. بهتر است نسبت کمی از پول خود را در هر سهم سرمایه‌ گذاری کنید و به یاد داشته باشید که سرمایه ‌گذاری در یک سهم، نه مجموعه‌ ای از چندین سهم، مانند سکه دو رو دارد، یک روی آن سود است و روی دیگر آن زیان غیر قابل ‌جبران !

2. همه پول خود را در یک صنعت سرمایه گذاری نکنید: برخی افراد، پول خود را در سهام شرکت ‌های مختلفی سرمایه گذاری کرده ‌اند، اما متأسفانه همه آن شرکت ‌ها در یک صنعت خاص مثلاً صنعت محصولات شیمیایی فعالیت دارند. اگر اتفاقی بیفتد که آن صنعت دچار مشکل شود، برای مثال قانونی وضع شود که مستقیماً بر صنعت محصولات شیمیایی اثرگذار باشد، ممکن است شما از این اتفاق آسیب ببینید و ضرر کنید .

همه پول خود را در یک نوع سرمایه‌گذاری، قرار ندهید: سرمایه گذاری در سهام ممکن است بسیار سودآور باشد، با این‌حال لازم است شما مقداری پول در بانک، سپرده ‌های بانکی، طلا و ارز و در صورت امکان در دارایی های فیزیکی مثل زمین و ساختمان داشته باشید. این کار به شما کمک می‌ کند اگر یکی از این حوزه های سرمایه گذاری دچار رکود شد، بتوانید از رونق سایر حوزه‌ها سود ببرید. با این کار متنوع کردن سهام شما (تنوع بخشی) به ‌طور کامل انجام می ‌شود .

بسیار عالی… شما یاد گرفتید که چه‌کارهایی را انجام ندهید؛ اما تا وقتی‌که یک سرمایه گذاری حرفه‌ای در بورس شوید نکات زیر را به خاطر داشته باشید :

1. در هیچ سهمی بیشتر از ۵ تا ۱۰ درصد ثروت خود سرمایه ‌گذاری نکنید: فرض کنید ۱۰ میلیون تومان پول برای سرمایه‌ گذاری در بورس کنار گذاشته ‌اید و در نظر دارید در سهم فرضی فراپیکر سرمایه ‌گذاری کنید. شما مجازید فقط به ‌اندازه ۵۰۰ هزار تومان یا نهایتاً یک‌ میلیون تومان در این سهم سرمایه ‌گذاری کنید. مابقی را به سهام دیگر اختصاص دهید .

2. حداقل در چهار یا پنج شرکت مختلف از صنایع متفاوت سرمایه ‌گذاری کنید : صنایع قدرتمند را انتخاب کنید، صنایعی که تولیداتشان مصرف بیشتری دارد یا کمتر تحت تأثیر اتفاقات اقتصادی و سیاسی قرار دارد. مثلاً شرکت ‌هایی که دارو یا مواد غذایی تولید می ‌کنند کمتر تحت تأثیر اتفاقات دور و اطراف هستند. ما همیشه به غذا و دارو نیازمندیم؛ اما سر خود را بیش ‌از حد شلوغ نکنید. حداکثر در 10 تا دوازده شرکت سرمایه‌ گذاری کنید. سعی کنید جدیدترین اخبار و اطلاعات را از این شرکت ‌ها به دست آورید .

شما حالا آماده ورود به بازار بورس هستید. پس حرفه ‌ای باشید و فراموش نکنید که سرمایه ‌گذاری برای یادگیری دانش جدید، سودآورترین سرمایه گذاری در بورس است. اگر علاقه ‌مند هستید اطلاعات بیشتری در این ‌باره به دست آورید می‌ توانید سری هم به دوره آموزشی آموزش بورس و ورود به بازار سهام بیندازید.

اهمیت تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری؛ نحوه متنوع سازی پرتفوی

وقتی بازار در حال رشد باشد و وضع خوب پیش برود، اینطور به نظر می‌رسد که فروش سهام به قیمتی پایین‌تر از مبلغی که برای خرید آن پرداخت کرده‌ایم، غیرممکن است.

با این حال ما هیچوقت نمی‌توانیم مطمئن باشیم که در لحظه بعد بازار چگونه عمل خواهد کرد و چه اتفاقاتی رخ خواهد داد؛ به همین دلیل، هرگز نباید اهمیت متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری‌مان را در هر وضعی که بازار داشته باشد، فراموش کنیم.

برای دستیابی به استراتژی مناسبی که به کمک آن بتوانیم ضررهای احتمالی‌مان در بازار نزولی را کاهش داده و آن را متعادل‌تر کنیم، مهم‌ترین چیزی که باید به آن توجه کنیم این است که نباید همه تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد گذاشت.

این حرفی است که سرمایه‌گذاران و معامله‌گران دائماً تکرار می‌کنند. هسته اصلی کل ایده متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری هم دقیقاً در همین جمله ساده نهفته است.

با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید تا ضمن درک بیشتر اهمیت تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری، با 5 توصیه برای گرفتن تصمیمات هوشمندانه‌تر در این مورد آشنا شوید.

مروری بر نکات مهم

• به سرمایه‌گذاران توصیه می‌شود که هرگز همه تخم‌مرغ‌هایشان (سرمایه‌گذاری‌ها) را در یک سبد (یک سهم یا یک بازار) نگذارند. اصل ایده تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری هم در همین جمله است.
• برای تنوع بخشی به سبد سرمایه‌گذاری، به دنبال دارایی‌هایی باشید که با هم همبستگی کم یا منفی داشته باشند. در این صورت، وقتی قیمت یکی کاهش یابد، دیگری اثر آن را خنثی می‌کند.
• صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، راه‌های آسانی برای متنوع‌سازی پورتفوی سرمایه‌گذاری‌اند اما در عین حال لازم است که افراد از هزینه‌های پنهان و کارمزدهای معاملات آن‌ها مطلع باشد.

متنوع‌سازی چیست؟

متنوع‌سازی (diversification) شعار بسیاری از مشاوران مالی، مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاران حقیقی است.

متنوع‌سازی یک استراتژی مدیریتی است که سرمایه‌گذاری‌های مختلف را در یک سبد سرمایه‌گذاری با هم ترکیب می‌کند.

ایده پشت تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری این است که یک دسته مختلف از سرمایه‌گذاری‌ها، بازده بالاتری نصیب سرمایه‌گذار می‌کند. متنوع‌سازی همچنین این مزیت را به همراه دارد که با سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف، ریسک کمتری متوجه سرمایه‌گذار می‌شود.

با تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری، ریسک کاهش می‌یابد.

5 راه برای تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری

تنوع بخشی مفهوم جدیدی نیست. ما از این امکان برخورداریم که عقب بنشینیم و واکنش بازارها را در زمان بحران‌هایی مثل ترکیدن حباب دات‌کام، بحران مالی 2008 و رکود دوره همه‌گیری کرونا ببینیم.

باید به یاد داشته باشیم که سرمایه‌گذاری یک نوع هنر است، نه یک جور واکنش غیرارادی. بنابراین زمان درست برای سرمایه‌گذاری با نظم و ترتیب و تنوع بخشی به سبد سرمایه‌گذاری، پیش از وقتی است که متنوع‌سازی پرتفوی به یک امر ضروری تبدیل شود.

تا زمانی که یک سرمایه‌گذار به بازار واکنش نشان دهد، 80 درصد خسارت و آسیب مورد نظر وارد شده است. در اینجا، بیش از جاهای دیگر، بهترین دفاع حمله است و ترکیب یک سبد سرمایه‌گذاری متنوع با یک افق سرمایه‌گذاری بیش از 5 ساله، می‌تواند کاری کند که از روزهای بد بازار جان سالم به در ببرید.

این 5 توصیه می‌توانند به شما در راستای تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری کمک کنند:

1. سرمایه‌تان را پخش کنید!

سرمایه‌گذاری در بازار سهام می‌تواند ایده بسیار خوبی باشد اما تمام پول‌تان را در یک سهم خاص یا حتی در یک صنعت سرمایه‌گذاری نکنید.

در چندین شرکت مختلفی که با آن‌ها آشنایی دارید سرمایه‌گذاری کنید و به نوعی، صندوق سرمایه‌گذاری خودتان را بسازید. حتی سعی کنید که این شرکت‌های مختلف را از صنایع مختلف انتخاب کنید.

توجه کنید که تنوع صرفاً از تعداد بالای سهامی که در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اید بدست نمی‌آید. برای تنوع بخشی باید در سهام مختلفی سرمایه‌گذاری کنید که اگر یکی دچار ریزش شد، تا حد زیادی احتمال بدهید که دیگری دچار افت قیمت نمی‌شود. یعنی همان همبستگی کم یا منفی بین آن‌ها وجود داشته باشد.

نکته دیگر این است که سهام تنها دارایی مناسب برای سرمایه‌گذاری نیست. شما می‌توانید در دارایی‌های دیگری مثل طلا، ارز، مسکن و کامودیتی‌ها هم سرمایه‌گذاری کنید.

می‌توانید بخشی از سرمایه خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله اختصاص دهید و قسمتی را در قراردادهای آتی یا اختیار معامله کالا سرمایه‌گذاری کنید. حتی می‌توانید سبد سرمایه‌گذاری‌تان را از نظر جغرافیایی هم متنوع کنید. یعنی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در مناطق و کشورهای دیگر را هم در نظر بگیرید.

البته با توجه به اعمال تحریم‌های مختلف روی کشور ما، بسیاری از این فرصت‌ها برای ایرانیان قابل استفاده نیستند اما همچنان فرصت‌هایی از قبیل سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال و….. وجود دارند که می‌توانند ما را به بازارهای جهانی وصل کنند و ریسک‌های داخلی را کاهش دهند.

در عین حال مراقب باشید که در ایجاد تنوع و انتخاب فرصت‌های مختلف زیاده‌روی نکنید. نکته مهم درباره تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری این است که باید تا جایی پیش بروید که پرتفوی سرمایه‌گذاری‌تان همچنان برای شما قابل مدیریت باشد.

اگر در چند ده دارایی مختلف سرمایه‌گذاری کنید و زمان و منابع کافی برای بررسی و مدیریت آن‌ها را نداشته باشید، قطعاً هیچ فایده‌ای از این کار عایدتان نخواهد شد.

تعداد و گستره سرمایه‌گذاری‌های خود را تا جایی متنوع کنید که ریسک را به حداقل برسانید و در عین حال آن را تا جایی محدود کنید که وقت، منابع و دانش کافی برای مدیریت آن را داشته باشید.

2. صندوق‌های شاخص و درآمد ثابت را هم در نظر داشته باشید

می‌توانید صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی و صندوق‌های با درآمد ثابت را هم به سبد سرمایه‌گذاری خود اضافه کنید.

بازده سرمایه‌گذاری در بازار سهام در بلندمدت مثبت است و با سرمایه‌گذاری در صندوق‌هایی که شاخص خاصی مثل شاخص بورس ایران را دنبال می‌کنند، می‌توانید تنوع بلندمدت فوق‌العاده‌ای به سبد سرمایه‌گذاری‌تان ببخشید.

همچنین با سرمایه‌گذاری مبلغی از سرمایه‌تان در صندوق‌های تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟ سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، می‌توانید سبد سرمایه‌گذاری‌تان را در برابر نوسان و نااطمینانی بازار پوشش دهید. این صندوق‌ها قسمت اعظم سرمایه خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند و سرمایه‌گذاری در آن‌ها با ریسک کم و بازده قابل اطمینان همراه است.

هزینه مدیریت و عملکرد این صندوق‌ها به دلیل نحوه اداره شدن‌شان، بسیار کم است و به همین علت، کارمزد پایینی دارند. بنابراین هزینه کمتری به سرمایه‌گذاران تحمیل می‌شود که یک مزیت دیگر این گزینه سرمایه‌گذاری است.

یکی از ایرادهایی که به طور بالقوه می‌تواند برای صندوق‌های شاخصی وجود داشته باشد، نحوه مدیریت غیرفعال آن‌هاست. مدیریت غیرفعال (passive) به این معناست که پرتفوی تعیین‌شده در زمان کم و به طور مستمر بازبینی نمی‌شود و تغییر نمی‌کند؛ بلکه تا بازه زمانی قابل توجهی ثابت است یا تنها تغییرات جزئی را تجربه می‌کند.

در مقابل، در مدیریت فعال (active)، سبد سرمایه‌گذاری دائماً مورد بازبینی قرار می‌گیرد و با وضعیت فعلی به‌روز می‌شود. مدیریت غیرفعال هزینه پایین‌تری دارد و در بلندمدت می‌تواند بازده مناسبی برای سرمایه‌گذار داشته باشد اما در عین حال، می‌تواند انتخاب بهینه‌ای برای بازارهای ناکارا نباشد.

3. سبد خود را به طور مستمر و در طول زمان بسازید

به صورت منظم به سرمایه‌گذاری خود اضافه کنید.

اگر برای مثال می‌خواهید 100 میلیون تومان سرمایه‌گذاری کنید، از روش متوسط هزینه دلاری (dollar-cost averaging) یا DCA استفاده کنید.

از این روش به منظور تعدیل قله‌ها و دره‌های ناشی از نوسانات بازار استفاده می‌شود. ایده پشت این استراتژی این است که کل مبلغ مورد نظر را به چند قسمت تقسیم کرده و به مرور، در هر زمان مقدار ثابتی از آن را سرمایه‌گذاری کنیم تا ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهیم.

با روش متوسط هزینه دلاری، پول خود را به طور منظم روی یک پرتفوی مشخص سرمایه‌گذاری می‌کنید. با استفاده از این استراتژی، وقتی قیمت‌ها پایین هستند سهام بیشتر و وقتی قیمت‌ها بالاست، سهام کمتری می‌خرید.

با استراتژی متوسط هزینه دلاری، پول خود را به قسمت‌های مساوی تقسیم کرده و به مرور سرمایه‌گذاری می‌کنید.

4. به موقع خارج شوید

خرید و نگهداری یک دارایی و استفاده از روش متوسط هزینه دلاری، استراتژی‌های بسیار خوبی هستند اما فکر نکنید که می‌توانید فرمان را به طور کلی رها کرده و به مقصد مورد نظرتان برسید.

در جریان سرمایه‌گذاری‌های خود بمانید و از هر گونه تغییر در وضعیت کلی بازار آگاه باشید. لازم است بدانید در شرکت‌هایی که در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اید چه می‌گذرد و چه اتفاقاتی در جریان است.

با انجام این کارها قادر به تشخیص زمان درست برای جلوگیری از زیان و فروش دارایی خود خواهید بود و پس از آن می‌توانید به سراغ سرمایه‌گذاری بعدی‌تان بروید.

5. مراقب کارمزد و هزینه‌ها باشید

به کارمزدها و هزینه‌هایی که باید بابت هر سرمایه‌گذاری خود بپردازید توجه کنید.

بابت هر گزینه سرمایه‌گذاری که مورد نظرتان باشد، هزینه‌ها و کارمزدهایی وجود دارند که باید پرداخت شوند و این مبالغ می‌توانند بازده سرمایه‌گذاری‌تان را کاملاً دست‌خوش تغییر کنند.

ممکن است با در نظر گرفتن هزینه‌های یک فرصت سرمایه‌گذاری بفهمید که سود چندانی برایتان ندارد یا حتی دچار زیان می‌شوید.

بنابراین بسیار مهم است که از هزینه‌های هر تصمیم‌تان به‌خوبی آگاه باشید. البته در عین حال به این نکته توجه کنید که ارزان‌ترین انتخاب همیشه بهترین انتخاب نیست.

پاسخ به چند سوال درباره تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری

در این قسمت به طور خلاصه به چند سوال مهم درباره متنوع‌سازی پرتفوی پاسخ می‌دهیم:

چرا باید سبد سرمایه‌گذاری را متنوع کرد؟

تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند که اصطلاحاً همه تخم‌مرغ‌هایشان را در یک سبد نگذارند.

ایده این است که اگر یک سهم، صنعت یا دارایی دچار ریزش قیمت شد، ممکن است که بقیه رشد کنند. این مسئله خصوصاً در مواقعی درست است که آن سهام یا دارایی‌ها، همبستگی بالایی با یکدیگر ندارند.

از نظر ریاضی، تنوع‌بخشی می‌تواند بدون فدا کردن بازده مورد انتظار، کل ریسک پرتفوی را کاهش دهد.

آیا صندوق‌های شاخصی از تنوع خوبی برخوردارند؟

طبق تعریف، صندوق‌های شاخصی یا ETFها، یک شاخص و عملکرد آن را دنبال می‌کنند. بسته به این که آن شاخص کدام باشد، ممکن است که از بقیه تنوع بیشتری داشته باشد.

برای مثال در شاخص‌های مطرح جهانی، شاخص S&P 500 دارای بیش از 500 سهم است؛ در حالی که شاخص میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average) تنها دارای 30 سهم بوده و از تنوع کمتری برخوردار است.

حتی اگر شما در صندوقی سرمایه‌گذاری کرده باشید که شاخص S&P 500 را دنبال می‌کند، باز هم لزوماً سبد سرمایه‌گذاری متنوعی ندارید؛ چرا که برای تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری لازم است که بقیه کلاس‌های دارایی با همبستگی پایین از جمله اوراق قرضه، کامودیتی‌ها، املاک و سرمایه‌گذاری‌های جایگزین را هم در نظر داشته باشید.

آیا امکان دارد که در تنوع‌بخشی به پرتفوی زیاده‌روی کنیم؟

بله؛ اگر اضافه کردن یک سرمایه‌گذاری جدید باعث افزایش ریسک کل پرتفوی یا کاهش بازده مورد انتظار آن (بدون کاهش ریسک در نتیجه آن) شود، آن سرمایه‌گذاری، اهداف تنوع‌بخشی را برآورده نمی‌کند.

زیاده‌روی در تنوع‌بخشی وقتی اتفاق می‌افتد که در حال حاضر تعداد ایده‌آلی سهام در پرتفوی داشته باشیم یا بخواهیم دارایی‌هایی را به سبد سرمایه‌گذاری اضافه کنیم که همبستگی زیادی با هم دارند.

ریسک پرتفوی چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

ریسک یک پرتفوی متنوع با مجموع انحراف معیار بازده‌های آن محاسبه می‌شود. هر چه انحراف معیار بزرگ‌تر باشد، ریسک مورد انتظار آن بیشتر است.

ریسک پرتفوی از طریق مجموع انحراف معیار بازده سبد سرمایه‌گذاری محاسبه می‌شود.

جمع‌بندی

سرمایه‌گذاری می‌تواند و باید سرگرم‌کننده و مفرح باشد. سرمایه‌گذاری می‌تواند آموزنده و رضایت‌بخش باشد.

با داشتن رویکرد منظم و استفاده از استراتژی‌های تنوع‌بخشی، خرید و نگهداری و متوسط هزینه دلاری می‌توانید حتی در بدترین و سخت‌ترین شرایط هم از سرمایه‌گذاری لذت ببرید و از آن رضایت داشته باشید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: